Theo như có những cô gái nhập cư bất hợp pháp bị trục xuất khỏi Mỹ mới đây đã viết lời kêu cứu trên giấy giơ một tờ giấy lên cửa sổ với dòng chữ viết tay: "Xin hãy giúp chúng tôi" trong một căn phòng tại khách sạn sang trọng Decápolis ở Thành phố Panama, sau khi chính quyền Trump đã cam kết trục xuất hàng triệu người nhập cư bất hợp pháp vào Mỹ.
Khách sạn này cung cấp các phòng có hướng nhìn ra biển, có hai nhà hàng chỉ dành riêng cho khách của họ, một hồ bơi, một spa và dịch vụ vận chuyển riêng. Tuy nhiên, hiện tại khách sạn đã trở thành một trung tâm "tạm giam", nơi tiếp nhận 299 người nhập cư bị trục xuất khỏi Mỹ, chính phủ Panama cho biết hôm thứ Ba 18/2.
Một số người nhập cư giơ tay lên và bắt chéo cổ tay để ra hiệu rằng họ đang bị tước đoạt quyền tự do. Những người khác treo các tấm biển nhỏ với những thông điệp như "Chúng tôi không an toàn ở đất nước của mình."
Chính quyền Trump đã cam kết trục xuất hàng triệu người nhập cư bất hợp pháp vào Mỹ.
Những người hiện ở khách sạn tại Panama City đã đến đây trên ba chuyến bay vào tuần trước, sau khi Tổng thống José Raúl Mulino đồng ý để Panama trở thành "quốc gia trung gian" cho những người bị trục xuất.
Những người nhập cư trong khách sạn Decápolis cố gắng thu hút sự chú ý của những người bên ngoài
Tuy nhiên, trong số 299 người di cư không có giấy tờ – đến từ Ấn Độ, Trung Quốc, Uzbekistan, Iran, Việt Nam, Thổ Nhĩ Kỳ, Nepal, Pakistan, Afghanistan và Sri Lanka – chỉ có 171 người đồng ý trở về nước.
Những người còn lại hiện đối mặt với một tương lai bấp bênh, và chính quyền Panama sẽ quyết định bước tiếp theo.
Tổng cộng có 9 người Việt Nam trong số 299 người này, theo một tuyên bố được Bộ Ngoại giao Panama đăng ngày 13/2.
Theo chính phủ, nhóm này sẽ được chuyển đến một trại tạm trú ở tỉnh Darién, nơi trước đây đã tiếp nhận tạm thời những người di cư băng qua rừng rậm trên đường đến Mỹ.
Về phía Việt Nam, trong cuộc họp báo thường kỳ ngày 13/2, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Phạm Thu Hằng cho biết thời gian qua, việc tiếp nhận công dân Việt Nam bị Mỹ trục xuất được thực hiện dựa trên cơ sở thỏa thuận nhận trở lại công dân đã được ký kết giữa hai nước, và hai bên đã có phối hợp chặt chẽ về vấn đề này.
Bà Hằng đồng thời khẳng định Việt Nam sẵn sàng tiếp tục hợp tác chặt chẽ với phía Mỹ về nhận trở lại công dân trên tinh thần các thỏa thuận đã ký.
Bình thường, du khách có thể ra vào khách sạn một cách dễ dàng, nhưng hiện tại, các binh lính được trang bị vũ khí hạng nặng của Dịch vụ Hàng không Hải quân Quốc gia Panama đang thực thi các biện pháp an ninh nghiêm ngặt cả bên trong lẫn bên ngoài tòa nhà.
Từ bên ngoài nhìn vào khách sạn, có thể thấy quần áo đang phơi trên cửa sổ. Một trong số đó là chiếc áo đấu bóng rổ màu vàng của đội bóng rổ Los Angeles Lakers mang số 24, từng được huyền thoại Kobe Bryant mặc.
Ở một cửa sổ khác, một nhóm người lớn và ba đứa trẻ giơ tay lên với ngón tay cái gập vào lòng bàn tay – biểu tượng quốc tế cho những người cần được giúp đỡ. "Giúp chúng tôi," được viết bằng chữ đỏ trên kính.
Hai đứa trẻ bịt kín mặt giơ các tờ giấy lên cửa sổ với dòng chữ: "Xin hãy cứu lấy các bé gái Afghanistan."
Quần áo được phơi trên cửa sổ khách sạn. Một số người nói rằng họ không thể rời khỏi khuôn viên khách sạn
Một phụ nữ Iran sống ở Panama nhiều năm cho biết cô đã liên lạc với một trong những người nhập cư bên trong khách sạn và họ "rất sợ hãi" trước khả năng bị đưa trở lại Iran.
Một bức ảnh được cho là được một trong những người bị trục xuất chụp từ bên trong khách sạn nơi họ bị cô lập ở Thành phố Panama
Người phụ nữ này, yêu cầu không nêu tên, cho biết cô đã đến khách sạn để đề nghị giúp đỡ với tư cách là người phiên dịch tiếng Ba Tư nhưng được thông báo rằng họ đã có người rồi.
Tuy nhiên, cô nói thêm rằng những người bên trong khách sạn nói rằng điều đó không đúng.
Bằng cách sử dụng một chiếc điện thoại di động giấu kín – vì có thông tin cho rằng người bên trong khách sạn Decápolis không được phép liên lạc với bên ngoài – người phụ nữ Iran cho biết người nhập cư đã nói với cô rằng có "nhiều trẻ vị thành niên đang bị mắc kẹt" trong khách sạn, họ bị từ chối quyền tiếp cận luật sư và thậm chí không được ra khỏi phòng để ăn uống.
Sau khi câu chuyện về những người bị trục xuất được truyền thông đưa tin vào thứ Ba 18/2, các biện pháp an ninh đã được thắt chặt hơn nữa và quyền truy cập internet của những người nhập cư đã bị cắt, người phụ nữ Iran này cho biết.
BBC đã liên hệ với cả khách sạn Decápolis và chính phủ Panama để hỏi về điều kiện giam giữ những người di cư, nhưng không nhận được phản hồi.
Tuy nhiên, Bộ trưởng Bộ An ninh Panama, ông Frank Ábrego, cho biết những người di cư không được phép rời khỏi khách sạn vì chính phủ của ông phải đảm bảo sự an toàn và bình yên cho người dân Panama.
Một đoạn video được đăng trên mạng xã hội vào cuối tuần trước cho thấy một trong những người nhập cư chia sẻ bằng tiếng Ba Tư rằng họ bị bắt sau khi vượt biên vào Mỹ, và được thông báo rằng họ sẽ được đưa đến bang Texas nhưng cuối cùng lại bị đưa đến Panama.
Người phụ nữ trong video khẳng định rằng tính mạng của họ sẽ gặp nguy hiểm nếu bị buộc quay trở lại Iran do khả năng bị chính phủ trả thù.
Cô nói rằng mục tiêu của mình là xin tị nạn chính trị.
Các chuyên gia nhận định rằng đây là một điều rất khó đạt được nếu không có quyền tiếp cận luật sư – đặc biệt là khi chính phủ Panama tuyên bố sẽ không cung cấp quyền tiếp cận đó cho những người bị trục xuất.
Các binh lính của Cục Hàng không Quốc gia Panama bảo vệ khách sạn nơi những người nhập cư bị trục xuất đang lưu trú
Ông Ábrego cho biết vào thứ Ba 18/2 rằng những người nhập cư sẽ tạm thời ở lại Panama dưới sự bảo vệ của chính quyền nước này.
"Những gì chúng tôi đã thống nhất với chính phủ Mỹ là họ sẽ ở đây và sẽ nằm trong quyền giám sát tạm thời của chúng tôi để bảo vệ họ," ông nói.
Ông cũng cảnh báo rằng những người nhập cư không muốn quay lại quê hương của họ sẽ phải chọn một quốc gia thứ ba.
Trong trường hợp đó, ông nói, Tổ chức Di cư Quốc tế (IOM) và Cao ủy Liên Hợp Quốc về người tị nạn (UNHCR) sẽ chịu trách nhiệm hồi hương họ.
Hai người nhập cư trẻ tuổi với thông điệp kêu gọi giúp đỡ các bé gái Afghanistan
Ông Ábrego cũng cho biết rằng những người nhập cư được bố trí ở khách sạn Decápolis vì nơi này có đủ khả năng tiếp nhận họ.
Một quan chức cấp cao khác cho biết "không có kế hoạch tiếp nhận thêm người nhập cư" vì chưa có thỏa thuận nào về việc thực hiện thêm các chuyến bay tương tự.
Panama đã đồng ý trở thành "quốc gia trung gian" cho các cuộc trục xuất sau chuyến thăm của Ngoại trưởng Mỹ Marco Rubio, trong bối cảnh căng thẳng do những lời đe dọa của ông Trump về việc "giành lại" chủ quyền của kênh đào Panama.
Một phát ngôn viên của IOM nói với BBC rằng tổ chức này đang chịu trách nhiệm "cung cấp hỗ trợ thiết yếu" cho những người bị trục xuất khỏi Mỹ.
"Chúng tôi đang phối hợp với các quan chức địa phương để hỗ trợ những người bị ảnh hưởng, giúp những người có nguyện vọng hồi hương tự nguyện và tìm kiếm các giải pháp an toàn cho những người khác," ông nói.
"Mặc dù chúng tôi không trực tiếp tham gia vào việc giam giữ hay hạn chế di chuyển của những người này, nhưng chúng tôi cam kết đảm bảo rằng tất cả người di cư được đối xử một cách tôn trọng và phù hợp với các tiêu chuẩn quốc tế," ông nói thêm.
Bộ trưởng Công an Panama Frank Ábrego cho biết những người nhập cư đang bị 'giam giữ tạm thời' để bảo vệ họ
Muzaffar Chishti, một nhà nghiên cứu cấp cao tại Viện Chính sách Di cư – một tổ chức nghiên cứu ở Mỹ – cho biết nhiều người bị trục xuất đến từ các quốc gia không sẵn sàng tiếp nhận công dân bị Mỹ trục xuất trở về.
"Điều đó đồng nghĩa với việc phải liên tục đàm phán ngoại giao với các chính phủ đó," ông nói với BBC.
"Bằng cách đưa họ đến Panama, Mỹ đã rút khỏi [các cuộc đàm phán đó]," ông nói thêm. "Panama sẽ phải gánh trách nhiệm giải quyết những cuộc đàm phán này và tìm cách khiến các quốc gia đó đồng ý nhận lại công dân của mình."
Tuần này, một chuyến bay chở người bị trục xuất từ Mỹ dự kiến sẽ đến Costa Rica, một quốc gia Trung Mỹ khác đã đồng ý với Washington để trở thành "quốc gia trung gian" cho người bị trục xuất.
