Giải mã hiện tượng 'phổi trắng' khi nhiễm cúm, thực hư việc đặt hành tây phòng bệnh

[goodidea]

Trong thời gian gần đây, nhiều trường hợp nhiễm cúm nặng dẫn đến tình trạng 'phổi trắng' trên phim chụp X-quang hoặc CT scan, gây lo lắng trong cộng đồng.
Bên cạnh đó, trên mạng xã hội cũng lan truyền thông tin rằng việc đặt hành tây trong nước hoặc rải rác quanh nhà có thể giúp đẩy lùi virus cúm. Thực hư của vấn đề này ra sao?

Vì sao nhiễm cúm nặng có thể gây "phổi trắng"?
Tiến sĩ - bác sĩ Bùi Phạm Minh Mẫn, Bệnh viện Đại học Y Dược TP.HCM - cơ sở 3, cho biết "Phổi trắng" là thuật ngữ y khoa mô tả hình ảnh X-quang hoặc CT scan của phổi bị tổn thương nghiêm trọng, xuất hiện dưới dạng vùng trắng mờ do dịch viêm tích tụ. Hiện tượng này thường xảy ra ở những bệnh nhân nhiễm cúm nặng, đặc biệt là do virus cúm A/H5N1, cúm A/H1N1 hoặc cúm B gây biến chứng.

Theo các chuyên gia hô hấp, "phổi trắng" khi nhiễm cúm thường là hậu quả của hội chứng suy hô hấp cấp tính (ARDS) - một biến chứng nghiêm trọng do phản ứng viêm quá mức của cơ thể trước sự tấn công của virus. Khi virus cúm xâm nhập, hệ miễn dịch phản ứng mạnh mẽ, gây tổn thương hàng rào phế nang-mao mạch, làm dịch viêm tràn vào phế nang, khiến phổi không thể trao đổi khí hiệu quả.


Hiện tượng "phổi trắng" thường xảy ra ở những bệnh nhân nhiễm cúm nặng

Ảnh minh họa: AI

Ngoài ra, một số cơ chế khác có thể gây "phổi trắng" khi nhiễm cúm như:

Bội nhiễm vi khuẩn: Cúm làm suy giảm miễn dịch tại đường hô hấp, tạo điều kiện cho vi khuẩn như Streptococcus pneumoniae, Staphylococcus aureus xâm nhập, gây viêm phổi nặng hơn.

Tổn thương phổi lan tỏa: Virus cúm tấn công trực tiếp vào tế bào phế nang, làm mất khả năng trao đổi oxy.

Cơn bão cytokine: Một số trường hợp nhiễm cúm nặng gây phản ứng viêm quá mức (cytokine storm), khiến mô phổi bị phá hủy nhanh chóng, dẫn đến suy hô hấp cấp.

Những nhóm nguy cơ cao dễ gặp biến chứng này gồm người cao tuổi, người có bệnh nền (đái tháo đường, tim mạch, COPD, suy giảm miễn dịch), phụ nữ mang thai và trẻ nhỏ. Khi xuất hiện các dấu hiệu như khó thở, tím tái, sốt cao kéo dài, bệnh nhân cần nhập viện ngay để tránh diễn tiến nguy hiểm.

Đặt hành tây trong nhà có giúp đẩy lùi virus cúm?
Gần đây, trên mạng xã hội lan truyền thông tin rằng đặt hành tây trong nước hoặc để quanh nhà có thể hút và tiêu diệt virus cúm. Tuy nhiên, các chuyên gia y tế khẳng định đây là quan niệm sai lầm, không có cơ sở khoa học.

Theo bác sĩ Lê Nhất Duy, Bệnh viện Đại học Y Dược TP.HCM - cơ sở 3, hành tây có chứa các hợp chất sulfur và flavonoid có đặc tính kháng khuẩn, chống oxy hóa. Tuy nhiên, không có bằng chứng nào cho thấy chúng có thể hấp thụ hoặc tiêu diệt virus cúm trong không khí. Virus cúm lây truyền chủ yếu qua giọt bắn đường hô hấp khi ho, hắt hơi hoặc tiếp xúc trực tiếp với bề mặt nhiễm virus, chứ không "trôi nổi" trong không khí để bị hút vào hành tây.

Một số biện pháp khoa học giúp phòng tránh cúm hiệu quả:

Tiêm vắc xin cúm hằng năm để giảm nguy cơ mắc bệnh và biến chứng nặng.
Giữ vệ sinh tay sạch sẽ, rửa tay thường xuyên bằng xà phòng hoặc dung dịch sát khuẩn.
Đeo khẩu trang khi tiếp xúc với người bệnh hoặc trong môi trường đông người.
Giữ môi trường thông thoáng, vệ sinh các bề mặt thường xuyên chạm tay vào.
Tăng cường sức đề kháng bằng chế độ ăn uống lành mạnh, ngủ đủ giấc và tập thể dục.
Tình trạng "phổi trắng" ở bệnh nhân cúm nặng là dấu hiệu của tổn thương phổi nghiêm trọng, có thể gây nguy hiểm đến tính mạng nếu không được điều trị kịp thời. Trong khi đó, thông tin về việc sử dụng hành tây để đẩy lùi virus cúm là không có căn cứ khoa học. Để bảo vệ sức khỏe trong mùa cúm, mỗi người cần chủ động thực hiện các biện pháp phòng bệnh theo khuyến cáo của ngành y tế, đặc biệt là tiêm vắc xin và giữ gìn vệ sinh cá nhân.

VietBF@sưu tập