Doanh nghiệp Trung Quốc thận trọng trước các đòn thuế quan mới của Mỹ

[Romano]

Giữa bối cảnh Tổng thống Mỹ Donald Trump tiếp tục gia tăng áp lực lên Trung Quốc bằng các mức thuế cao kỷ lục, nhiều doanh nghiệp Trung Quốc vẫn giữ thái độ bình tĩnh.Giới lãnh đạo doanh nghiệp Trung Quốc đã nhanh chóng trấn an các nhà đầu tư, nhấn mạnh kinh nghiệm ứng phó từ nhiệm kỳ đầu của ông Trump, đồng thời khẳng định mức độ phụ thuộc vào thị trường Mỹ không quá lớn.

Theo ông Steven Sun, Trưởng bộ phận nghiên cứu tại HSBC Qianhai Securities, doanh thu từ thị trường nước ngoài chỉ chiếm 10-15% tổng doanh thu của các công ty niêm yết tại sàn giao dịch chứng khoán Thượng Hải và Thâm Quyến, còn gọi là cổ phiếu hạng A, và khoảng 12% với chỉ số CSI300. Trong đó, thị trường Mỹ chỉ đóng góp chưa đến 2% doanh thu cho CSI300.Điều đó có nghĩa là ảnh hưởng thực tế đến lợi nhuận cổ phiếu hạng A là rất hạn chế. Ông Sun nói: “Trung Quốc hiện không còn phụ thuộc nhiều vào Mỹ trong hoạt động xuất khẩu như trước đây”, đồng thời dẫn số liệu cho thấy tỷ trọng xuất khẩu sang Mỹ đã giảm từ khoảng 20% năm 2018 xuống còn 14% hiện nay.

Các công ty cũng nhấn mạnh về việc tái cơ cấu chuỗi cung ứng và đẩy mạnh đầu tư cho hoạt động Nghiên cứu và Phát triển (R&D) để duy trì tăng trưởng. Tinh thần tự tin của doanh nghiệp Trung Quốc đang bị thử thách khi căng thẳng thương mại với Mỹ leo thang trở lại, sau một thời gian tạm lắng nhờ thỏa thuận thuế quan đạt được hồi tháng trước.

Tổng thống Trump, chỉ vài giờ sau khi cáo buộc Trung Quốc vi phạm thỏa thuận thương mại với Mỹ, vẫn lạc quan cho rằng một cuộc trao đổi với Chủ tịch Tập Cận Bình có thể giúp hạ nhiệt căng thẳng. Tuy nhiên, Trung Quốc sau đó đã lên tiếng chỉ trích Mỹ vi phạm thỏa thuận gần đây và tuyên bố sẽ có biện pháp đáp trả, làm giảm triển vọng đối thoại song phương.

Tại Thâm Quyến, công ty trang sức DR Corp. cho biết họ đã đẩy nhanh quá trình quốc tế hóa chuỗi cung ứng, nhưng vẫn đặt niềm tin vào thị trường Mỹ trong dài hạn và sẽ tiếp tục tăng đầu tư, quảng bá thương hiệu tại đây. Với những doanh nghiệp chủ yếu hoạt động trong nước, như Wens Foodstuff Group - chuyên cung cấp sản phẩm chăn nuôi - tác động từ thuế quan của Mỹ là rất nhỏ. Công ty này đã chủ động dự báo ảnh hưởng của chiến tranh thương mại và mua dự trữ nguyên liệu đầu vào trung-dài hạn khi giá còn thấp.

Ông Marvin Chen, chuyên gia tại Bloomberg Intelligence, nhận định rằng sự phục hồi kinh tế trong nước là yếu tố quan trọng hơn đối với các công ty Trung Quốc. Dù vậy, kết quả kinh doanh quý I/2025 vẫn cho thấy bức tranh trái chiều. Các biện pháp kích thích kinh tế của Chính phủ từ cuối năm 2024 bắt đầu có hiệu quả, nhưng kết quả từ các tập đoàn công nghệ lớn của Trung Quốc lại phân hóa rõ nét, do cạnh tranh và nhu cầu tiêu dùng còn yếu.

Hồi giữa tháng 4/2025, tập đoàn sản xuất đồ gia dụng Midea cảnh báo xuất khẩu của Trung Quốc sẽ đối mặt nhiều bất định trong năm nay, và căng thẳng thương mại đang làm chi phí vận hành tăng cao. Trong khi đó, đơn hàng sản xuất sụt giảm mạnh nhất kể từ tháng 9/2022 do thuế quan Mỹ gây sức ép lên các nhà xuất khẩu nhỏ, dù hai bên đã tuyên bố đình chiến thương mại. Cũng trong tháng 4/2025, dự báo lợi nhuận của doanh nghiệp Trung Quốc bị điều chỉnh giảm mạnh khi thuế quan “ăn miếng trả miếng” đạt đỉnh.Dù các mức thuế hiện đã giảm so với thời điểm đó, chúng vẫn cao hơn so với trước đây, tạo sức ép lên các nhà xuất khẩu. Phần lớn doanh nghiệp vẫn rất thận trọng trước xu hướng thuế quan, và dự báo lợi nhuận năm 2025 gần như không đổi kể từ ngày 12/4.

Trong vòng 90 ngày tới, vẫn còn nhiều bất định liên quan tới thuế quan Mỹ-Trung, bao gồm việc liệu hai nước có đạt được thỏa thuận hay không, và nếu có thì nội dung sẽ như thế nào. Theo ông Chen, tác động từ các đợt thuế đối ứng của Mỹ có thể sẽ bắt đầu rõ ràng hơn trong kết quả tài chính giữa năm nay.