Kết luận của Thanh tra NHNN chỉ ra nhiều vi phạm trong hoạt động kinh doanh vàng của PNJ và DOJI, đồng thời yêu cầu 2 doanh nghiệp này khắc phục ngay thiếu sót.

Thanh tra NHNN phát hiện loạt vi phạm về chứng từ, hóa đơn mua, bán vàng giữa Công ty DOJI với TPBank và việc bán vàng nguyên liệu của một số cá nhân cho Công ty DOJI. Ảnh: Đức Anh.
Theo thông báo kết luận thanh tra về hoạt động kinh doanh vàng của CTCP Vàng bạc Đá quư Phú Nhuận (PNJ) và Tập đoàn Vàng bạc Đá quư DOJI, Thanh tra Ngân hàng Nhà nước (NHNN) đă chỉ ra một loạt vi phạm của 2 doanh nghiệp vàng này.
PNJ vi phạm về báo cáo, cạnh tranh và pḥng chống rửa tiền
PNJ bị xác định vi phạm chế độ báo cáo về hoạt động mua bán vàng miếng, có dấu hiệu cung cấp thông tin gây nhầm lẫn về sản phẩm để thu hút khách hàng từ đối thủ, là hành vi liên quan đến cạnh tranh không lành mạnh.
Ngoài ra, doanh nghiệp c̣n có dấu hiệu vi phạm quy định về ghi nhăn hàng hóa đối với sản phẩm vàng trang sức, mỹ nghệ.
Kết quả xác minh cho thấy có dấu hiệu PNJ vi phạm quy định của pháp luật về thuế. Căn cứ kết quả xác minh, NHNN đă chuyển thông tin sang cơ quan có thẩm quyền để xem xét, xử lư theo quy định.
Đáng chú ư, PNJ cũng bị chỉ ra vi phạm nhiều quy định trong công tác pḥng, chống rửa tiền như quy định nội bộ chưa đầy đủ; không phân loại khách hàng theo mức độ rủi ro; thiếu báo cáo hoặc báo cáo không đầy đủ các giao dịch có giá trị lớn liên quan đến kinh doanh vàng; không thực hiện kiểm toán nội bộ theo quy định.
Doanh nghiệp cũng chưa xây dựng quy tŕnh phong tỏa tài khoản, niêm phong hoặc tạm giữ tài sản; chưa có hướng dẫn đánh giá rủi ro về rửa tiền; thiếu quy định cụ thể về nhận biết và cập nhật thông tin khách hàng; chưa thu thập đầy đủ thông tin về chủ sở hữu hưởng lợi cũng như mục đích và bản chất quan hệ kinh doanh với khách hàng.
Ngoài ra, PNJ c̣n bị phát hiện lập hóa đơn bán hàng không đúng thời điểm, một số giao dịch thiếu thông tin cần thiết.
Lư giải các nguyên nhân vi phạm kể trên, Thanh tra NHNN cho biết người đại diện theo pháp luật, lănh đạo, nhân viên Công ty PNJ chưa nghiêm túc chấp hành một số quy định của pháp luật trong hoạt động kinh doanh vàng, pḥng chống rửa tiền và hạch toán kế toán, lập và sử dụng chứng từ kể toán, kê khai và thực hiện nghĩa vụ thuế.
Cơ quan thanh tra cũng cho biết ngay khi kết thúc thanh tra trực tiếp, NHNN đă có văn bản chuyển thông tin vụ việc vi phạm về chế độ hóa đơn, chứng từ kế toán, thuế có dấu hiệu vi phạm pháp luật h́nh sự tại Công ty PNJ sang Bộ Công an để xác minh, điều tra, xử lư.
Đồng thời, Chánh Thanh tra NHNN đă ban hành Quyết định xử phạt vi phạm hành chính đối với Công ty PNJ về các hành vi vi phạm quy định của pháp luật về chế độ thông tin báo cáo mua, bán vàng miếng và hoạt động pḥng, chống rửa tiền với tổng số tiền phạt là 1,34 tỷ đồng.
DOJI bị chuyển thông tin vi phạm sang Bộ Công an
Với DOJI, Thanh tra NHNN phát hiện vi phạm liên quan đến chứng từ, hóa đơn mua bán vàng với TPBank và việc mua vàng nguyên liệu từ một số cá nhân.
Một số giao dịch có dấu hiệu trốn tránh nghĩa vụ thuế, che giấu nguồn gốc vàng nguyên liệu, hành vi có nguy cơ gây bất ổn cho thị trường vàng. Thông tin đă được chuyển sang Bộ Công an để điều tra, xử lư.
Thanh tra NHNN cũng cho biết DOJI đă vi phạm chế độ báo cáo trong hoạt động mua bán vàng miếng, có một số giao dịch bán vàng cao hơn giá niêm yết. Đáng chú ư, doanh nghiệp triển khai hai hoạt động chưa được cấp phép gồm huy động vàng từ người dân và giữ hộ vàng miếng qua ứng dụng EGOLD.
Thanh tra xác định doanh nghiệp có dấu hiệu đưa thông tin gây nhầm lẫn về sản phẩm nhằm thu hút khách hàng. Ngoài ra, DOJI vi phạm các quy định về thương mại điện tử và sử dụng công nghệ số trong kinh doanh vàng.
Về quản lư kho vàng giữ hộ, DOJI lập chứng từ chưa đúng mẫu, ghi sai nội dung, một số địa điểm rút vàng đăng kư sai địa chỉ. Thanh tra cũng phát hiện việc một số cá nhân bán vàng nguyên liệu cho DOJI với khối lượng lớn bất thường, không phù hợp với nhân thân trong đó có trường hợp doanh nghiệp dùng cá nhân làm trung gian để lách nghĩa vụ thuế... gây bất ổn đến thị trường vàng trong nước như thời gian vừa qua.
DOJI c̣n vi phạm quy định về pḥng, chống rửa tiền khi chưa ban hành đầy đủ quy định nội bộ, không báo cáo các giao dịch lớn, không nhận biết đầy đủ thông tin khách hàng, không đánh giá rủi ro, không xác định khách hàng nước ngoài có ảnh hưởng chính trị. Doanh nghiệp cũng hạch toán sai chi phí lăi vay, không lập hóa đơn khi hoàn trả vàng vay cho khách hàng.
Về ứng dụng EGOLD - nền tảng cho phép cá nhân mua, bán vàng với DOJI - NHNN lưu ư Nghị định 24 không quy định cấp phép cho cá nhân kinh doanh vàng miếng.
Tuy nhiên, cá nhân được phép giao dịch vàng miếng tại các tổ chức đă được cấp phép, như DOJI. Nếu cá nhân phát sinh thu nhập từ hoạt động mua bán này với mục đích kinh doanh, việc xác định nghĩa vụ thuế thuộc trách nhiệm của cơ quan thuế và Bộ Tài chính.
Ngay khi kết thúc thanh tra trực tiếp, Thanh tra NHNN đă có báo cáo một số vụ việc có vi phạm pháp luật tại DOJI, Thống đốc NHNN đă phê duyệt và có văn bản chuyển thông tin sang Bộ Công an để xác minh, điều tra, xủ lư.
Căn cứ chỉ đạo của các cấp có thẩm quyền, Cục Cảnh sát điều tra tội phạm về tham những, kinh tế, buôn lậu - Bộ Công an đă có ư kiến trả lời văn bản của NHNN, theo đó, giao cơ quan Thuế (Tổng cục Thuế nay là Cục Thuế) chủ tŕ kiểm tra, đánh giá và xử lư theo quy định của pháp luật.
Đồng thời, Công ty DOJI cũng bị xử phạt hành chính 1,365 tỷ đồng.
Hiện Thanh tra NHNN đă yêu cầu cả PNJ và DOJI chấm dứt ngay các hành vi vi phạm, đồng thời khẩn trương khắc phục các thiếu sót và chỉnh sửa quy định nội bộ theo đúng quy định pháp luật hiện hành.
VietBF@ sưu tập