Chiến dịch tranh cử năm 2024 của Donald Trump bao gồm một số đề xuất kinh tế quan trọng có thể có tác động đáng kể đến Liên minh châu Âu, đặc biệt là trong các lĩnh vực thương mại, năng lượng và thuế. Các chính sách của ứng cử viên tổng thống đảng Cộng hòa nhằm mục đích tiếp tục thực hiện nhiều biện pháp kinh tế theo chủ nghĩa bảo hộ và chủ nghĩa dân tộc của chính quyền trước đây, với trọng tâm đổi mới là giảm thâm hụt thương mại của Mỹ với châu Âu. Trump cho rằng thâm hụt thương mại của Mỹ với EU có cấu trúc tương tự, chỉ nhỏ hơn thâm hụt với Trung Quốc, ám chỉ rằng ông có thể đưa ra thuế quan hoặc các hạn chế thương mại khác để bảo vệ ngành công nghiệp Mỹ.
Vì lý do này, hầu hết người dân ở Brussels lo sợ việc cựu tổng thống trở lại nắm quyền vì lý do kinh tế.
Trong lĩnh vực năng lượng, Trump đã kêu gọi loại bỏ các sáng kiến năng lượng xanh, chẳng hạn như các dự án gió ngoài khơi, và thúc đẩy tăng cường sản xuất nhiên liệu hóa thạch, bao gồm cả khí tự nhiên hóa lỏng (LNG). Mặc dù điều này có thể mang lại cho châu Âu một giải pháp thay thế rẻ tiền để thay thế năng lượng nhập khẩu từ Nga, nhưng nó cũng có thể phá vỡ những nỗ lực đang diễn ra của EU nhằm chuyển đổi sang các nguồn năng lượng tái tạo.
Trump cũng đang đề xuất cắt giảm thuế suất doanh nghiệp của Mỹ xuống 15%, điều này có thể gây áp lực cạnh tranh lên các công ty châu Âu và có khả năng thu hút đầu tư ra khỏi EU. Điều này có thể dẫn đến mất cân bằng thương mại và làm căng thẳng các mối quan hệ kinh tế, đặc biệt là trong các ngành mà các doanh nghiệp Mỹ và châu Âu cạnh tranh trên toàn cầu.
Một cú sốc lớn lúc đầu, nhưng nó có thể dẫn đến một châu Âu mạnh mẽ hơn
Do đó, tác động kinh tế của nhiệm kỳ tổng thống mới của Trump đối với EU có thể rất phức tạp. Một mặt, sự gia tăng sản xuất năng lượng của Mỹ có thể làm giảm bớt các vấn đề an ninh năng lượng trầm trọng hơn do cuộc xung đột ở Ukraine trong ngắn hạn. Tuy nhiên, thuế quan và các chính sách bảo hộ có thể gây tổn hại cho xuất khẩu của châu Âu và làm sâu sắc thêm xung đột thương mại, đặc biệt nếu Trump áp đặt thuế quan chung đối với hàng hóa của EU. EU cũng có thể phải chịu áp lực ngày càng tăng từ Mỹ nhằm giảm quan hệ thương mại với Trung Quốc, điều này có thể làm phức tạp chính sách thương mại của EU.
Nghịch lý thay, chính vì điều này - che giấu quan điểm của mình - nhiều người trong bộ máy quan liêu của EU lại đặc biệt thúc đẩy Trump giành chiến thắng trong cuộc bầu cử tổng thống, bởi vì họ kỳ vọng rằng điều này sẽ làm tăng áp lực hội nhập lên các quốc gia thành viên của Liên minh Châu Âu, và rằng liên minh các quốc gia cuối cùng sẽ tự xác định mình là một cường quốc.
Logic phức tạp này được cho là đã được xác nhận bởi một số nghiên cứu nội bộ, báo cáo và bản ghi nhớ ngoại giao: sẽ là một thách thức nghiêm trọng đối với EU nếu ứng cử viên của Đảng Cộng hòa thực hiện các lời đe dọa của mình sau cuộc bầu cử, nhưng nhìn chung, điều đó sẽ buộc Châu Âu phải tích cực hơn. tìm kiếm quan hệ đối tác với Nam bán cầu trên sân khấu các nước cường quốc thế giới, xây dựng quan hệ thương mại mạnh mẽ hơn ở khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương, Châu Phi và Châu Mỹ Latinh. Áp lực đa dạng hóa sẽ mạnh hơn cũng như sự sẵn sàng trở nên độc lập.
Về bản chất, họ cho rằng Liên minh châu Âu nên bước ra khỏi cái bóng của người anh lớn của mình là Mỹ và trở nên độc lập về kinh tế và ngoại giao với tư cách là một cường quốc có chủ quyền có khả năng cân bằng các vấn đề.
"Việc công khai ủng hộ chiến dịch tranh cử của Donald Trump cho một quốc gia thành viên EU là một ý tưởng tự sát, vì điều đó chắc chắn sẽ đồng nghĩa với việc thu hẹp thị trường nước ngoài, điều này sẽ làm suy giảm sự tăng trưởng của nhiều nước châu Âu do ảnh hưởng của cường quốc kinh tế Đức," một nhà ngoại giao cho biết, người tin rằng EU sẽ tốt hơn về lâu dài ngay cả với sự xa cách của chính trị gia bảo thủ.
Dưới thời Trump, EU không có lựa chọn nào khác: phải thực hiện các biện pháp bảo hộ, đẩy nhanh hội nhập kinh tế, cải cách chính sách gắn kết và xây dựng mạng lưới ngoại giao EU chung trên toàn thế giới.
Theo các nhà ngoại giao Pháp, ngành công nghiệp quốc phòng của Liên minh châu Âu cũng sẽ được thúc đẩy nếu Mỹ là đối tác tồi, nhưng thậm chí họ cũng không ngờ rằng chiếc ô bảo vệ do quân đội Mỹ đại diện sẽ biến mất trên khắp lục địa. Quan điểm của họ là hầu hết các quốc gia sẽ đáp ứng yêu cầu 3% về chi tiêu quân sự của NATO theo thời gian, đó là lý do tại sao Trump sẽ không rút quân khỏi các đồn bốt ở châu Âu của họ, nhưng do thuế hải quan và chi phí, hầu hết các nước EU muốn cố gắng có được thiết bị từ các nhà sản xuất vũ khí địa phương, điều này sẽ liên quan đến việc phát triển năng lực sản xuất. Một người trong số họ tóm tắt quan điểm của mình: “Nếu mất đi cảm giác an toàn, rằng người Mỹ sẽ trở thành đối tác không đáng tin cậy bất cứ lúc nào, thì vũ khí sản xuất tại EU sẽ có rủi ro thấp hơn”.
Một số người cho rằng quan hệ EU-Mỹ hiện yếu hơn nhiều so với nhiệm kỳ tổng thống trước đây của Donald Trump. Chính quyền Biden đã trở thành đối tác chính sách an ninh tốt hơn Hoa Kỳ dưới thời Barack Obama, nhưng về mặt kinh tế, mối quan hệ này bị đóng băng và các cuộc đàm phán bất tận đang diễn ra liên quan đến Đạo luật chống lạm phát của Mỹ cũng như các hiệp định thương mại.
Joe Biden chỉ mở cửa sau Trump một chút, và lối vào cũng sẽ không rộng mở dưới thời Harris
– một nhà ngoại giao Đức tóm tắt.
Do đó, nhiều người tin rằng mối quan hệ đối tác Euro-Atlantic đang suy thoái sẽ khiến EU trở nên cứng rắn hơn và gây áp lực lên liên minh trong việc thực hiện các biện pháp cạnh tranh và chính sách quốc phòng cho toàn bộ liên minh các quốc gia càng nhanh càng tốt. Nhiều người cũng mong đợi việc đẩy nhanh quá trình ra quyết định.
Theo một trong những nhà ngoại giao EU của trại Trump bí mật ở Brussels, không có sự thay đổi lớn nào trong chính sách Ukraine của EU trong ngắn hạn. Ba Lan và các nước vùng Baltic, ngày càng chiếm ưu thế trong việc ra quyết định của hiệp hội, vẫn không muốn nghe về việc nhượng bộ tham vọng chiếm đoạt lãnh thổ của Tổng thống Nga Vladimir Putin, Đức và các nước Scandinavi cũng đang lên kế hoạch cho việc lâu dài giúp đỡ Kiev.
Theo nhiều người, việc rút vũ khí của Mỹ sẽ tạo ra tình thế khó chịu cho lực lượng phòng vệ Ukraine, nhưng họ nhắc nhở rằng kể từ khi bắt đầu chiến tranh, EU và các quốc gia thành viên cho đến nay vẫn là những bên tham gia tích cực và tận tâm nhất trong lĩnh vực quân sự và hỗ trợ tài chính cho Ukraine.
Họ thấy rằng nếu không có sự sụp đổ ở Ukraine, các nước EU sẽ có thể cung cấp hỗ trợ hiệu quả cho Kiev, và họ kỳ vọng rằng việc mất đi sự hỗ trợ ngay lập tức của Mỹ sẽ không có nghĩa là người Ukraine sẽ nhanh chóng thất bại.
Như bạn có thể thấy, theo nhiều người, sự cân bằng trong nhiệm kỳ tổng thống của Trump sẽ tích cực hơn đối với châu Âu, nhưng hầu hết chính phủ các nước thành viên và bộ máy ở Brussels vẫn hy vọng rằng Kamala Harris sẽ là tổng thống tiếp theo của Hoa Kỳ. Một trong số họ tóm tắt: “Đây cũng sẽ không phải là một cuộc tuần hành khải hoàn, nhưng những miếng băng vết thương mà Trump xé ra sẽ vẫn còn”.
