Steve Witkoff là đặc phái viên của Tổng thống Donald Trump về Trung Đông, nhưng ông đóng vai trò quan trọng trong các cuộc đàm phán với phía Nga thời gian gần đây.
Steve Witkoff, đặc phái viên của Tổng thống Donald Trump về Trung Đông là một trong những nhà đàm phán của phía Mỹ gặp gỡ các quan chức Nga để thảo luận về việc chấm dứt xung đột ở Ukraine – vấn đề vốn nằm ngoài khu vực mà ông phụ trách.
Nhiệm vụ này đánh dấu vai trò mở rộng của ông Witkoff - tỷ phú bất động sản, một người bạn lâu năm của ông Trump và chưa từng đóng vai trò như một nhà ngoại giao thực thụ.
Ông Trump mô tả ông Witkoff là một “nhà đàm phán tuyệt vời” đã giúp thúc đẩy thỏa thuận ngừng bắn giữa Israel và Hamas cũng như việc Nga trả tự do cho một công dân Mỹ gần đây.
Ông Steve Witkoff đứng bên cạnh ông Donald Trump tại Mar-a-Lago, ngày 7/1/2025. Ảnh: Reuters
Steve Witkoff là ai?
Steve Witkoff là cố vấn chính trị, người gây quỹ cho chiến dịch tranh cử của ông Trump. Mối quan hệ bằng hữu của 2 người bắt đầu vào năm 1986, khi ông Witkoff tình cờ gặp ông Trump tại một cửa hàng đồ ăn nhanh.
Ông Witkoff từng làm luật sư trước khi trở thành một ông trùm bất động sản ở New York. Ông thành lập công ty bất động sản mang tên minh vào năm 1997, chuyên phát triển các dự án bất động sản cao cấp tại Manhattan.
Trong chiến dịch tranh cử năm 2024, ông Witkoff đóng vai trò giúp ông Trump cải thiện mối quan hệ với các đối thủ trong đảng Cộng hòa.
Theo Washington Post, ông đã gặp gỡ Thống đốc Georgia Brian Kemp, cựu Đại sứ Liên Hợp Quốc Nikki Haley và tổ chức một cuộc gặp giữa ông Trump với đối thủ chính - Thống đốc Florida Ron DeSantis.
Năm 2021, ProPublica cho biết, ông Witkoff đã quyên góp hơn 2 triệu USD cho các ủy ban hành động chính trị của ông Trump.
Vai trò trong các cuộc đàm phán với Nga
Mặc dù chức danh chính thức của ông Witkoff là đặc phái viên của Tổng thống Mỹ về Trung Đông, nhưng trong những tuần gần đây, ông đã tham gia vào các nỗ lực của Nhà Trắng nhằm chấm dứt xung đột ở Ukraine.
Theo người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ Tammy Bruce, ông Witkoff sẽ cùng Ngoại trưởng Marco Rubio và Cố vấn an ninh quốc gia Michael Waltz gặp các quan chức cấp cao của Nga tại Saudi Arabia để thảo luận về xung đột Ukraine.
Ông Witkoff (trái) cùng Ngoại trưởng Mỹ Rubio trong cuộc gặp với Ngoại trưởng Nga Lavrov ở Saudi Arabia ngày 18/2 (Ảnh: Reuters)
“Chúng tôi sẽ có các cuộc họp theo chỉ đạo của Tổng thống và chúng tôi hy vọng sẽ đạt được tiến triển thực sự trong vấn đề Nga-Ukraine”, ông Witkoff nói với Fox News ngày 16/2.
Cuộc gặp với các quan chức Nga đánh dấu một sự thay đổi đáng kể trong chính sách của Mỹ dưới thời Tổng thống Trumo so với người tiền nhiệm Joe Biden, vốn không muốn trực tiếp đối thoại với Điện Kremlin.
Nhà Trắng từng công khai khen ngợi ông Witkoff vì vai trò của ông trong các cuộc đàm phán dẫn tới việc Nga trả tự do cho giáo viên người Mỹ Marc Fogel.
Theo Fox News, ông Witkoff đã dành 3 giờ rưỡi gặp Tổng thống Nga Vladimir Putin ở Moscow để sắp xếp việc thả Fogel.
Nhà Trắng không phản hồi đề nghị bình luận về cuộc gặp của ông Witkoff với ông Putin.
Tổng thống Trump khi đó từ chối thảo luận về các điều khoản trao đổi tù nhân với Nga, nhưng cho biết điều này có thể giúp chấm dứt xung đột ở Ukraine.
Quan điểm của ông Witkoff về Nga và Ukraine
Ông Witkoff cho biết Tổng thống Trump đã giao cho ông nhiệm vụ giúp đàm phán chấm dứt xung đột Nga - Ukraine.
“Cuộc xung đột này nên kết thúc, và đó là điều mà Tổng thống đã chỉ đạo chúng tôi phải làm: đàm phán để có một kết thúc hợp lý cho cuộc xung đột giữa Nga và Ukraine”, ông Witkoff nói với Fox News ngày 16/2.
Khi được phóng viên đặt câu hỏi liệu Kiev có phải nhượng bộ lãnh thổ như một phần của một thỏa thuận tiềm năng hay không, ông Witkoff từ chối bình luận chi tiết.
Ông Witkoff phản bác các bình luận cho rằng Mỹ đang loại Ukraine khỏi các cuộc đàm phán hòa bình bằng cách đàm phán trực tiếp với Nga mà không có sự tham gia của Ukraine.
Ông nhấn mạnh tới các cuộc họp cấp cao giữa Mỹ và Ukraine trong những tuần gần đây, nói rằng: “Tôi không nghĩ đây là vấn đề loại trừ ai cả. Thực tế, đây là về việc bao gồm tất cả mọi người”.
Ông Witkoff đã làm được gì những trong vai trò đặc phái viên về Trung Đông?
Ông Witkoff đã thực hiện nhiều chuyến đi đến Trung Đông trong những tháng gần đây, cả từ trước khi ông Trump nhậm chức, để đại diện cho ông Trump trong các cuộc họp với giới chức Israel, bao gồm Thủ tướng Benjamin Netanyahu và tham gia vào các cuộc đàm phán cuối cùng dẫn tới thỏa thuận ngừng bắn và việc Hamas thả con tin.
Các quan chức của chính quyền Tổng thống Joe Biden cũng thừa nhận ông Witkoff đóng vai trò quan trọng trong việc hoàn tất thỏa thuận nói trên.
Brett McGurk, quan chức Hội đồng An ninh Quốc gia, người đứng đầu nhóm của ông Biden trong các cuộc đàm phán khi đó, đánh giá cao sự hợp tác nhiệt tình của ông Witkoff.
Sau khi ông Trump trở lại Nhà Trắng, ông Witkoff tiếp tục quay lại Trung Đông để tận dụng thành công của các cuộc đàm phán trước đó.
Cuối tháng 1, ông đến Saudi Arabia để thúc đẩy một “thỏa thuận rộng lớn cho Trung Đông”, bao gồm việc tái thiết Gaza và tiếp đó là bình thường hóa quan hệ giữa Israel và Saudi Arabia.
Ông cũng đã gặp gỡ các quan chức cấp cao của Israel và tham quan các cơ sở quân sự Israel trong và xung quanh Dải Gaza trong chuyến thăm đầu tiên của một quan chức Mỹ tới khu vực này trong hơn một thập kỷ.
“Những gì tôi thấy ở đó thật đáng lo ngại. Nó hoàn toàn bị tàn phá. Các tòa nhà đều đổ nát”, ông Witkoff nói với Fox News trong một cuộc phỏng vấn sau chuyến thăm, bày tỏ lo ngại về những nguy hiểm đối với người dân trong khu vực có tới 30.000 quả đạn chưa nổ.
Đầu tháng này, khi ông Trump công bố kế hoạch di dời tất cả người Palestine khỏi Gaza và để Mỹ tiếp quản và tái thiết khu vực này, ông Witkoff đã kêu gọi tiến hành các khảo sát và kế hoạch xây dựng tổng thể cho Gaza.
Khi được Fox News hỏi về đề xuất gây tranh cãi của ông Trump, ông Witkoff ca ngợi khả năng của Tổng thống Mỹ trong việc đưa ra những ý tưởng “mới và độc đáo”, cho rằng điều này đã khuyến khích các bên trung gian trong khu vực — như Jordan và Ai Cập — đưa ra những đề nghị thay thế.
VietBF@ sưu tập
