Khoa học tuy có thể chứng minh vạn vật nếu xuất hiện ra, nếu có tồn tại đều có nguyên nhân để lý giải, nhưng lại không thể chứng minh vì sao có những người dám hi sinh tất cả vì một lý tưởng mà không hề đắn đo. Khoa học có thể lập trình ra trí tuệ nhân tạo, nhưng lại không thể tạo ra một tâm hồn biết yêu thương thực sự.
(Minh họa)
Khoa học và sự thật: Khi ánh sáng không soi chiếu được mọi góc khuất
Khoa học là ánh sáng soi rọi thế giới, vén màn một số điều bí ẩn của cuộc sống. Nó giúp con người hiểu về lực hấp dẫn, về DNA, về tốc độ ánh sáng, và hàng triệu nguyên lý tinh vi khác.
Nhưng có một nghịch lý lớn: Dù cho khoa học có thể đo được khoảng cách từ Trái Đất đến Mặt trời, nhưng nó không thể đo được khoảng cách giữa hai trái tim. Nó có thể giải thích cách thức mà bộ não hoạt động, nhưng không thể lý giải hết những xúc cảm của một con người.
(Minh họa)
Khi con người được định nghĩa qua lý luận của khoa học, giá trị có còn được nguyên vẹn hay không?
Trong thời đại này, con người thường được đánh giá qua chỉ số IQ, qua bằng cấp, qua tiến bộ kỹ thuật mà họ cho sử dụng.
Một người có thể hiểu biết rất sâu sắc về khoa học, nhưng điều đó không có nghĩa là họ có một nhân cách vĩ đại.
Lịch sử đã chứng minh có những thiên tài trong khoa học lại trở thành kẻ hủy diệt, và cũng có những người không hiểu gì về khoa học nhưng lại là ánh sáng tốt đẹp của nhân loại.
Nếu khoa học là thước đo duy nhất, thì một đứa trẻ chưa biết gì, một người già không còn minh mẫn, hay một người tàn tật không thể tìm tòi nghiên cứu được nữa sẽ không còn giá trị gì hay sao?
Khoa học giúp cho con người thoải mái hơn về thể xác. Chúng ta không còn phải chịu cái lạnh khắc nghiệt nhờ hệ thống sưởi ấm, không phải làm việc vất vả nặng nhọc nhờ có máy móc, không phải chịu đựng bệnh tật nhờ các phát minh mới về y học. Nhưng có một thực tế không thể phủ nhận: con người ngày nay không có hạnh phúc hơn so với những thế hệ trước đây.
Nếu khoa học là chìa khóa của hạnh phúc, thì chẳng lẽ những bậc hiền triết thời xưa, những bậc vĩ nhân như Đích Thích Ca, Lão Tử Vv…., Những danh nhân như Khổng Tử, Socrates, hay Leonardo da Vinci, sống trong một thế giới thiếu hẳn kỹ thuật khoa học hiện đại, lại là những con người bất hạnh hay sao?
Chẳng lẽ những nền văn minh vĩ đại như Ai Cập cổ đại, Hy Lạp, La Mã, nơi sản sinh những kiệt tác mà cho đến nay con người vẫn chưa thể tái tạo, lại sống trong cảnh đau khổ triền miên?
(Minh họa)
Ngược lại, khi càng tiến bộ, con người lại càng thấy bất an. Chúng ta đang có mọi thứ trong tầm tay, nhưng lại trống rỗng trong tâm hồn.
Tỷ lệ căn bệnh trầm cảm gia tăng, con người lao vào vòng xoáy vật chất nhưng không biết mình thực sự đang muốn điều gì.
Khoa học có thể chế tạo những viên thuốc an thần, nhưng không thể chữa lành một trái tim cô đơn.
Chúng ta có thể chấp nhận một thế giới mà giá trị con người chỉ được quyết định bởi trí tuệ khoa học?
Giá trị thật sự của một con người đang nằm ở đâu?
Khoa học là phương tiện giúp con người hiểu biết và tiến bộ, nhưng nhân cách mới là thứ sẽ định nghĩa ra thật rõ ràng về một con người.
Một nhà bác học có thể khám phá ra định luật mới, nhưng nếu không có lòng trắc ẩn, phát minh của họ có thể trở thành một công cụ hủy diệt.
Một người bình thường có thể không hiểu về lý thuyết vũ trụ, nhưng nếu họ biết yêu thương, biết giúp đỡ người khác, họ chính là ánh sáng tốt đẹp giữa đời thường.
Chúng ta ngưỡng mộ những bộ óc như Einstein, Beethoven nhưng cũng không thể quên những con người sống thầm lặng, những người mẹ sẵn sàng hi sinh cho con, những người lao động chân chính, những người truyền đi cảm hứng cho thế giới này bằng trái tim nhân hậu.
(Minh họa)
Một bác sĩ giỏi có thể cứu người qua kiến thức hiểu biết sâu rộng về y khoa, nhưng nếu không có lòng nhân ái, họ chỉ là một
"cỗ máy biết chữa bệnh" không hơn không kém.
Một kỹ sư xuất sắc có thể xây những cây cầu kiên cố, nhưng nếu không có đạo đức, họ có thể làm giả vật liệu, gây ra thảm họa.
Khoa học tuy là ánh sáng, nhưng nhân cách mới là nguồn sống
Nếu một ngày kia, trí tuệ nhân tạo có thể thay thế con người trong mọi lĩnh vực, vậy thì thứ duy nhất mà nó không thể có được chính là tình yêu, lòng trắc ẩn và sự bao dung. Những điều ấy không thể đo lường bằng khoa học, không thể được lập trình bởi bất cứ thuật toán phức tạp nào.
Khoa học giúp cho con người bay lên sao Hỏa, nhưng không giúp con người hiểu nhau nhiều hơn. Nó tạo ra những cỗ máy giao tiếp trên toàn cầu trong chóp mắt, nhưng không thể thay thế một cái ôm thật sự. Nó có thể giúp kéo dài sự sống, nhưng không thể khiến cho con người thực sự sống có ý nghĩa hơn.
Vậy nên, dù cho khoa học có thể đạt đến những đỉnh cao đến thế nào đi nữa, thì nhân cách con người vẫn là thứ vĩ đại nhất. Một thế giới không có khoa học tuy là một thế giới trì trệ, nhưng một thế giới không có Đạo Đức chắc chắn là một thế giới đã bị diệt vong!
Khoa học là ánh sáng, nhưng nhân cách mới là nguồn sống.
Khoa học là phương tiện, nhưng nhân cách mới là khoa học chân chính nhất.
ST
