Ai sẽ lì đòn hơn ai?

[trungthuc]

Thượng Hải, TQ. (Ảnh minh họa: Hanny Naibaho/Unsplash)

Đúng theo kế hoạch của Tổng thống Mỹ Donald Trump, hàng hóa nhập khẩu từ những đối tác thương mại lớn vào Mỹ bắt đầu chịu thuế 11- 84% từ ngày 9 tháng Tư 2025. Cao nhất là Trung Quốc với 125%, nâng tổng mức thuế bổ sung nước này phải chịu là 145%.

Hành động này của Washington tức thì khiến cho thế giới bị chao đảo. Thị trường chứng khoán Mỹ, Âu Châu, Á Châu bị lao dốc trong mấy phiên liên tiếp vì nguy cơ lạm phát và suy thoái. Nhiều vị đứng đầu trên thế giới nhanh chóng lên tiếp lên tiếng phản đối, cho rằng mức thuế này quá vô lý, không dựa trên nền tảng logic tối thiểu nào. Ngay cả Chủ tịch Fed là ông Jerome Powell còn cảnh cáo mức thuế này có thể sẽ đẩy lên cao nạn lạm phát và kéo tụt sự tăng trưởng kinh tế của Hoa Kỳ.

Nhiều quan sát viên thời sự không tin chính sách thuế của ông Trump sẽ đạt được thành công. Bởi vì thế giới ngày nay đâu phải chỉ có vận hành theo kiểu "chơi một mình vẫn thắng to"! Họ cho rằng, trong một thế giới toàn cầu hóa này, Hoa Kỳ đang tự cô lập mình qua chính sách thuế quan. Đành rằng Hoa Kỳ vốn là thị trường tiêu thụ hàng hóa lớn nhất thế giới và rất ít có quốc gia nào sẵn lòng từ bỏ thị trường Mỹ, song nếu thông qua đàm phán công bằng trong giao dịch thương mại thì sẽ có kết quả tốt đẹp hơn là cứ "đấu đá" không ngừng nghỉ..

Trong chừng mực nào đó, có thể nói đòn "thuế suất" của Washington chủ yếu là nhằm vào TQ vốn luôn khẳng định sẽ chiến đấu cho đến cùng, không chấp nhận nhượng bộ nào trước áp lực của Mỹ. Dường như khi ra đòn thuế đối xứng này, Washington không nghĩ đến một điều rằng TQ giờ đây đã khác hơn xưa. Đại lục ngày nay đủ mạnh để chơi đối đầu đến cùng với Mỹ, chứ không chỉ nói suông, và được cho là đã chuẩn bị cho kịch bản cho tăng thuế của Mỹ. Tiêu dùng nội địa TQ có sức mạnh ủng hộ hàng nội địa. Còn người dân Mỹ phải bỏ tiền ra nhiều hơn để mua các mặt hàng nhu yếu phẩm trong khi mức lương căn bản không tăng hoặc chưa tăng đủ kịp. Mặc dù vậy, ông Trump tin rằng Chủ tịch Tập Cận Bình sẽ phải gọi cho ông nhằm thương lượng về mức thuế đáp trả của Mỹ.

Nhiều chuyên gia kinh tế nhận định mức thuế quan 145% hay cao hơn có thể không có nhiều ý nghĩa đối với TQ, trong khi Hoa Kỳ có khả năng không chịu nổi mức lạm phát của chính mình. Đành rằng Washington không phải không có lý khi cho rằng TQ là nước có mức thặng dư thương mại quá cao vì xuất khẩu sang Mỹ nhiều gấp 5 lần so với lượng hàng Mỹ họ phải mua.

"Vấn đề nằm ở sự cân đối. Mức độ thiệt hại đối với TQ sẽ còn nặng nề hơn nhiều", Bộ trưởng Bộ Tài Chính Mỹ là ông Scott Bessent nói. Ông này cho rằng TQ mắc sai lầm lớn khi quyết định cho đáp trả đòn thuế mới của Mỹ. Về phần mình, ngay sau khi Bắc Kinh cho trả đũa lên hàng hóa của Mỹ, Tổng thống Trump cho rằng Bắc Kinh đã đi "nước cờ sai". Thời gian sẽ trả lời cho việc TQ có đi sai nước cờ khi dám trả đũa Mỹ, hay chính Mỹ đi nước cờ sai khi tung ra đòn thuế áp đặt thật cao đối với hàng hóa các nước, trong có TQ.

Nói gì thì nói, cả Hoa Kỳ và TQ đều sẽ có "người bị sứt đầu, kẻ bị mẻ trán" sau đòn thuế đáp trả của 2 bên. Hẳn vì biết như vậy nên ngay sau khi cho đáp trả Washington bằng cách áp đặt thuế bổ sung 84% đối với hàng hóa Mỹ, có hiệu lực từ ngày 10/4, Bắc Kinh đã có tuyên bố rằng việc hai nền kinh tế lớn nhất thế giới là Mỹ và TQ có những sự khác biệt trong hợp tác kinh tế–thương mại, và đại lục sẵn sàng đối thoại với Mỹ để giải quyết các sự khác biệt này. Xem ra Bắc Kinh đã ít nhiều thấu hiểu ra vấn đề. Liệu Washington có chịu thấu hiểu hay không?

Khó mà tin rằng sức chịu đựng của người dân Mỹ sẽ tốt hơn sức chịu đựng của người dân đại lục trong cuộc so găng kinh tế giữa Washington và Bắc Kinh. Ông Trump khoe mỗi ngày Mỹ thu được 2 tỷ USD tiền thuế. Nhưng người dân Mỹ đối mặt nguy cơ giá cả sẽ tăng cao đến chóng mặt. Liệu ông Trump có lấy được tiền thuế thu được để phát lại cho dân?

Chính Elon Musk, trong khi gọi cố vấn thương mại Peter Navarro của ông Trump là "thằng đần độn", đã kêu gọi Tổng thống nên xem xét lại chính sách về thuế má. Chẳng biết liệu ông Trump có chịu xem xét lại chính sách thuế theo đề nghị của Musk hay không, nếu không thích bị Musk gọi là "thằng đần độn" nữa? Nhưng trước việc ông Tập có thể không buồn bắt máy gọi để thương lượng, và để tránh cơn suy thoái kinh tế của nước Mỹ có thể xảy ra vì chính sách về thuế má của mình, rất có thể ông Trump đành phải bắt máy gọi ông Tập để thương lượng??

Hahaha, rồi đây thiên hạ sẽ có chuyện để suy diễn, suy luận đủ thứ chuyện trên đời! Nhưng theo ý kiến cá nhân, nên hỏi thằng AI Grok-3 của Musk là tìm ra câu giải đáp tuy có vẻ hợp tình hợp lý nhưng cũng không kém phần mất nết, mất dạy vì đó chỉ là máy móc hay đúng hơn vật vô tri vô giác do con người điều khiển và ra lệnh.

Tiếc thay, nên nhìn mặt kỹ kẻ đã ra lệnh, nếu thấy khôi ngô, tuấn tú, dễ nhìn, có thiện cảm là may mắn cho mọi người, nếu không, đó là tai họa khó lường được trước. "Tâm sinh tướng", quả thật người xưa đưa ra phán xét này không hề sai!!

Khả năng hàng hóa sẽ đi đường vòng để né thuế quan, kiểu hàng tàu sẽ mang sang Việt Nam dán mác made in Việt Nam rồi mang sang Mỹ. Chi phí đi đường vòng này thì người Mỹ mua hàng Tàu phải trả, cuối cùng công việc vẫn không trở lại Mỹ, cái vòng luẩn quẩn này cứ tiếp diễn vì đơn giản giá sản xuất ở Mỹ quá cao, phải hạ được chi phí sản xuất mới thành công, mà cái này e không dễ, thậm chí impossible.

Hãng Nike tuyên bố thuế 40% vẩn còn rẻ hơn xây nhà máy và mướn công nhân sản xuất ở Mỹ rồi mà.