Sốc tim - biến chứng gây tử vong đến 90%

[june04]

Sốc tim xảy ra khi tim không thể bơm đủ máu cho phần còn lại của cơ thể, nếu không được cấp cứu kịp thời, tỷ lệ tử vong lên tới 90%.

Thông tin được bác sĩ Nguyễn Đình Hiến, khoa Nội tim mạch, Bệnh viện Đa khoa Xanh Pôn (Hà Nội) cho biết tại hội thảo Một số ứng dụng ECMO trong hồi sức cấp cứu, ngày 24/4 tại Hà Nội. Đây là dịp các bác sĩ, chuyên gia chia sẻ, cập nhật kiến thức về việc điều trị và ứng dụng các kỹ thuật trong hồi sức cấp cứu.

Nguyên nhân của sốc tim là nhồi máu cơ tim cấp (chiếm 80% ca sốc tim), suy thất trái, suy tim do rối loạn nhịp. Các triệu chứng của sốc tim khác nhau, tùy thuộc vào tốc độ và mức độ huyết áp giảm xuống. Sốc tim có thể bắt đầu bằng các triệu chứng như lú lẫn, thở nhanh hoặc không xuất hiện triệu chứng nào rồi đột nhiên mất ý thức.

Biến chứng sốc tim thường xảy ra trong 24-48 giờ đầu sau cơn nhồi máu cơ tim cấp. Bệnh nhân không cấp cứu kịp thời thì nguy cơ tử vong lên tới 90%, nếu can thiệp mạch vành sớm qua da có thể giảm tử vong xuống từ 30-50%.

Điều trị sốc tim cần phải phân độ và đánh giá sớm, sau đó xử trí nguyên nhân, theo bác sĩ Hiến. Nếu sốc do rối loạn nhịp thì cần dùng thuốc hoặc shock điện; còn biến chứng cơ học thì phải phẫu thuật. Bệnh nhân sốc tim có thể phải hỗ trợ huyết động học hoặc tuần hoàn cơ học như thuốc vận mạch, hay các thiết bị hiện đại như ECMO. Đặc biệt, sau can thiệp, bác sĩ sẽ theo dõi và xử trí cơ quan, để phát hiện sớm suy thận, gan, thần kinh, điều chỉnh thuốc...

Tại hội thảo, các chuyên gia đề cập tới việc can thiệp tim phổi ngoài cơ thể (ECMO) cho người bệnh sốc tim do nhồi máu cơ tim cấp nhưng cần cá thể hóa, không áp dụng đại trà. Cơ chế của ECMO là máu được hút qua ống thông tĩnh mạch, dẫn vào máy tạo oxy và quay trở lại hệ thoongs động mạch, từ đó cung cấp hỗ trợ tuần hoàn cơ thể.

Bác sĩ Phạm Bá Cường, Trung tâm Hồi sức tích cực, Bệnh viện Bạch Mai, cho biết ECMO được can thiệp khẩn cấp với các trường hợp ngừng tim; hoặc thất bại với hồi sức tim phổi thông thường. Tuy nhiên, ECMO là biện pháp hỗ trợ cơ học xâm lấn, tham gia vào hệ thống tuần hoàn lớn nên dễ xảy ra những biến chứng trong quá trình can thiệp. Vì vậy, bác sĩ phải cân nhắc kỹ lưỡng về tiêu chí lựa chọn giảm rủi ro và nâng cao hiệu quả. Đặc biệt, việc này đòi hỏi đội ngũ y tế có chuyên môn cao từ 7-8 người, sẵn sàng trực 24/24. Ngoài ra, khi thực hiện ECMO, bác sĩ cũng phải giải thích chi tiết với gia đình người bệnh.

Hiện nay chi phí điều trị ECMO còn lớn từ 100-200 triệu đồng, bảo hiểm y tế hỗ trợ một phần. Tại các quốc gia khác, chi phí ECMO từ 5.000-10.000 USD thậm chí có thể lên tới 500.000 USD nếu điều trị kéo dài.