Cúm mùa lạnh: Nguyên nhân gây kiệt sức và cách khắc phục

[goodidea]

Kiệt sức, lã người, mất ngủ kéo dài là tình trạng nhiều người mắc phải sau khi bị cảm cúm. Hiểu rõ nguyên nhân, cơ chế và cách khắc phục sẽ giúp mọi người bảo vệ sức khỏe hiệu quả hơn.

Chị B.M.Q.A (22 tuổi, ở TP.HCM) chia sẻ chị có sức đề kháng yếu, thường bị cảm vặt. Vào mùa lạnh, những đợt cảm cúm của chị kéo dài hơn so với những lần khác trong năm.

“Tôi bị ho, đau họng và sốt nhẹ khoảng 1 tuần, nhưng sau đó vẫn cảm thấy toàn thân mệt mỏi, kéo dài tới 2 tuần, dù ho và sốt đã hết hẳn”, chị A. nói.


Vào mùa lạnh, những đợt cảm cúm kéo dài hơn so với những mùa khác trong năm

Ảnh: AI

Theo thạc sĩ - bác sĩ Lê Ngô Minh Như, Phòng khám Ngũ Quan (Tai Mũi Họng - Mắt), Bệnh viện Đại học Y dược TP.HCM - cơ sở 3, tình trạng trên được gọi là hội chứng mệt mỏi sau nhiễm virus. Nguyên nhân chủ yếu do hệ miễn dịch chưa hồi phục hoàn toàn, cơ thể tiêu hao nhiều năng lượng để sửa chữa mô hô hấp bị tổn thương; rối loạn giấc ngủ trong giai đoạn bệnh, kèm theo mất nước, dinh dưỡng kém và ít vận động khiến cơ thể suy yếu tạm thời.

Cách rút ngắn mệt mỏi hậu cúm
Bác sĩ Như cho biết, hội chứng mệt mỏi sau nhiễm virus khác với tình trạng tái nhiễm hoặc biến chứng do virus cúm gây ra, vì vậy mọi người cần phân biệt qua một số dấu hiệu sau:

Hội chứng mệt mỏi sau nhiễm virus: Các triệu chứng hô hấp giảm dần, người bệnh hết sốt hoặc chỉ còn sốt nhẹ, các triệu chứng và tình trạng mệt mỏi cơ thể cải thiện từ từ, mức độ nguy hiểm thấp.

Tình trạng tái nhiễm virus: Các triệu chứng hô hấp như ho, đau họng, chảy dịch mũi, sốt xuất hiện trở lại, người bệnh sốt cao, các biểu hiện toàn thân xấu hơn.

Biến chứng sau nhiễm virus: Ngoài các triệu chứng hô hấp, người bệnh xuất hiện các dấu hiệu nặng như khó thở, tức ngực, dịch đàm chuyển sang vàng xanh, sốt cao kéo dài kèm theo rét run; người bệnh lừ đừ, lơ mơ hoặc xuất hiện các dấu hiệu nhiễm trùng, mức độ nguy hiểm cao.

Để rút ngắn tình trạng mệt hậu cúm và giúp cơ thể phục hồi tốt hơn, bác sĩ Như khuyên mọi người nên:

Nghỉ ngơi đủ - ngủ sớm: Giấc ngủ là chìa khóa giúp hệ miễn dịch hồi phục.
Bù nước và điện giải: Uống 2-2,5 lít nước/ngày; có thể bổ sung oresol (thuốc bù nước và điện giải) khi mệt nhiều.
Chế độ ăn giàu dinh dưỡng: Tăng protein (thịt, cá, trứng), vitamin C, kẽm, omega-3 để tái tạo mô.
Vận động nhẹ: Đi bộ 10-20 phút giúp tuần hoàn tốt hơn, giảm mệt.
Giữ ấm và tránh gió lạnh, hạn chế làm việc cường độ cao trong 3-5 ngày đầu hồi phục.

Cần làm gì nếu bị cáu gắt, khó ngủ khi đang cúm?
Theo bác sĩ Nguyên Phi Yến, Khoa Tâm thể, Bệnh viện đa khoa Thủ Đức (TP.HCM), khi mắc cúm vào mùa lạnh, nhiều người dễ trở nên cáu gắt, khó ngủ do tác động đồng thời của phản ứng miễn dịch, thay đổi nội tiết và điều kiện thời tiết.

Khi virus cúm xâm nhập, cơ thể kích hoạt phản ứng viêm để chống lại mầm bệnh, từ đó gây mệt mỏi, giảm tập trung, dễ bực bội và rối loạn giấc ngủ. Thời tiết lạnh còn khiến quá trình hồi phục kéo dài hơn.

Bên cạnh đó, cúm còn làm tăng hormone căng thẳng và rối loạn nhịp sinh học. Mùa lạnh ít ánh nắng khiến cơ thể dễ thiếu vitamin D, từ đó ảnh hưởng đến tâm trạng và giấc ngủ. Thời tiết lạnh cũng làm co mạch, giảm lưu thông máu lên não; kết hợp với tình trạng mệt mỏi do cúm, người bệnh dễ ngủ không sâu và trở nên cáu gắt. “Thông thường, những biểu hiện này sẽ cải thiện sau khoảng 7-10 ngày. Tuy nhiên, nếu tình trạng cáu gắt, mất ngủ kéo dài hoặc nặng dần, người bệnh nên đi bác sĩ khám để loại trừ các biến chứng nghiêm trọng hơn như viêm não do cúm”, bác sĩ Phi Yến cho hay.

VietBF@sưu tập