Kể từ khi giành chiến thắng bầu cử Mỹ đến thời điểm chuẩn bị tuyên thệ nhậm chức, Tổng thống đắc cử Donald Trump đă thể hiện cách tiếp cận "vừa nóng, vừa lạnh" với hai quốc gia tỷ dân là Trung Quốc và Ấn Độ.
Cách tiếp cận vừa nóng vừa lạnh
Trong nhiệm kỳ Tổng thống đầu tiên, ông Trump đă “dấn thân” vào cuộc chiến thương mại với Trung Quốc. Vào tháng 11/2024, Tổng thống đắc cử Donald Trump cam kết sẽ tăng mạnh thuế đối với hàng hóa nhập khẩu từ Mexico, Canada và Trung Quốc, bắt đầu từ ngày đầu tiên ông nhậm chức. Ông Trump cho biết hàng hóa Trung Quốc sẽ phải đối mặt với mức thuế cao hơn - tăng 10% so với mọi mức thuế quan hiện hành.
Điều này có thể mang lại lợi thế cho Ấn Độ. "Nhiều công ty có nhà máy và văn pḥng tại Trung Quốc, chịu ảnh hưởng bởi mức thuế quan cao hơn sẽ có xu hướng đa dạng hóa chuỗi sản xuất của họ sang Ấn Độ, Việt Nam, Indonesia và Hàn Quốc", Giám đốc viện nghiên cứu Observer Research Foundation (ORF) tại Ấn Độ - ông Nilanjan Ghosh phân tích với tờ India Today. Ngoài ra, chuyên gia địa chính trị Farid Zakaria cho biết ông tin rằng chính quyền Trump 2.0 sẽ là "cơ hội vàng" để Ấn Độ chấm dứt t́nh trạng độc quyền sản xuất của Trung Quốc.
Trong khi đó, Tổng thống đắc cử Trump từng ca ngợi Thủ tướng Narendra Modi là "người đàn ông tốt", nhưng ông cũng đă đe dọa sẽ áp thuế đối với hàng hóa Ấn Độ. Phát biểu với các phóng viên tại khu nghỉ dưỡng Mar-a-Lago vào tháng 12/2024, Tổng thống đắc cử Trump chỉ trích mức thuế cao của Ấn Độ, trong đó có việc đánh thuế 100% đối với một số sản phẩm của Mỹ, và cảnh báo về trả đũa nếu hành vi này vẫn tiếp diễn. "Tôi luôn nói rằng, nếu họ đánh thuế chúng tôi, chúng tôi sẽ đánh thuế họ cùng một mức", ông Trump nhận xét, ám chỉ lập trường cứng rắn hơn đối với Ấn Độ.
Khi ngày tuyên thệ nhậm chức 20/1 đang đến gần, ông Trump dường như đă dịu giọng hơn đôi phần về Trung Quốc, quốc gia vốn đóng vai tṛ quan trọng trong lợi ích kinh doanh của tỷ phú Elon Musk. Tỷ phú Musk được cho có tiềm năng gây ảnh hưởng đến chính sách liên quan đến Bắc Kinh trong chính quyền mới của Tổng thống đắc cử Trump. Vào tháng 11/2024, ông Trump tuyên bố sẽ thành lập một bộ mới có tên là Bộ Hiệu quả Chính phủ, nhằm thúc đẩy hiệu quả hoạt động của chính phủ trong nhiệm kỳ thứ hai. Tỷ phú Elon Musk và cựu ứng cử viên Tổng thống đảng Cộng ḥa Vivek Ramaswamy sẽ lănh đạo Bộ Hiệu quả Chính phủ.
Kênh CNBC (Mỹ) đưa tin, bản thân tỷ phú Musk cũng hợp tác nhiều với các quan chức cấp cao ở Trung Quốc, nơi Tesla trở thành nhà sản xuất ô tô hoàn toàn thuộc sở hữu nước ngoài đầu tiên ở quốc gia tỷ dân vào năm 2018. Trong chuyến thăm vào tháng 4/2024, CEO Tesla và SpaceX đă gặp Thủ tướng Trung Quốc Lư Cường. Ông Lư Cường đề cập Tesla là ví dụ về hợp tác thương mại thành công giữa Bắc Kinh và Washington.
Vào tháng 11/2024, ngay sau khi giành chiến thắng trong cuộc bầu cử tổng thống Mỹ, ông Trump cho biết sẽ "cứu" mạng xă hội TikTok do Trung Quốc sở hữu. Chính ông từng t́m cách cấm TikTok tại Mỹ.
Ngoài ra, Tổng thống đắc cử Trump đă gửi lời mời Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận B́nh đến dự lễ nhậm chức của ông. Bắc Kinh không chấp nhận cũng không công khai từ chối lời mời. Một số nhà phân tích cho rằng Chủ tịch Tập Cận B́nh khó có thể xuất hiện tại lễ nhậm chức của ông Trump.
Quan hệ 3 bên
Về phần ḿnh, Ấn Độ đang cố gắng vượt qua t́nh trạng không chắc chắn về cách tiếp cận của ông Trump đối với Trung Quốc. Thủ tướng Modi dự kiến sẽ tổ chức một cuộc họp giữa các nhà lănh đạo của "bộ tứ kim cương" (c̣n gọi là QUAD) - bao gồm Mỹ, Ấn Độ, Nhật Bản và Australia - vào năm 2025. New Delhi mong muốn ông Trump đến Ấn Độ trong dịp này.
Đáng chú ư, Trung Quốc sẽ tổ chức hội nghị thượng đỉnh Tổ chức Hợp tác Thượng Hải (SCO) trong năm nay, nơi Thủ tướng Modi có thể xuất hiện.
Ngày 15/6/2020, quân đội Trung Quốc và Ấn Độ đă đụng độ tại thung lũng Galwan ở Ladakh khiến 20 binh sĩ Ấn Độ thiệt mạng. Cả Trung Quốc và Ấn Độ đều đổ trách nhiệm cho nhau trong cuộc xung đột này. Trung Quốc và Ấn Độ có đường biên giới chung dài 3.862km. Cả hai bên đều nhiều lần cáo buộc nhau xâm phạm lănh thổ.
Sau sự kiện năm 2020, Ấn Độ cấm 250 ứng dụng do các doanh nghiệp Trung Quốc tạo ra, trong đó có TikTok, tăng cường giám sát các khoản đầu tư và dự án cơ sở hạ tầng của Trung Quốc tại nước này, với lư do lo ngại về an ninh quốc gia. Nhưng khi đầu tư nước ngoài chậm lại, Bộ Tài chính Ấn Độ vào năm 2024 đă đưa ra lư lẽ khuyến khích Trung Quốc đầu tư trở lại. Ấn Độ sẽ tái hợp tác với Trung Quốc trong lĩnh vực kinh tế, v́ quan hệ thương mại và đầu tư với Bắc Kinh phục vụ cho mục tiêu trở thành trung tâm sản xuất của New Delhi.
Thủ tướng Modi và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận B́nh đă có cuộc hội đàm chính thức đầu tiên sau 5 năm vào tháng 10/2024, tại thành phố Kazan của Nga, một dấu hiệu nữa cho thấy mối quan hệ giữa hai quốc gia láng giềng đang trên đà cải thiện.
Diễn biến của mối quan hệ tam giác Trung Quốc-Ấn Độ-Mỹ trong thời gian tới sẽ là một trong những diễn biến gây chú ư nhất của khu vực và toàn cầu.
Diễn Đàn Người Việt Hải Ngoại. Tự do ngôn luận, an toàn và uy tín. V́ một tương lai tươi đẹp cho các thế hệ Việt Nam hăy ghé thăm chúng tôi, hăy tâm sự với chúng tôi mỗi ngày, mỗi giờ và mỗi giây phút có thể. VietBF.Com Xin cám ơn các bạn, chúc tất cả các bạn vui vẻ và gặp nhiều may mắn.
Welcome to Vietnamese American Community, Vietnamese European, Canadian, Australian Forum, Vietnamese Overseas Forum. Freedom of speech, safety and prestige. For a beautiful future for Vietnamese generations, please visit us, talk to us every day, every hour and every moment possible. VietBF.Com Thank you all and good luck.
