Với nhiều người, sự rạn nứt của ông Trump và Musk - hai gã khổng lồ nước Mỹ, là tất yếu dành cho nhân vật mang cá tính độc đoán, say mê danh vọng, quyền lực và xu hướng cực hữu.
Cây bút David Smith của Guardian ví von rằng với giới đam mê chính trị, cuộc đối đầu giữa Tổng thống Donald Trump và Elon Musk đang diễn ra như một phiên bản thực tế của của những trận chiến biểu tượng: Alien đối đầu Predator, Batman chạm trán Superman, hay King Kong đụng độ Godzilla.
Quả thực, hai nhân vật có ảnh hưởng nhất nước Mỹ - một tổng thống mang màu sắc dân túy và một tỉ phú công nghệ mê quyền lực, giờ đây lao vào một cuộc chiến công khai không khoan nhượng, khiến dư luận không khỏi tò mò và cảm thấy... giải trí.
Trong một cuộc họp tại Phòng Bầu dục hôm 5/6, Tổng thống Trump nhận xét: “Đôi khi bạn thấy hai đứa trẻ con đánh nhau trong công viên, bạn cố gắng kéo chúng ra nhưng chúng chẳng muốn dừng lại. Tốt hơn là cứ để chúng đánh nhau thêm chút nữa rồi hãy can”. Dù đang nói về xung đột Nga - Ukraine, câu ví von này dường như lại phản ánh chính xác mối quan hệ đang đổ vỡ giữa ông và Elon Musk.
Còn nhớ mùa hè năm ngoái, sau khi thoát khỏi vụ ám sát, ông Trump đã hô hào người ủng hộ “chiến đấu, chiến đấu, chiến đấu”. Giờ đây, tinh thần đó như thể được chuyển hóa thành cuộc ẩu đả sân trường giữa hai “cậu bé lớn tuổi” - khi người này công kích, kẻ kia phản đòn.
Giọt nước tràn ly
Sự "bắt tay chiến lược" giữa ông Trump và Musk từng được coi là cuộc hôn nhân chính trị hoàn hảo. Musk từng tung hô ông Trump hết lời, đầu tư tới 277 triệu USD cho chiến dịch tranh cử, đưa mạng xã hội X thành “loa phát thanh” của phong trào MAGA, và được trao vị trí thân cận trong các buổi họp nội các cũng như tại dinh thự Mar-a-Lago.
Ngược lại, ông Trump cũng không tiếc lời có cánh cho CEO Tesla, biến bãi cỏ phía Nam Nhà Trắng thành “sàn diễn” cho các mẫu xe của Elon Musk. Mối quan hệ mật thiết này từng khiến cả hai trông như cặp đôi hài hước nhưng tai họa kiểu Laurel và Hardy đẩy đàn piano lên cầu thang.
Elon Musk và ông Trump từng thân thiết như "hình với bóng" trong suốt 3 tháng đầu nhiệm kỳ tổng thống. Ảnh: Reuters.
Nhưng mọi chuyện bắt đầu rạn nứt từ tháng 3 khi Musk bí mật tổ chức các cuộc họp với Lầu Năm Góc về chính sách với Trung Quốc mà không thông báo cho Nhà Trắng. Điều này khiến ông Trump phẫn nộ vì cảm thấy bị qua mặt.
Tiếp đó, Musk khó chịu khi đối thủ Sam Altman giành được hợp đồng xây dựng trung tâm dữ liệu AI tại UAE - một thương vụ béo bở mà Musk không được chia phần. Tỉ phú công nghệ này bị cho là đã vận động hậu trường để phá hợp đồng nếu không có tên công ty của mình.
Thêm vào đó, một nguồn tin cho biết, khi Musk đang làm việc tại Nhà Trắng với tư cách “nhân viên chính phủ đặc biệt” đã yêu cầu gia hạn nhiệm kỳ sau 130 ngày làm việc, nhưng đã bị từ chối. Sau đó, ông Trump còn đột ngột hủy đề cử Jared Isaacman, đồng minh thân tín của Musk, làm giám đốc NASA.
Dẫu vậy, đến cuối tuần trước, cuộc chia tay giữa Musk và ông Trump diễn ra trong không khí vừa thân thiện vừa kỳ lạ. Musk xuất hiện với vết bầm quanh mắt, bác bỏ tin đồn sử dụng ma túy, còn khen ngợi nội thất vàng lòe loẹt trong Phòng Bầu dục của ông Trump và nhận được chìa khóa kỷ niệm bằng vàng.
Danh hài Jon Stewart bình luận hài hước: “DOGE cuối cùng đã phát hiện và cho nghỉ việc một trong những công chức ít hiệu quả nhất nước Mỹ”.
Giọt nước tràn ly là dự luật ngân sách mới của ông Trump, bị Musk chỉ trích gay gắt là “một thứ ghê tởm”, có thể khiến thâm hụt ngân sách Mỹ tăng lên 2.500 tỉ USD và cắt giảm ưu đãi cho xe điện - đòn giáng mạnh vào Tesla. Sau 3 ngày công kích liên tục trên mạng xã hội, Musk đã biến khẩu chiến thành chiến tranh toàn diện.
Ăn miếng, trả miếng
Dù ban đầu tỏ ra kiên nhẫn với những lời công kích không đích danh của Musk, ông Trump cuối cùng cũng đã đáp trả: “Tôi rất thất vọng. Elon và tôi từng có mối quan hệ tốt đẹp. Có lẽ điều đó sẽ không còn nữa”.
Musk lập tức phản công: “Nếu không có tôi, Trump đã thua bầu cử, Đảng Dân chủ nắm Hạ viện và Thượng viện chỉ còn cách đa số một phiếu”. Ông còn ủng hộ lời kêu gọi luận tội Trump, cho rằng vị tổng thống “vô ơn”.
Trump thì tuyên bố đã “đuổi” Musk: “Tôi tước bỏ chính sách bắt buộc mua xe điện mà không ai muốn. Sau đó, Elon phát điên!”
Không dừng lại ở đó, Musk còn công kích Trump bằng một tuyên bố chấn động: “@realDonaldTrump có tên trong hồ sơ Epstein - đó là lý do vì sao nó chưa từng được công bố. Chúc một ngày tốt lành, DJT!”.
Elon Musk tố cáo ông Trump có tên trong hồ Epstein, trong khi ông Trump nói rằng Musk phát điên lên vì ông cắt bỏ ưu đãi cho xe điện. Ảnh: Reuters.
Hai bên giờ đây lao vào cuộc chiến không hồi kết. Trump đe dọa hủy toàn bộ hợp đồng chính phủ béo bở với Musk, mở lại các cuộc điều tra đối với SpaceX và Tesla. Đồng minh Steve Bannon thậm chí kêu gọi quốc hữu hóa SpaceX và trục xuất Musk khỏi nước Mỹ.
Musk thì nắm trong tay các bí mật chính trị, kiểm soát phần lớn nền tảng truyền thông bảo thủ, và đe dọa dừng cung cấp tàu vũ trụ Dragon cho NASA .
Dù cổ phiếu Tesla mất 150 tỉ USD, Musk dường như tin rằng mình đủ “bằng chứng sát thủ” để tồn tại trong cuộc chiến thông tin. Còn Trump, với nguồn tài chính dồi dào từ Trung Đông, đã không còn cần đến Musk trong chiến lược quyền lực của mình.
Đảng Dân chủ... chỉ cần đứng nhìn
Trong khi căng thẳng giữa 2 nhân vật quyền lực bậc nhất của đảng Cộng hòa vẫn chưa hạ nhiệt, thì với phe Dân chủ, đây là khoảnh khắc tận hưởng hiếm hoi.
Jamie Raskin, lãnh đạo phe Dân chủ trong ủy ban tư pháp Hạ viện Mỹ, nhận định với giới báo chí tại Điện Capitol: “Tôi đoán đây là điều đã được định sẵn. Ai cũng dự đoán từ khi mối quan hệ bắt đầu. Đây là hai người đàn ông với cái tôi khổng lồ và dường như đều mắc chứng rối loạn nhân cách ái kỷ nặng nề”.
Hạ nghị sĩ Jamie Raskin của phe Dân chủ. Ảnh: Reuters.
Một số chính trị gia gọi đây là thời cơ để khai thác thế đối đầu, tận dụng nguồn lực của Musk. Số khác thì không quên cảnh báo: người từng chào theo kiểu phát xít tại lễ nhậm chức và cắt giảm chương trình viện trợ toàn cầu gây chết chóc khó mà chuộc lỗi.
“Cả hai từng chung tay bóc lột nước Mỹ. Giờ họ đang nói sự thật về nhau. Đây là thời khắc hạnh phúc hiếm có với nền dân chủ Mỹ”, Hạ nghị sĩ Jamie Raskin nhận định sắc bén.
Nhìn nhận ở góc độ này, cuộc chiến hủy diệt lẫn nhau giữa người quyền lực nhất và người giàu nhất thế giới khiến người ta nhớ đến câu nói của cựu Ngoại trưởng Henry Kissinger về cuộc chiến Iran - Iraq: “Thật đáng tiếc khi không thể để cả hai cùng thua cuộc”.
VietBF@ sưu tập
