Mỹ và châu Âu có nguy cơ mất vị thế hàng đầu trong ngành công nghiệp hàng không khi Nga và Trung Quốc gia nhập cuộc chơi.
Irkut MC-21-300 tại nhà máy. Ảnh: ROSATOM
Khi nhắc tới các dòng máy bay phổ thông, Airbus của châu Âu và Boeing của Mỹ là hai cái tên xuất hiện thường xuyên, nhất là với hai đại diện tiêu biểu là Airbus A320 và Boeing 737. Hai mẫu máy bay này đều cùng thuộc phân khúc máy bay thân hẹp, được sử dụng rộng khắp trên toàn thế giới.
Máy bay thân hẹp là dòng máy bay với một lối đi bố trí giữa hai hàng ghế, có kích thước vừa phải và được sử dụng cho tầm bay trung bình. Dòng máy bay này thường có không gian cho từ 100 đến 200 hành khách. Máy bay thân hẹp cũng là dòng máy bay mà các hãng hàng không sử dụng nhiều nhất, được xem là "gà đẻ trứng vàng" vì có thể đáp ứng tốt các nhu cầu phổ thông.
Trong khi Airbus và Boeing đang là hai nhà sản xuất thống lĩnh phân khúc này, hai cái tên khác đang nổi lên có thể sẽ mang đến nhiều xáo trộn: Comac của Trung Quốc với mẫu C919 và Irkut của Nga với mẫu MC-21.
Comac C919 sẵn sàng ra nước ngoài!
Comac C919 là mẫu máy bay thân hẹp do Trung Quốc nghiên cứu và sản xuất. Mẫu máy bay này đã có chuyến bay thương mại đầu tiên thực hiện vào ngày 28/5/2023 trong hành trình từ Sân bay Quốc tế Hồng Kiều Thượng Hải tới Sân bay Quốc tế Thủ đô Bắc Kinh.
Suốt từ đó tới nay, Comac C919 vẫn vận hành một cách ổn định và dường như chưa có sự cố lớn nào được ghi nhận. Tới đầu tháng 9 vừa qua, Comac C919 đã đánh dấu mốc lịch sử khi đã phục vụ khách hàng thứ 500.000. Dấu mốc này đạt được chỉ sau 15 tháng với hơn 10.000 giờ bay.
Ở thời điểm hiện tại, Comac C919 vẫn chỉ đang phục vụ các chuyến bay nội địa do Air China và China Southern vận hành, nhưng khả năng cao mẫu máy bay này có thể sẽ được đưa ra nước ngoài.
Hiện nay, Comac đang cân nhắc một vài phương án đặt văn phòng tại nước ngoài nhằm thúc đẩy bán hàng tới nhiều đơn vị khác trên toàn thế giới. Với việc mở rộng kinh doanh ra ngoài Trung Quốc, Comac C919 sẽ đối đầu trực tiếp với các dòng máy bay thân hẹp quốc tế khác mà tiêu biểu là Airbus A320 và Boeing 737.
Theo nguồn tin riêng của The Straits Times, Comac có thể sẽ mở một văn phòng đặt tại Hồng Kông (Trung Quốc) vào tháng sau. Song song, nhà sản xuất máy bay do chính phủ Trung Quốc đứng sau cũng đang cân nhắc một số địa điểm khác, trong đó co Suntec City tại Singapore.
Trên thực tế, Comac C919 cũng đã nhận được thư ngỏ từ GallopAir của Brunei, thể hiện ý định muốn đặt mua 30 tàu bay. Nếu điều này trở thành sự thật, GallopAir có thể sẽ là đơn vị nước ngoài đầu tiên đặt mua máy bay Comac C919.
Comac C919 cũng đã từng hạ cánh tại cảng hàng không quốc tế Vân Đồn (Quảng Ninh) hồi cuối tháng 2 năm nay. Comac C919 khi đó đã đậu tại đây cùng 1 chiếc ARJ21-700 trong vài ngày; 2 chiếc máy bay này tới Việt Nam trong khuôn khổ một sự kiện hàng không do hãng tổ chức.
Cũng trong năm nay, Vietnam Airlines đã bày tỏ sự quan tâm nhất định đến Comac C919 trong bối cảnh nhiều tàu bay của hãng hàng không Việt phải đưa về hãng để kiểm tra, bảo dưỡng động cơ, gây hao hụt 20% lượng tàu bay cung ứng.
Bước tiến mới của Irkut MC-21
Bên cạnh Comac C919 của Trung Quốc, một mẫu máy bay thân hẹp khác cũng đang được Nga phát triển, đó là Irkut MC-21. Mẫu máy bay này vẫn đang trong giai đoạn phát triển và thử nghiệm; khi vận hành chính thức, Irkut MC-21 có thể sẽ thay thế toàn bộ máy bay thân hẹp của Boeing và Airbus đang vận hành tại Nga.
Trong cuộc phỏng vấn với một tờ báo địa phương, Phó Thủ tướng thứ nhất của Nga, ông Denis Manturov, cho biết rằng Irkut MC-21 sẽ nhận được một số thay đổi về thiết kế để tương thích về mặt kỹ thuật.
Cụ thể hơn, ông Manturov cho rằng Nga sẽ tự phát triển các tổ hợp và hệ thống điện tử hàng không để thay thế các linh kiện nhập khẩu. Từ đây, thiết kế của Irkut MC-21 cũng sẽ cần thay đổi để phù hợp với tình hình mới.
Phó Thủ tướng thứ nhất Denis Manturov phát biểu: "Phát triển một biến thể với thân ngắn hơn một phần là một phương án hay. Điều này giúp các hãng hàng không vận hành tối ưu hơn, bởi máy bay khi đó cũng đã nhẹ hơn. Song song, cấu hình thân máy bay tiêu chuẩn với không gian cho 140 đến 150 người vẫn sẽ được duy trì".
Một thông tin cần nhắc lại là tại giai đoạn đầu phát triển MC-21, Trung tâm Kỹ thuật Yakovlev của Irkut cũng đã phát triển 2 phiên bản, lần lượt là phiên bản tiêu chuẩn MC-21-300 và phiên bản thân ngắn MC-21-200. Với thay đổi về mặt kỹ thuật nói trên, Irkut sẽ có các mẫu tương ứng là MC-21-310 và MC-21-210.
Hiện nay, dường như phiên bản MC-21-210 là phiên bản đầu tiên được chỉnh sửa, bởi theo đại diện của Irkut thì hãng đã bắt tay vào làm từ tháng 4 năm nay.
Irkut MC-21 là dự án lớn của Nga, bắt đầu từ hơn một thập kỷ trước. Theo kế hoạch ban đầu, dự án Irkut MC-21 sẽ hoàn thành vào năm 2016 nhưng đã liên tục bị đẩy lùi lại ít nhất tới năm 2025 do những vấn đề khách quan. Dẫu vậy, với các đặc trưng về tính thực dụng và giá thành, Irkut MC-21 vẫn được đánh giá là mẫu máy bay có khả năng làm thay đổi thế trận.
VietBF@ Sưu tập
