Vốn đã lo ngại Mỹ suy thoái, nhà đầu tư càng bất ngờ khi ông Trump thay đổi quan điểm về thị trường chứng khoán so với nhiệm kỳ đầu.
Kết thúc phiên giao dịch 10/3, các chỉ số chủ chốt của chứng khoán Mỹ đồng loạt lao dốc. Chỉ số S&P 500 giảm 2,7% xuống 5.614 điểm - thấp nhất kể từ tháng 9/2024. Nasdaq Composite mất tới 4% - tệ nhất 18 tháng. DJIA giảm 2% về 41.911 điểm.
Đây không phải lần đầu tiên chứng khoán Mỹ giảm điểm mạnh trong nhiệm kỳ của Tổng thống Donald Trump. Cuối tháng 1, chỉ số S&P 500 từng mất 1,46%, còn Nasdaq Composite giảm hơn 3% vì sự xuất hiện của AI giá rẻ Trung Quốc DeepSeek.
Tuy nhiên, lần bán tháo này gây chú ý lớn với nhà đầu tư toàn cầu, vì liên quan đến các bình luận mới nhất của Tổng thống Trump. Trong một cuộc phỏng vấn với Fox News ngày 9/3, ông Trump không loại trừ khả năng nước này suy thoái do các chính sách kinh tế mới.
Nhân viên giao dịch làm việc tại Sàn chứng khoán New York tháng 2/2025. Ảnh: Reuters
Khi được hỏi liệu nền kinh tế lớn nhất thế giới có thể suy thoái trong năm nay hay không, ông trả lời: "Tôi ghét phải dự báo những điều như vậy. Nước Mỹ đang trong giai đoạn chuyển dịch, vì chúng ta làm những việc rất lớn".
Tổng thống Mỹ cũng khẳng định "muốn xây dựng một đất nước vững mạnh" và "thực sự không thể chỉ quan tâm đến thị trường chứng khoán".
Trên CNBC, nhà đầu tư kiêm người dẫn chương trình nổi tiếng Jim Cramer cho rằng thị trường hoảng loạn khi Tổng thống Trump thể hiện quan điểm trái ngược với nhiệm kỳ đầu của ông. Lần này, Tổng thống Mỹ ủng hộ các ý tưởng mang tính bảo hộ hơn. Sự tập trung của ông cũng dồn vào thuế nhập khẩu và không ưu tiên thị trường chứng khoán như trước đây.
"Dĩ nhiên, không nhiều nhà đầu tư dự báo được việc này. Cú sốc từ sự thay đổi thái độ của ông Trump khiến nhiều người lo sợ. Chỉ trong một đêm, họ nghĩ rằng nước Mỹ đang tiến tới suy thoái với tốc độ nhanh", Cramer giải thích.
Cũng như cựu Tổng thống Mỹ Joe Biden, ông Trump "dường như nghĩ rằng các nhà đầu tư chứng khoán thường là nhóm giàu có và đã kiếm lời đủ".
Nhà đầu tư gần đây ngày càng cho rằng Mỹ đang hướng đến suy thoái. Bởi nền kinh tế lớn nhất thế giới là quốc gia tiêu dùng và điều này đang bị đe dọa bởi các chính sách mới của Nhà Trắng. Họ lo ngại thuế nhập khẩu của ông Trump có thể gây gián đoạn thương mại toàn cầu và khiến các đồng minh xa lánh Washington.
Cramer cho rằng suy nghĩ này khá cực đoan. Ông lý giải một số nhà đầu tư đang so sánh ông Trump với cựu Tổng thống Herbert Hoover. Chính sách thuế nhập khẩu của ông Hoover đã làm trầm trọng thêm Đại suy thoái 1929-1933 tại Mỹ.
Ngày 10/3, ngân hàng JPMorgan Chase nâng dự báo xác suất suy thoái của nền kinh tế lớn nhất thế giới năm nay từ 30% lên 40%, "vì các chính sách cực đoan". Goldman Sachs cũng nâng khả năng suy thoái trong 12 tháng tới từ 15% lên 20%.
Dù vậy, Cramer không cho rằng ông Trump sẽ nới lỏng chính sách thuế nhập khẩu chỉ vì chứng khoán Mỹ lao dốc. "Tổng thống có thể rút lại thuế nếu muốn. Nhưng ông ấy tin thuế quan là điều đúng đắn phải làm nên có lẽ sẽ không dừng lại đâu", Cramer nói.
Trong cuộc phỏng vấn ngày 9/3, ông Trump cũng khẳng định trước báo giới: "Thuế nhập khẩu là điều tuyệt vời nhất chúng ta từng làm. Nó sẽ giúp đất nước giàu mạnh trở lại".
Theo thống kê của hãng dữ liệu FactSet, diễn biến trên thị trường chứng khoán Mỹ giữa hai nhiệm kỳ của ông Trump có sự trái ngược. Trong nhiệm kỳ trước, chỉ số S&P 500 liên tiếp đi lên trong 40 ngày đầu. Nhưng hiện tại, chỉ số này đã giảm mạnh 2 tuần qua.
Bitcoin - tiền số hưởng lợi lớn từ việc ông Trump tái đắc cử - vài ngày gần đây cũng giảm mạnh. Ngày 10/3, giá có thời điểm xuống sát 76.600 USD một đồng - thấp nhất kể từ tháng 11/2024.
Tiền số thường được coi là tài sản rủi ro vì có biến động giá lớn. Công ty phân tích IntoTheBlock cho biết những lo ngại vĩ mô, chủ yếu liên quan đến thuế nhập khẩu, đã đẩy thị trường xuống. Ảnh hưởng lần này càng lớn khi mối tương quan giữa Bitcoin và Ether với chứng khoán Mỹ càng cao.
Bất ổn kinh tế - chính trị khiến giá vàng thế giới liên tiếp lập đỉnh năm nay. Từ đầu năm, giá đã tăng 10%, có thời điểm chạm mức kỷ lục 2.956 USD một ounce. Dù phiên hôm qua, vàng bị bán tháo do nhà đầu tư chốt lời, thị trường vẫn được dự báo tiếp tục đi lên nhờ nhu cầu trú ẩn.
Vài ngày gần đây, quan chức Nhà Trắng cũng liên tiếp đưa ra nhận định về kinh tế Mỹ. Bộ trưởng Thương mại Mỹ Howard Lutnick cảnh báo thuế nhập khẩu có thể khiến giá cả tăng tốc. Nhưng việc này chỉ diễn ra một lần.
Bộ trưởng Tài chính Mỹ Scott Bessent thì cho rằng nền kinh tế có thể phải điều chỉnh sau nhiều năm tăng trưởng dựa vào chi tiêu công và thị trường đi lên. "Chúng ta sẽ xem liệu quá trình này có đau đớn hay không", ông cho biết trên CNBC tuần trước.
Dù vậy, nguy cơ kinh tế Mỹ suy thoái hiện chưa rõ rệt. "Chúng tôi không nhận thấy dấu hiệu rõ ràng về nguy cơ suy thoái. Nhưng hoạt động tại lĩnh vực tư nhân đang co lại. Thị trường lao động đang chậm lại và người tiêu dùng cũng thận trọng hơn. Doanh nghiệp chờ đợi và quan sát. Có quá nhiều bất ổn và rủi ro từ chính sách kinh tế", Gregory Daco - kinh tế trưởng tại EY Parthenon cho biết trên CNN.
Lutnick thì khẳng định các kế hoạch của ông Trump sẽ giúp Mỹ "tăng trưởng với tốc độ chưa từng có". Vì thế, ông "không bao giờ tin vào khả năng suy thoái".
VietBF@sưu tập
