Hành trình bí mật tới Na Uy của người phụ nữ đoạt Nobel Hòa bình

[troopy]

Maria Corina Machado chiều 8/12 đội bộ tóc giả lên đầu, mặc quần áo cải trang, bắt đầu hành trình từ Venezuela đến Na Uy, nơi diễn ra lễ trao giải Nobel Hòa bình.

Bà Machado khi đó đang tìm cách rời Venezuela, nơi bà sống ẩn dật ba năm qua, để tới Na Uy trước ngày 10/12 để kịp nhận giải Nobel Hòa bình mà bà đã giành được.

Wall Street Journal dẫn lời những người thân cận với chiến dịch cho biết kế hoạch đưa bà Machado tới Na Uy được chuẩn bị trong khoảng hai tháng và được thực hiện bởi một mạng lưới từng đưa nhiều người khác rời khỏi Venezuela.


Bà Maria Corina Machado tại ban công khách sạn Grand Hotel ở Oslo, Na Uy, rạng sáng 11/12. Ảnh: AFP

Trước tiên, Machado phải đi từ vùng ngoại ô thủ đô Caracas, nơi bà ẩn náu suốt năm qua, đến một làng chài ven biển, nơi chiếc thuyền nhỏ đang chờ sẵn. Trong hành trình di chuyển bằng đường bộ suốt 10 tiếng căng thẳng, Machado và hai người hỗ trợ bà đã đi qua 10 chốt kiểm soát, trước khi đến bờ biển vào nửa đêm.

Bà nghỉ ngơi vài giờ trước khi bắt đầu chặng tiếp theo của hành trình: Chuyến đi đầy nguy hiểm qua vùng biển Caribe để đến đảo Curacao. Bà và hai người đồng hành khởi hành trên chiếc thuyền gỗ lúc 5h sáng, nhưng gió lớn và biển động đã làm chậm tốc độ của họ.

Nhóm này cho hay trước khi ra khơi, họ đã thông báo cho lực lượng quân sự Mỹ đang hiện diện gần bờ biển Venezuela, cảnh báo họ về những người trên tàu, nhằm đề phòng tình huống chiến đấu cơ Mỹ tưởng họ là xuồng chở ma túy và phóng tên lửa tiêu diệt.

"Chúng tôi trao đổi thông tin, thông báo về việc bà ấy sẽ rời đi qua một khu vực cụ thể để họ không bắn nổ chiếc thuyền", một nguồn tin nói.

Machado là người có vai trò quan trọng trong việc tập hợp các lực lượng đối lập tại Venezuela. Năm 2023, bà tuyên bố tranh cử tổng thống trong cuộc bầu cử năm 2024, nhưng bị loại khỏi cuộc bầu cử.

Viện Nobel hồi tháng 10 trao giải cho bà Machado "vì những nỗ lực không biết mệt mỏi trong việc thúc đẩy quyền dân chủ cho người dân Venezuela và đấu tranh để chuyển đổi một cách công bằng, hòa bình sang nền dân chủ".

Theo các nguồn thạo tin, chính quyền Tổng thống Donald Trump đã biết về chiến dịch đưa bà Machado rời Venezuela tới Na Uy, nhưng không rõ mức độ tham gia của Mỹ trong hành trình này.

Cũng trong khoảng thời gian bà Machado vượt biển, hai chiến đấu cơ F-18 của hải quân Mỹ đã tiến vào Vịnh Venezuela, quần thảo khoảng 40 phút quanh tuyến đường dẫn từ bờ biển đến Curacao, theo dữ liệu theo dõi chuyến bay. Đây là lần áp sát nhất của tiêm kích Mỹ với không phận Venezuela kể từ khi Washington tăng cường hiện diện quân sự tại khu vực từ tháng 9.

Khoảng 15h ngày 9/12, thuyền chở Machado cập bến ở Curacao, hòn đảo tự trị thuộc chủ quyền của Hà Lan, ở phía bắc Venezuela. Nguồn tin cho biết do kiệt sức vì chuyến vượt biển dài, bà phải nhận phòng khách sạn và nghỉ qua đêm.

Ana Corina Sosa (phải) thay mặt mẹ nhận giải Nobel Hòa bình tại Oslo, Na Uy, ngày

Khi mặt trời mọc ở Curacao và các khách mời bắt đầu tập trung tại Oslo để dự lễ trao giải Nobel Hòa bình, một chiếc máy bay phản lực tư nhân từ Miami, Florida, Mỹ tới hòn đảo đón bà. Nó dừng tiếp liệu ở Bangor, bang Maine của Mỹ, trước khi vượt Đại Tây Dương, hướng đến thủ đô Na Uy.

Trước khi lên máy bay, bà Machado ghi âm đoạn tin nhắn ngắn cảm ơn "rất nhiều người... đã mạo hiểm mạng sống" để bà có thể thực hiện hành trình này.

Bà đến Oslo vào chiều 10/12, nhưng không kịp dự lễ trao giải Nobel Hòa bình. Ana Corina Sosa, con gái nhà hoạt động 58 tuổi, đã nhận giải thay mẹ.

Hành trình của Machado được giữ bí mật đến mức Viện Nobel đã nói với truyền thông Na Uy rằng họ không biết bà đang ở đâu khi lễ trao giải bắt đầu. Phát biểu tại buổi lễ, Chủ tịch ủy ban Nobel Na Uy Jorgen Watne Frydnes chỉ nói rằng bà đã trải qua "một hành trình với những tình huống cực kỳ nguy hiểm".

Theo một người thường xuyên trao đổi với Machado, bà dự định nghỉ ngơi vài ngày tại Oslo. Bà lưu trú tại một nơi bí mật và hiện ăn uống không được tốt. Sau khoảng một tuần, bà dự định thăm các nước châu Âu, rồi đến Washington.

Phát biểu khi lên nhận giải thưởng thay mẹ, con gái Machado cho biết bà "sẽ sớm trở lại Venezuela".

Đến tối 10/12, khi những người ủng hộ bà và các quan chức nước ngoài cùng dự tiệc tối tại khách sạn Grand Hotel ở Oslo, thông tin chi tiết về hành trình rời khỏi đất nước của Machado mới được lan truyền, theo lời những người tham dự từ Mỹ và Venezuela.

Trong khi đó, tại Caracas, Phó tổng thống Venezuela Delcy Rodriguez cáo buộc Machado và phe đối lập đang hợp tác với Mỹ nhằm chiếm đoạt tài nguyên dầu mỏ và khoáng sản của Venezuela.

"Màn kịch đã thất bại. Bà ấy đã không xuất hiện", Phó tổng thống Rodriguez bình luận về việc bà Machado không có mặt tại lễ trao giải Nobel Hòa bình.

VietBF@sưu tập