Bức ảnh màu đầu tiên về HN cách đây hơn 100 năm

[Gibbs]

Đây là ảnh chụp năm 1915 ở Hà Nội, và đây là ảnh màu nguyên bản, không phải là ảnh phục chế màu.
Việc tạo ra những tấm ảnh chụp có màu đã có từ giữa thế kỷ 19, và có nhiều công nghệ khác nhau được tìm ra, trong đó những công nghệ đáng nói nhất là:
- Năm 1886, nhà vật lý học Gabriel Lippmann đã sử dụng kiến thức của mình để tạo nên một tác phẩm ảnh màu dựa trên hiện tượng giao thoa và sóng quang học. Có thể xem đây là bức ảnh màu đầu tiên của nhân loại mà không cần dùng qua thuốc nhuộm.
– Năm 1907: Anh em nhà Lumière tung ra kính ảnh màu Autochrome, một hệ thống xây dựng theo phương pháp “màu cộng”. Nhiếp ảnh màu từ đó đã được thương mại hóa.
– Năm 1935: Hãng Kodak sản xuất nên những chiếc máy ảnh Kodachrome có độ nhạy sáng cao với giá rẻ.
– Năm 1999: Chiếc máy ảnh DSLR kỹ thuật số đầu tiên ra mắt, tới năm 2007 ảnh kỹ thuật số được tích hợp vào điện thoại, từ đó Nhiếp ảnh kỹ thuật số phát triển và được ứng dụng rộng rãi.
Ảnh kỹ thuật số là loại ảnh dùng phổ biến hiện nay, còn ảnh phim của Kodak được dùng phổ biến nhất trong thế kỷ 20. Tuy nhiên trước khi công nghệ ảnh phim màu của Kodak ra đời thì đã có công nghệ ảnh màu Autochrome của anh em nhà Lumière được thương mại hóa từ năm 1907. Đó chính là công nghệ ảnh màu mà Léon Bus đã chụp ở Việt Nam năm 1915.
Từ năm 1914 đến 1930, một ông chủ nhà băng người Pháp là Albert Kahn thực dự án tạo ra bộ sưu tập hình màu quan trọng nhất thế giới thời điểm đó, với “kho lưu trữ hành tinh” (tiếng Pháp là Les Archives de la Planète), là bộ sưu tập hơn 72.000 hình chụp tại hơn 50 nước, trong đó có những ảnh màu về cuộc sống người Việt đầu thế kỷ 20.
Khởi đầu của dự án này là vào năm 1909, Kahn đi công tác cùng tài xế kiêm nhiếp ảnh gia là Alfred Dutertre đến Nhật Bản, rồi mang theo nhiều bức ảnh về chuyến đi. Điều này thôi thúc Kahn tiến hành một dự án thu thập ảnh chụp toàn bộ Trái đất. Ông bổ nhiệm Jean Brunhes làm giám đốc dự án, thuê các nhiếp ảnh gia đến mọi châu lục để ghi lại hình ảnh của hành tinh, bằng kỹ thật chụp ảnh màu đầu tiên vừa được phát minh ra, đó là kỹ thuật màu tổng hợp (Autochrome Lumière) chỉ với được phát minh trước đó vài năm (1907), cho phép tái tạo màu sắc chân thật và độ sáng tốt hơn so với các kỹ thuật chụp ảnh khác trong thời đó.
Kahn đã sử dụng một phần của tài sản của mình để mua các thiết bị chụp ảnh, băng ghi âm và máy quay phim (thời sơ khai) để thu thập những hình ảnh, âm thanh và hình ảnh chuyển động của những người và địa điểm trên khắp thế giới. Trong suốt hơn 20 năm, ông đã thu thập hàng ngàn bức ảnh và hàng trăm giờ ghi âm và phim chụp từ nhiều địa điểm khác nhau, từ châu Âu, châu Á, châu Phi đến châu Mỹ, với hơn 72.000 bức ảnh màu và 183.000 mét phim. Trong tầm nhìn của Albert Kahn, Dự án Les Archives de la Planète không chỉ là một kho lưu trữ, mà còn là một công cụ để giáo dục và tôn vinh những nền văn hóa khác nhau.
Các nhiếp ảnh gia của Kahn bắt đầu dự án này tại nước Pháp vào năm 1914, chỉ vài ngày trước khi Thế chiến thứ nhất bùng nổ. Sau dó, bằng cách liên lạc với quân đội, họ đã ghi lại được sự tàn phá của chiến tranh và cuộc sống của cả dân thường trong thời chiến.
Những tấm ảnh của dự án Les Archives de la Planète được chụp ở Việt Nam như bạn thấy trong link dưới comment, chủ yếu là vào giai đoạn năm 1913 đến 1917, khi Albert Kahn đã gửi một nhóm nhân viên của mình đến Việt Nam để thu thập hình ảnh và tài liệu về đất nước này. Đây là thời điểm Việt Nam đang là thuộc địa của Pháp, và Albert Kahn mong muốn tìm hiểu và ghi lại những di sản văn hóa và lịch sử của Việt Nam.
Các bức ảnh của Les Archives de la Planète ở Việt Nam được chụp bằng máy chụp ảnh Lumière đời mới nhất, là công nghệ tiên tiến nhất của thời đó. Những nhân viên của Albert Kahn đã đi khắp các vùng miền trong nước, từ Nam vào Bắc, để ghi lại những cảnh vật, những hoạt động, những sinh hoạt của người Việt. Họ cũng đã chụp nhiều bức ảnh về cuộc sống của người Pháp tại Việt Nam và các tòa nhà kiến trúc Pháp ở Việt Nam.
Kỹ thuật chụp hình tân tiến nhất thế giới thời đó đã giúp tạo ra những bức ảnh đẹp và sống động, tái hiện chân thật những cảnh vật và đời sống của người Việt Nam và người Pháp tại Việt Nam.
Những bức ảnh này đã được lưu trữ và bảo quản tại Les Archives de la Planète, và hiện nay vẫn là một phần quý giá của di sản văn hóa và lịch sử thế giới.