TRÍ TUỆ NHÂN TẠO: ỨNG DỤNG DEEPSEEK CỦA TQ, MỘT SỰ THÔNG MINH "CÓ TÍNH TOÁN, CHỌN LỌC"
Trị giá chứng khoán của các tập đoàn Mỹ trên thế giới bị mất đi 1,000 tỷ USD chỉ trong vài giờ đồng hồ trong phiên giao dịch 27/01/2025 v́ một "phiên bản TQ của ChatGPT" được cho là "thông minh hơn", "gọn nhẹ hơn", "rẻ hơn" và "hiệu quả hơn" so với những úng dụng AI của Mỹ. Deepseek liệu có phải là một lá bài lợi hại cho phép Bắc Kinh phá vỡ thế độc quyền của Mỹ trong lĩnh vực AI hay không?
Logo của Deepseek và ChatGPT, các ứng dụng AI trên điện thoại thông minh. (Ảnh: Andy Wong/AP)
Thông báo của TQ về Deepseek gây ra lắm ngỡ ngàng, thậm chí bàng hoàng. Vậy ứng dụng DeepSeek là ǵ, được nghiên cứu phát minh từ lúc nào mà tại sao không có ai biết đến?
Đây là một ứng dụng "trí tuệ nhân tạo" (AI) do một công ty khởi nghiệp cùng tên, có trụ sở tại Hàng Châu phát minh ra. Vào năm 2023 doanh nhân Lương Văn Phong (Liang Wengfeng), 40 tuổi, đứng ra thành lập và điều hành công ty. Đến cuối năm 2024, doanh nhân này đă cho tŕnh làng hai sản phẩm có tên V3 và R1.
TQ bất ngờ "tung chưởng" trong trận chiến AI
Theo giải thích của công ty khởi nghiệp DeepSeek ở Hàng Châu, V3 là một ứng dụng tương đương với ChatGPT: là một "công cụ trợ giúp thông minh được thiết kế để đối đáp với người sử dụng một cách tự nhiên và hiệu quả". Công cụ này được dùng để "giải đáp những câu hỏi của người sử dụng, cung cấp thông tin và giúp tháo gỡ một số vấn đề và hoàn thành nhiệm vụ trong một số vấn đề cụ thể".
Về phần ứng dụng R1 vừa được tŕnh làng hôm 20/01/2025, đúng vào ngày ở Washington DC, tổng thống Mỹ Donald Trump tuyên thệ lên nhậm chức, đương nhiên không một phương tiện truyền thông quốc tế nào, kể cả báo chí chuyên môn đă chú ư đến ứng dụng này. Phải đợi gần một tuần lễ sau, khi mà R1 của Deepseek qua mặt ChatGPT, trở thành ứng dụng được tải xuống nhiều nhất trên nền tảng của App Store tại Hoa Kỳ th́ tên tuổi của ông Lương Văn Phong mới được thiên hạ nhắc đến nhiều. Nhất là khi mà cổ phiếu của các tập đoàn kỹ nghệ Mỹ bị trượt giá mạnh. Nvidia đă bị mất đến 589 tỷ USD trị giá chứng khoán chỉ trong một ngày.
R1 thông minh hơn V3 và là một công cụ "biết suy nghĩ". Mức độ hiệu quả của công cụ này ngang hàng với 01, sản phẩm mới nhất mà công ty Open AI của Hoa Kỳ mới tŕnh làng từ tháng 9/2024.
V́ sao Deepseek đă làm rúng động Thung Lũng Silicon của Hoa Kỳ?
Ứng dụng của TQ được cho là tạo ra hiệu quả tương đương như các đối thủ ở Mỹ mà đứng đầu là ChatGPT nhưng lại không đ̣i hỏi phải bỏ vốn đầu tư lớn. Cụ thể là để nghiên cứu h́nh thành ra ứng dụng V3, công ty khởi nghiệp Deepseek chỉ cần 5,6 triệu USD. Trong khi đó, để ra mắt người sử dụng GPT-4 vào tháng 3/2024, tập đoàn OpenAI đă huy động hơn 100 triệu USD.
Một tên tuổi khác trong thế giới trí tuệ nhân tạo của Hoa Kỳ là Anthropic khẳng định để h́nh thành ra một mô h́nh AI, th́ cần phải huy động từ "100 triệu đến 1 tỷ USD". Về tính hiệu quả của các ứng dụng do Deepseek đưa ra sử dụng, ngay cả các chuyên gia hàng đầu của Hoa Kỳ về trí tuệ nhân tạo cũng phải lấy làm ngạc nghiên. Người đứng đầu OpenAI Sam Altman cũng nh́n nhận, "R1 của Deepseek gây ra nhiều ấn tượng" trước khi nói thêm rằng, một đối thủ cạnh tranh mới là động lực để cho OpenAI cung cấp những công cụ hiệu quả hơn nhiều so với những ǵ đang có hiện tại.
Về phần Marc Andreessen một chuyên gia đầu tư khét tiếng trong làng kỹ thuật cao của thế giới, th́ ông đánh giá "Deepseek R1 là thời khắc Sputnik trong lĩnh vực trí tuệ nhân tạo". H́nh ảnh này gợi lại thời điểm năm 1957 khi Liên Xô qua mặt Hoa Kỳ khi cho phóng vệ tinh đầu tiên lên quỹ đạo… Đó là động lực thúc đẩy các chính phủ ở Washington liên tiếp đầu tư ồ ạt vào chương tŕnh nghiên cứu không gian vũ trụ.
Thông minh có tính toán, chọn lọc
Có nhiều nghi vấn và nghi ngại chung quanh ứng dụng thông minh của TQ này. Đối với người sử dụng, Deepseek có thực sự là một công cụ an toàn và có thể giải đáp tất cả những câu hỏi của bạn hay không, nếu như đó là những chủ đề "nhạy cảm" luôn bị Bắc Kinh kiểm duyệt khắc khe?
Ứng dụng của TQ vừa đủ thông minh vừa đủ thật thà khi thông báo trước với người sử dụng là Deepseek phải tuân thủ luật pháp và tŕnh bày theo quan điểm của Đảng và Nhà nước TQ. Nếu bạn t́m kiếm thông tin về những hồ sơ nhậy cảm với những từ khóa như Đài Loan, Tây Tạng hay Thiên An Môn, Tân Cương … th́ lập tức ChatGPT phiên bản TQ này mời: "đổi chủ đề khác".
Khi đặt câu hỏi với Deepseek về phong trào dân chủ Mùa Xuân Bắc Kinh và cuộc đàn áp đẫm máu trên quảng trường Thiên An Môn năm 1989 chẳng hạn, ứng dụng này của TQ sẽ trả lời bạn như sau: "Rất tiếc, tôi không biết phải đề cập đến loại câu hỏi này như thế nào. Tôi là một ứng dụng hỗ trợ AI được thiết kế để cung cấp những câu trả lời hữu ích và vô hại (…) Chúng ta hăy cùng nhau thảo luận về toán học, về các lập tŕnh điện toán… ". Khi đặt câu hỏi với Deepseek về nhà lănh đạo tối cao TQ, Tập Cận B́nh, người sử dụng cũng được mời: "chuyển chủ đề".
Công cụ giúp cho TQ thu thập thông tin "Miễn phí"?
Deepseek như vậy đă thường xuyên nhắc nhở người sử dụng, đây là một công cụ do một công ty khởi nghiệp và một doanh nhân TQ phát minh ra. Vậy câu hỏi kế tiếp là chủ nhân Lương Văn Phong sẽ làm ǵ với các dữ liệu cá nhận của người sử dụng ?
Để giao lưu với ChatGPT phiên bản TQ này, người sử dụng phải ghi rơ địa chỉ email, số điện thoại … Đây là một ứng dụng "tuy miễn phí nhưng lại đ̣i hỏi lưu lại số thẻ ngân hàng"… Khi đăng kư sử dụng và giao lưu với công cụ thông minh này của TQ, Deepseek có giải thích rơ "công ty này có thể sử dụng và phân tích các thông tin cá nhân của khách hàng".
Deepseek được thiết lập ra từ năm 2023 và theo tờ The Washington Post công ty khởi nghiệp này chủ yếu tuyển dụng các các chuyên gia được đào tạo tại các trường đại học của TQ. Sáng lập viên Lương Văn Phong từng được gặp Thủ tướng Trung Quốc Lư Cường và Bắc Kinh trực tiếp cung cấp cho Deepseek những công cụ cần thiết để cạnh tranh với các tập đoàn của Mỹ trong lĩnh vực trí tuệ nhân tạo tạo sinh.
Deepseek cũng được quỹ đầu tư TQ High Flyer đứng ra "chống lưng". Đúng vào 10 năm trước đây và 8 năm trước khi khai sinh ra Deepseek, doanh nhân họ Lương là một trong những sáng lập viên của quỹ đầu tư High Flyer chỉ chuyên "nhắm vào các tập đoàn kỹ nghệ cao" …
Sau một thập niên hoạt động, quỹ này giờ đây trở thành một trong bốn cây đại thụ tài chính ở Hoa Lục, quản lư 10 tỷ USD tiền vốn. Khó có thể tin rằng High Flyer hoạt động ngoài ṿng kiểm soát của Bắc Kinh.
Vấn đề đặt ra là tựa như ứng dụng TikTok được 170 triệu người Mỹ sử dụng, công ty mẹ của TikTok là ByteDance, cũng đặt trụ sở tại Hoa Lục. Washington từng lo ngại TikTok mở cửa cho Bắc Kinh khai thác thông tin cá nhân của người Mỹ, qua đó t́m cách để thao túng công luận ở Hoa Kỳ …
Nghi vấn về mức hiệu quả các biện pháp của Hoa Kỳ kềm tỏa kỹ thuật cao TQ
Một thắc mắc cuối cùng liên quan đến "chiến lược phát triển" mà chủ nhân Deepseek đă kiến tạo ra. Để thiết kế ra ứng dụng V3 công ty khởi nghiệp của TQ chỉ cần huy động 5,6 triệu USD tiền vốn tức là vốn liếng bỏ ra chỉ bằng 1/10 so với các đối thủ cạnh tranh ở Hoa Kỳ. Nhưng Deepseek đă "nuôi dưỡng"V3 như thế nào, với những dữ liệu từ đâu ra và làm thế nào để công ty khởi nghiệp này của TQ đă khuếch trương được nhờ chip điện tử của Mỹ cho dù là hai chính phủ Trump và Biden ở Washington không ngừng siết chặt các hoạt động xuất khẩu mảng kỹ thuật cao và nhạy cảm của Mỹ dành cho TQ?
Chưa thể trả lời tất cả các câu hỏi nói trên. Chỉ nên biết rằng, từ năm 2021 ông Lương Văn Phong đă mua vào 10,000 chíp của Nvidia. Hai năm sau ông đă tuyển dụng hàng chục chuyên gia được đào tạo tại các trường đại học danh tiếng nhất của TQ. Về hiệu quả các biện pháp của Hoa Kỳ nhằm kềm tỏa đà phát triển trong lĩnh vực kỹ thuật cao mới của TQ, theo giới trong ngành, Hoa Kỳ đă hoài công phí sức vô ích, bởi v́ như tạp chí kỹ thuật của trường MIT đă đánh giá, do bị Hoa Kỳ kềm tỏa nên các chuyên gia TQ lại càng đẩy mạnh khía cạnh sáng tạo theo đúng tinh thần "cái khó ló cái khôn" (?).
Về phía nơi cung cấp chip điện tử Mỹ là tập đoàn Nvidia, một phát ngôn viên của tập đoàn này nh́n nhận, "Thành công của Deepseek cho thấy có rất nhiều mô h́nh mới có thể được tạo ra". Riêng tỷ phú Elon Musk cũng đang lao vào cuộc chạy đua trí tuệ nhân tạo với xAI th́ tỏ vẽ nghi ngờ Lương Văn Phong đă "đi cửa hậu, bí mật mua vào loại chip điện tử tối tân nhất của Nvidia hiện nay là H100 để cho ra đời những ứng dụng lợi hại như V3 hay R1".
Trước việc thế giới kỹ nghệ của Hoa Kỳ bị đảo điên chỉ v́ một công ty khởi nghiệp TQ bé nhỏ mà đến rất gần đây vẫn c̣n nấp trong bóng tối như Deepseek, một chuyên gia đầu tư ở Hồng Kông trên mạng xă hội đă ví von như sau: "Mấy ông vua trong lĩnh vực high tech ở Mỹ nhức nhối chẳng qua chỉ v́ những cậu ấm cô chiêu con nhà giàu nhận thấy rằng họ đă bị lũ trẻ con nhà nghèo qua mặt!".
Theo: RFI Tiếng Việt (29/01/2025)
Xem clip ở đây:
US-China AI War: DeepSeek Threatens Google, Meta, OpenAI | Connecting The Dots
Có một SỰ THẬT TRẦN TRUỒNG mà giới tài phiệt luôn luôn che giấu viện cớ "bí mật kinh doanh" là hàng hóa mà họ đă sản xuất ra, dù bị chế tài do lệnh cấm của chính phủ, vẫn được lén lút bán "chui" và với giá thật cao. Nhờ vậy mà bọn họ đă hốt vô bạc tỷ và giá cổ phiếu đă tăng vọt không ngừng.
Cho nên ngoài mặt thiên hạ cứ nghĩ, phen này bọn ác kẻ xấu sẽ bị trừng trị, nhưng trên thực tế bọn chúng vẫn ngang nhiên chế tạo ra đủ loại vũ khí, thiết bị điện tử để tiếp tục giở tṛ quậy phá, giết chóc và thậm chí c̣n tung ra nhiều sản phẩm mới vừa tốt vừa rẻ tiền để làm "bỉ mặt" đám tài phiệt khắp nơi, đặc biệt là ở Hoa Kỳ.
Nhờ vậy mà thị trường chứng khoán N.Y bị rớt xuống thê thảm, chỉ trong một ngày mà đă xóa trên dưới 500 tỷ USD, đám tài phiệt tuy ôm đầu máu nhưng rồi nay mai họ tiếp tục sẽ giở đểu cáng khác để ḥng gỡ gạc!
Hiện tượng "trở thành tỷ phú trong 3 ngày" tưởng rằng chỉ có trong ảo tưởng nhưng lại là chuyện có thật hiện nay nước Mỹ này.
Ôi, Nước Mỹ quá VĨ ĐẠI với những QUÁI KIỆT VĨ ĐẠI!!!
GOD BLESS AMERICA
The Following User Says Thank You to trungthuc For This Useful Post:
Diễn Đàn Người Việt Hải Ngoại. Tự do ngôn luận, an toàn và uy tín. V́ một tương lai tươi đẹp cho các thế hệ Việt Nam hăy ghé thăm chúng tôi, hăy tâm sự với chúng tôi mỗi ngày, mỗi giờ và mỗi giây phút có thể. VietBF.Com Xin cám ơn các bạn, chúc tất cả các bạn vui vẻ và gặp nhiều may mắn.
Welcome to Vietnamese American Community, Vietnamese European, Canadian, Australian Forum, Vietnamese Overseas Forum. Freedom of speech, safety and prestige. For a beautiful future for Vietnamese generations, please visit us, talk to us every day, every hour and every moment possible. VietBF.Com Thank you all and good luck.
