Tuần trước, sau khi đánh giá cẩn thận, trang web quân sự Mỹ "Military Watch" cho rằng 27 trong số 31 xe tăng chiến đấu chủ lực M1A1 mà Mỹ cung cấp cho Ukraine đă bị mất, chỉ c̣n lại 4 chiếc.

Xe tăng M1A1 Abrams Ukraine nhận được của Mỹ tại mặt trận tháng 2/2024. Ảnh: Xinhua.
Tuy nhiên trang web "Defence Security Asia" của Malaysia mới đây trích dẫn thông tin mới nhất từ các nhà phân tích của Mỹ, nói rằng tất cả 31 chiếc tăng Abrams M1A1 này đều đă mất sạch.
Từ lâu nay, mọi người đều biết máy bay không người lái là mối đe dọa đối với xe tăng và các loại xe bọc thép khác, nhưng chưa có cảm nhận rơ ràng về mức độ. Bây giờ sự biến mất của 31 chiếc M1A1 này là một ví dụ tốt.

Trang web "Defence Security Asia" đưa tin "Toàn bộ 31 xe tăng M1A1 Abrams Mỹ gửi đến Ukraine đă bị phá hủy".
Tháng 1/2023, Mỹ tuyên bố 31 chiếc M1A1 sẽ trở thành một phần viện trợ của họ cho Ukraine. Thực ra ban đầu Mỹ đă chuẩn bị cung cấp M1A2, nhưng sau đó được đổi M1A1 SA (phiên bản nâng cấp của M1A1 về cảm biến nhận thức t́nh huống). Giải thích của Mỹ là v́ M1A2 trong kho có hạn, viện trợ loại M1A1 SA có thể đẩy nhanh tiến độ giao hàng và dễ bảo tŕ hơn. Nhưng có tin đồn rằng Mỹ làm như thế để tránh t́nh huống xấu khi tăng M1A2 bị phá hủy.
Dù lư do ǵ đi chăng nữa, cuối cùng lô xe tăng được trang bị hệ thống nhận thức t́nh huống tiên tiến, thiết bị nh́n đêm và cảm biến thế hệ mới này đă được bàn giao cho Ukraine.
Sau khi nhận được lô thiết bị này vào cuối năm 2023, Ukraine đă bắt đầu sử dụng nó trên mặt trận vào tháng 2/2024. Sau 6 tháng giao tranh ác liệt, 20 chiếc đă biến mất, chỉ c̣n lại 11 chiếc. Đến tháng 9/2024, thêm 4 chiếc nữa bị rơi vào tay quân đội Nga. Quy mô trang bị ngày càng ít khiến thế giới bên ngoài hiếm khi nh́n thấy xe M1A1của Quân đội Ukraine, nhưng đến tháng 5 năm nay, con số tổn thất đă tăng lên 27 chiếc.
Khi quân đội Nga mở cuộc tấn công theo hướng Sumy trong tháng 6 này, thêm 2 chiếc M1A1 tương đối hoàn chỉnh đă bị bỏ lại, bị quân đội Nga kéo đi, và dự kiến chúng sẽ sớm trở thành hiện vật mới tại Công viên Chiến thắng ở Moscow. Nói cách khác, Ukraine vẫn có thể c̣n 2 chiếc M1A1 cuối cùng, hoặc chúng có thể bị tiêu diệt một cách lặng lẽ mà không bị phát hiện.
Trong số 29 chiếc M1A1 được xác nhận đă bị mất, hơn 70% là do máy bay không người lái, được chia thành hai loại là tiêu diệt do máy bay không người lái FPV tự sát đâm vào và thả bom dẫn đường. Loại trước là sử dụng một lượng nhỏ thuốc nổ để tấn công trực tiếp vào các điểm yếu như khoang động cơ ở đuôi, xích và đỉnh tháp pháo.
V́ sức nổ nhỏ nên thường phải thực hiện nhiều cuộc tấn công mới có hiệu quả. Loại sau là sử dụng máy bay không người lái để thả đạn pháo được cải tiến. Sức mạnh của cuộc tấn công "dội từ trên xuống" này tương đương với một cuộc tấn công trực tiếp bằng đạn pháo, nhưng yêu cầu về thao tác cao hơn.
Cũng có một số ít xe M1A1 bị mất do kẹt trong băi ḿn, trúng tên lửa chống tăng...và cũng có những ví dụ hiếm thấy về việc bị tăng T-72 phá hủy. Tin tốt duy nhất đối với Ukraine là Australia đă viện trợ thêm 49 chiếc M1A1, chúng đă được chuyển xuống tàu vào tháng 5 năm nay, nhưng t́nh trạng các xe này kém hơn lô xe do Mỹ cung cấp.
Việc Nga sử dụng máy bay không người lái trên diện rộng đă làm suy yếu đáng kể vị thế của xe tăng chiến đấu trên chiến trường và t́nh h́nh của M1A1 không phải là trường hợp cá biệt. Vấn đề hiện nay là các nước chưa t́m ra được thiết bị mới có thể thay thế xe tăng chiến đấu chủ lực đồng hành cùng bộ binh ở tuyến đầu có hỏa lực hỗ trợ và vỏ thép mạnh mẽ và hiệu quả.
Xe tăng chiến đấu chủ lực trước chiến tranh Nga-Ukraine đă ở ngưỡng chuyển sang thế hệ thứ tư, và bây giờ lại xuất hiện mối đe dọa chí mạng mới đến từ máy bay không người lái và vũ khí thông minh.
VietBF@ sưu tập