Mật ong là một thực phẩm tự nhiên chứa nhiều vitamin, khoáng chất và chất chống oxy hóa tốt cho sức khỏe. Tuy nhiên, không phải ai cũng nên sử dụng mật ong.
Mật ong có thành phần dinh dưỡng khác nhau tùy thuộc vào loại, một thìa canh (21 g) mật ong thường có 64 calo và 17 g carbs với ít hoặc không có chất béo, chất xơ và protein . Nó cũng chứa một số vi chất dinh dưỡng như kali, sắt, kẽm…
Thư viện Y khoa Quốc gia Hoa Kỳ, Viện Y tế Quốc gia (PubMed) và cơ sở dữ liệu Web of Science đã được sử dụng để tiến hành tìm kiếm tài liệu từ năm 1985 đến năm 2022 có cái nhìn tổng quan về tất cả các bằng chứng sẵn có tác dụng của mật ong đối với sức khỏe con người và những trường hợp không nên dùng hoặc cần thận trọng khi dùng mật ong.
1. Trẻ em dưới 1 tuổi không nên dùng mật ong
Mật ong là một thực phẩm tự nhiên chứa nhiều dưỡng chất nhưng không phải ai cũng phù hợp để sử dụng.
Hệ tiêu hóa của trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ dưới 1 tuổi chưa hoàn thiện, việc cho trẻ ăn mật ong có nguy cơ gây ra ngộ độc do bào tử vi khuẩn Clostridium botulinum. Bào tử này có thể phát triển trong đường tiêu hóa của trẻ và sản sinh ra độc tố, gây ra bệnh botulism.
Sau một tuổi, hệ thống tiêu hóa thường phát triển đủ để chống lại các độc tố có hại và giảm thiểu nguy cơ mắc bệnh.
2. Người đang trong quá trình giảm cân
Mật ong là một thực phẩm tự nhiên và có nhiều lợi ích sức khỏe nhưng không phải là lựa chọn tốt nhất cho những người muốn giảm cân .
Mặc dù là đường tự nhiên nhưng mật ong vẫn chứa lượng đường khá cao. Khi tiêu thụ quá nhiều đường, cơ thể sẽ chuyển hóa lượng đường dư thừa thành mỡ, dẫn đến tăng cân. Mật ong có nhiều đường và calo, chứa khoảng 64 calo trong một thìa canh (21 g). Việc tiêu thụ quá nhiều mật ong có thể làm tăng lượng calo nạp vào cơ thể, gây khó khăn cho quá trình giảm cân.
Vị ngọt của mật ong kích thích vị giác và khiến muốn ăn nhiều hơn. Điều này dễ dẫn đến việc nạp quá nhiều calo và làm chậm quá trình giảm cân.
3. Người bị dị ứng
Một số người bị dị ứng với phấn hoa, propolis (keo ong) cũng có thể dị ứng với mật ong vì mật ong chứa một lượng nhỏ phấn hoa. Một số người dị ứng với các protein đặc biệt có trong mật ong. Dị ứng mật ong xảy ra khi hệ miễn dịch của cơ thể phản ứng quá mức với các protein có trong mật ong. Khi tiếp xúc với mật ong, hệ miễn dịch sẽ giải phóng ra một lượng lớn histamin, gây ra các triệu chứng dị ứng.
Các triệu chứng dị ứng mật ong có thể khác nhau ở mỗi người, từ nhẹ đến nặng, như: Sổ mũi, hắt hơi; ngứa mắt, chảy nước mắt; ngứa miệng, cổ họng; phát ban, nổi mề đay; khó thở; sưng mặt, môi, lưỡi; chóng mặt, buồn nôn; tiêu chảy; sốc phản vệ (hiếm gặp nhưng rất nguy hiểm).
Vì vậy, nếu biết mình bị dị ứng với mật ong, hãy tránh hoàn toàn việc ăn hoặc tiếp xúc với mật ong. Khi mua các sản phẩm thực phẩm, hãy đọc kỹ nhãn thành phần để đảm bảo không chứa mật ong…
4. Người bị bệnh đái tháo đường
Mặc dù là đường tự nhiên nhưng mật ong vẫn chứa một lượng đường khá lớn. Khi tiêu thụ mật ong, lượng đường trong máu sẽ tăng lên nhanh chóng, gây ảnh hưởng đến việc kiểm soát đường huyết ở người bệnh đái tháo đường .
Mặc dù mật ong có chỉ số đường huyết thấp hơn đường tinh luyện nhưng nó vẫn làm tăng đường huyết đáng kể. Điều này không tốt cho người bệnh đái tháo đường.
Lượng đường trong mật ong có thể thay đổi tùy thuộc vào loại hoa mà ong lấy mật. Điều này khiến việc tính toán lượng đường tiêu thụ trở nên khó khăn hơn. Vì vậy nên lưu ý lượng ăn vào và sử dụng mật ong để giảm thiểu nguy cơ mắc các tác dụng phụ đối với sức khỏe. Người bệnh đái tháo đường cần thận trọng khi sử dụng mật ong và tham khảo ý kiến bác sĩ.
5. Người bị bệnh gan
Gan là cơ quan chịu trách nhiệm chuyển hóa đường. Khi tiêu thụ mật ong, gan phải làm việc nhiều hơn để xử lý lượng đường lớn. Điều này gây quá tải cho gan, đặc biệt là đối với những người đã bị tổn thương gan.
Một số thành phần trong mật ong có ảnh hưởng đến men gan, làm tăng các chỉ số men gan và khiến tình trạng bệnh trở nên nghiêm trọng hơn.
Việc tiêu thụ quá nhiều đường, bao gồm cả đường tự nhiên có trong mật ong, có thể làm tăng nguy cơ xơ gan ở những người đã bị tổn thương gan.
6. Người bị rối loạn tiêu hóa
Mật ong có thể kích thích dạ dày sản sinh thêm acid, điều này có nguy cơ làm trầm trọng thêm tình trạng viêm loét dạ dày, trào ngược acid ở những người đang gặp các vấn đề về tiêu hóa.
Đối với những người có hệ tiêu hóa nhạy cảm, việc tiêu thụ quá nhiều mật ong có thể gây ra các triệu chứng khó tiêu như đầy bụng, chướng bụng, ợ hơi.
Mặc dù mật ong có thể giúp làm dịu cổ họng và giảm ho nhưng nó không phải là phương thuốc chữa bách bệnh cho tất cả các vấn đề về tiêu hóa. Trong một số trường hợp, mật ong làm tình trạng bệnh trở nên tồi tệ hơn đối với người bị viêm loét dạ dày, người bị trào ngược acid, người bị hội chứng ruột kích thích (đau bụng, tiêu chảy hoặc táo bón).
7. Người đang dùng thuốc
Mật ong có thể tương tác với một số loại thuốc, làm giảm hoặc tăng cường tác dụng của thuốc. Mật ong có thể làm giảm hiệu quả của một số loại kháng sinh, tương tác với thuốc điều trị tim mạch, gây ra các vấn đề về nhịp tim, làm tăng lượng đường trong máu, gây ảnh hưởng đến hiệu quả của thuốc hạ đường huyết hoặc làm tăng nguy cơ chảy máu khi kết hợp với thuốc chống đông máu. Vì vậy, người đang dùng thuốc nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng mật ong.
VietBF@sưu tập
