Elon Musk gọi siêu dự luật của ông Trump là 'sự ô nhục'. Elon Musk khiến chính trường Mỹ dậy sóng khi chỉ trích gay gắt dự luật thuế và chi tiêu của ông Trump, gọi đó là “sự ghê tởm” và đe dọa làm trầm trọng thêm nợ công.

Giữa lúc Thượng viện chuẩn bị bỏ phiếu, Elon Musk lên tiếng phản đối mạnh mẽ siêu dự luật thuế của ông Trump. Ảnh: Reuters.
Ngày 3/6, trên nền tảng mạng xă hội X do chính ḿnh sở hữu, tỷ phú Elon Musk - Giám đốc điều hành Tesla và SpaceX viết: “Tôi xin lỗi, nhưng tôi không thể chịu đựng thêm được nữa. Dự luật chi tiêu của Quốc hội đầy rẫy lợi ích nhóm này là một sự ghê tởm. Xấu hổ cho những ai bỏ phiếu ủng hộ nó. Các người biết điều đó là sai”.
Phát biểu của Musk nhanh chóng thu hút sự chú ư của các thượng nghị sĩ Cộng ḥa theo đường lối tài khóa cứng rắn, vốn đă bày tỏ lo ngại về chi phí của dự luật này. Một số người tuyên bố sẽ yêu cầu sửa đổi sâu sắc, đẩy tiến tŕnh thông qua tại Thượng viện vào thế khó, theo Reuters.
Dự luật có tên "One Big Beautiful Bill Act" - thường được ông Trump ca ngợi là "to, đẹp", đă được Hạ viện thông qua với chỉ một phiếu chênh lệch vào tháng trước.
Dự luật bao gồm việc gia hạn cắt giảm thuế từ năm 2017, tăng chi tiêu quốc pḥng và an ninh biên giới. Văn pḥng Ngân sách Quốc hội (CBO) cảnh báo dự luật sẽ làm tăng thâm hụt thêm 3.800 tỷ USD, đẩy nợ công lên hơn 36.000 tỷ USD.
Thượng viện, nơi đảng Cộng ḥa đang nắm quyền kiểm soát, dự kiến sẽ chỉnh sửa phiên bản từ Hạ viện trước khi đưa ra biểu quyết, với mục tiêu hoàn tất trước ngày 4/7.
Tuy nhiên, một nhóm thượng nghị sĩ bảo thủ, trong đó có Mike Lee và Ron Johnson, khẳng định họ sẽ không ủng hộ nếu dự luật không bao gồm các biện pháp mạnh tay cắt giảm thâm hụt. Một số khác, như Thượng nghị sĩ Jerry Moran, lo ngại về tác động của dự luật đến hệ thống y tế và nhóm người khuyết tật, đặc biệt là chương tŕnh Medicaid.
Không chỉ gây băo chính trường và mạng xă hội, lời chỉ trích của Musk cũng đặt ra câu hỏi về tầm ảnh hưởng thực sự của ông đối với Đảng Cộng ḥa, chỉ một tuần sau khi kết thúc vai tṛ cố vấn đặc biệt cho chính quyền trong vai tṛ lănh đạo Bộ Hiệu quả Chính phủ (DOGE).
Dù từng chi gần 300 triệu USD hỗ trợ chiến dịch tranh cử của ông Trump và các ứng viên Cộng ḥa, Musk cho biết ông sẽ cắt giảm chi tiêu chính trị và quay lại tập trung vào vai tṛ CEO Tesla.
Tuy nhiên, sự quay đầu bất ngờ này đang làm lung lay nội bộ đảng Cộng ḥa. Trong khi Lănh đạo phe đa số tại Thượng viện John Thune bác bỏ nhận định của Musk, khẳng định "chúng tôi có nhiệm vụ phải hoàn thành theo kỳ vọng của cử tri", Chủ tịch Hạ viện Mike Johnson cũng cho rằng “người bạn Elon đă sai lầm nghiêm trọng”.
"Tổng thống đă biết rơ lập trường của Elon Musk và điều đó không làm thay đổi quyết tâm của ông ấy. Đây vẫn là một dự luật đẹp đẽ và lớn lao", Thư kư báo chí Nhà Trắng Karoline Leavitt phản pháo nhẹ nhàng trước những phát ngôn của vị tỷ phú giàu nhất hành tinh.
Trong nội bộ đảng Cộng ḥa, các nhánh khác nhau đang đấu tranh để định h́nh nội dung cuối cùng của dự luật. Một phe muốn giữ nguyên trợ cấp y tế cho người nghèo và ưu đăi đầu tư năng lượng xanh, trong khi phe c̣n lại đ̣i mạnh tay hơn với cắt giảm chi tiêu.
Thượng nghị sĩ Thom Tillis cho rằng cần xem xét loại bỏ một số ưu đăi như miễn thuế cho tiền boa, lương làm thêm giờ và trợ cấp an sinh xă hội - những nội dung ông cho là "ưu tiên của phe Dân chủ", để mở đường cho một thỏa hiệp lưỡng đảng trong tương lai.
Với đa số 53-47 tại Thượng viện, đảng Cộng ḥa chỉ có thể mất tối đa ba phiếu nếu muốn thông qua dự luật nhờ lá phiếu quyết định của Phó tổng thống JD Vance trước thời hạn 4/7.
VietBF@ sưu tập