Vì sao Elon Musk liên tiếp can thiệp vào công việc nội bộ các nước EU?

[vuitoichat]

Theo như lãnh đạo nhiều nước không khỏi lo ngại về những động thái can thiệp nội bộ các nước châu Âu của nhà tỷ phú giàu nhất thế giới Elon Musk dấn thân vào chính trị bên cạnh Tổng thống đắc cử Donald Trump trong những ngày qua, Elon Musk, ông chủ sở hữu mạng xã hội X, hãng xe điện Tesla và sắp tới là thành viên trong chính quyền Trump.

Nhà tỷ phú Mỹ, Elon Musk phát biểu tại Viện Chính sách Nước Mỹ Trên Hết, tại khu điền trang Mar-a-Lago, Florida ngày 14/11/2025. AP - Alex Brandon

Những ngày qua, Elon Musk, ông chủ sở hữu mạng xã hội X, hãng xe điện Tesla và sắp tới là thành viên trong chính quyền Trump, liên tục bày tỏ lập trường về các chủ đề liên quan đến chính trị nội bộ của nhiều nước lớn ở châu Âu. Lãnh đạo nhiều nước không khỏi lo ngại về những động thái can thiệp nội bộ như vậy từ khi nhà tỷ phú giàu nhất thế giới này dấn thân vào chính trị bên cạnh Donald Trump.

Người ủng hộ đắc lực của Donald Trump không có ý định giới hạn trường chính trị của mình trong phạm vi Hoa Kỳ. Trong tầm ngắm của Elon Musk giờ là châu Âu.

Từ Đức đến Anh Quốc, nhà tỷ phú giàu nhất hành tinh không ngần ngại can dự vào các cuộc tranh luận chính trị nội bộ, cổ súy các đảng phái cực hữu, lực lượng có nguy cơ gây khủng hoảng chính trị tại những quốc gia này. Những phát ngôn như vậy thường được đăng trên mạng xã hội X, khiến một số lãnh đạo chính phủ tại chỗ lo ngại trong bối cảnh phải đối mặt với làn sóng trỗi dậy của phe cực hữu do các khó khăn riêng biệt ở từng nước.

Mới đây, Elon Musk đã thể hiện sự can thiệp đó với Vương Quốc Anh. Trên mạng xã hội X của mình, ông ta kêu gọi trả tự do cho một nhân vật cực hữu, Tommy Robinson. Ông cũng kêu gọi thủ tướng Anh Keir Starmer từ chức với những cáo buộc sai lệch và ngôn từ nặng nề : « Starmer phải ra đi và phải bị truy tố vì tòng phạm vào tội ác với dân chúng tồi tệ nhất nước Anh ».

Làm mất ổn định chính phủ hiện hành, cũng chính là cách mà Elon Musk cố gắng làm với nước Đức giữa lúc đất nước này đang rơi vào khủng hoảng chính phủ, cuộc bầu cử Quốc Hội trước thời hạn sẽ diễn ra vào tháng 2/2025. Doanh nhân mới khoác áo chính trị này đã liên tục bày tỏ ủng hộ đảng cực hữu AfD, kêu gọi thay đổi chính trị ở Đức.

Đến mức này người ta phải đặt câu hỏi : Tại sao Elon Musk lại có ý đồ đẩy các lực lượng chính trị cực hữu ở châu Âu lên như vậy ? Phần đông giới quan sát cho rằng đơn giản đó là vì lợi ích kinh tế của doanh nhân tỷ phú này.

Olivier Conroy, nhà báo chính trị của nhật báo Anh The Guardian nhận định trên kênh truyền hình Pháp France 2 : « Ông ta nghĩ rằng, những chính phủ cực hữu hay dân túy có thể sẽ ủng hộ các lợi ích kinh tế của ông ta. Điều này sẽ giúp cho ông ta quản lý các công việc làm ăn của mình đơn giản hơn ở các nước đó, nhất là ở châu Âu, nơi có những quy định, luật lệ lao động chặt chẽ hơn so với Hoa Kỳ ».

Nhưng theo phần đông các chuyên gia, trên hết, tỷ phú này đang nhằm vào một châu Âu suy yếu, bị chia rẽ và đang trong thời điểm tồi tệ nhất : Tại châu Âu, công nghiệp đang trong quá trình suy tàn, sức sản xuất và khả năng cạnh tranh đang bị mất dần và sẽ có rất ít lý do để lục địa này từ chối các đầu tư của Elon Musk, người đang có rất nhiều tiền.

Nhưng rõ ràng, việc bày tỏ lập trường chính trị trước các vấn đề nội bộ của nước khác đã cho thấy, Elon Musk sẽ không ngần ngại mang mạng xã hội và tài sản của mình phục vụ các tham vọng chính trị.

Trên trang diễn đàn của báo Le Monde, bà Aurore Lalucq, nghị sĩ châu Âu, cho rằng « những phát ngôn của Elon Musk rõ ràng sẽ không có tác động lớn nếu ông ta không phải là chủ sở hữu mạng xã hội X, nói một cách khác nếu ông ta không nắm giữ một nền tảng trong hạ tầng truyền thông toàn cầu. Tuy nhiên, hiện tại không có quốc gia nào của chúng ta (châu Âu) có nền tảng hoặc cơ sở hạ tầng tương tự ».

Sau lãnh đạo chính phủ Đức Olaf Scholz, thủ tướng Anh Keir Starmer, tổng thống Pháp Emmanuel Macron và một số lãnh đạo châu Âu, đầu tuần này đã lên án tỷ phú Mỹ nhiều lần can thiệp vào công việc nội bộ của các nước châu Âu. Giọng điệu trái ngược với thời điểm mà các nhà lãnh đạo châu Âu tranh giành sự ưu ái với doanh nhân, hy vọng chào đón một nhà máy Tesla trong tương lai và ca ngợi thiên tài có tầm nhìn xa trông rộng của người sáng lập SpaceX.

Cuối tuần qua, phó thủ tướng, bộ trưởng kinh tế Đức, Robert Habeck, một người thuộc đảng Xanh đã có nhận định mang tính cảnh báo : « Sự kết hợp giữa khối tài sản khổng lồ với việc kiểm soát thông tin, các mạng xã hội, sử dụng trí tuệ nhân tạo và sẵn sàng làm ngơ các quy tắc là sự tấn công trực diện vào nền dân chủ của chúng ta ».