Tỷ phú Mark Zuckerberg không còn xa lạ với những lời chỉ trích của công chúng. Nhưng đúng một năm trước, ngay cả các nhà đầu tư cũng quay lưng, cáo buộc Zuckerberg phá hoại hoạt động kinh doanh cốt lõi trong khi vung tiền vào những giấc mơ viển vông của mình cho metaverse (vũ trụ ảo). Vào ngày Meta công bố kết quả kinh doanh quý 3 yếu kém vào năm ngoái, giá cổ phiếu của Meta đã giảm hơn 1/5.
Ấy vậy mà sau 1 năm, hoạt động kinh doanh cốt lõi của Meta — thu hút 3,1 tỷ người mỗi ngày trên Facebook, Instagram và WhatsApp đã trở lại mạnh mẽ. Vào ngày 25/10, công ty báo cáo doanh thu 34,1 tỷ USD trong quý 3, tăng 23% so với cùng kỳ năm ngoái. Đó là mức tăng mạnh nhất kể từ thời kỳ bùng nổ kỹ thuật số của đại dịch Covid-19. Lợi nhuận ròng tăng hơn gấp đôi lên 11,6 tỷ USD. Giá cổ phiếu của Meta đã tăng 250% kể từ mức thấp nhất năm ngoái.
Trên các phương tiện truyền thông, Zuckerberg không được nhắc tới nhiều về mặt kinh doanh. Thay vào đó, thông tin về anh tập trung nhiều hơn vào những thứ khác gồm: Niềm đam mê võ thuật mới nổi lên thời gian gần đây; trận đấu trong lồng sắt với Elon Musk chưa bao giờ xảy ra; những lời kêu gọi công khai, chẳng hạn như vụ kiện được hàng chục bang của Mỹ đệ trình vào ngày 24/10, cáo buộc Meta cố tình tìm cách khiến người dùng nghiện Facebook và Instagram.
Tuy nhiên, chỉ trong vài tháng cuối năm ngoái, Zuckerberg đã đưa ra hai quyết định kinh doanh mang tính thay đổi đáng chú ý.
Để đối phó với áp lực của nhà đầu tư, Zuckerberg đã thực hiện một trong những bước chuyển mình nhanh nhất trong lịch sử công nghệ. Trong vòng hai tuần kể từ quý 3, anh đã cắt giảm kế hoạch chi tiêu của Meta nhằm giảm chi phí và sa thải nhân viên. Và để đáp lại Chatgpt của OpenAI và sự phấn khích xung quanh trí tuệ nhân tạo tổng hợp, anh đã phát động một cuộc cách mạng nội bộ nhằm mục đích sử dụng công nghệ này để thúc đẩy hoạt động kinh doanh cốt lõi của Meta. Những thao tác đó tiết lộ rất nhiều về phong cách lãnh đạo của Zuckerberg. Và điều đó thậm chí có thể sẽ chứng minh niềm tin của anh ấy vào metaverse.
Một số nguồn tin nội bộ tiết lộ, khi Zuckerberg nhận ra mình đã chọc tức các nhà đầu tư, anh ấy không hề hoảng sợ. Mark trở nên có phương pháp. Như Nick Clegg, cố vấn thân cận của Zuckerberg, giải thích, sếp của anh không thích những người xung quanh “la hét và la hét”. Anh ta thích, giống như một kỹ sư, chia nhỏ một vấn đề thành các bộ phận cấu thành và quyết định phương án hành động. Trong trường hợp này, Mark hiểu rằng mục tiêu dài hạn của mình mâu thuẫn với tầm nhìn ngắn hạn của các nhà đầu tư. Thế là anh quyết định “liệu cơm gắp mắm”. Nhưng anh vẫn giữ nguyên nhiều kế hoạch đầu tư dài hạn của mình, nhấn mạnh rằng chúng chủ yếu liên quan đến AI chứ không phải metaverse. Sự nhấn mạnh đó có vẻ khôn Ngoan khi mà chỉ vài tuần sau đó, ChatGPT bùng nổ.
Meta đã dành nhiều năm để xây dựng cơ sở hạ tầng AI của mình. Thay vì tạo ra các chatbot, họ đang tìm cách sử dụng AI để cải thiện mức độ tương tác và giúp hoạt động kinh doanh quảng cáo của mình hiệu quả hơn, cũng như nghiên cứu các tai nghe thực tế hỗn hợp cho metaverse. Những người đứng đầu cấp cao của công ty sớm nhận ra rằng họ có tất cả các yếu tố – đủ trung tâm dữ liệu, bộ xử lý đồ họa (gpus) – để tận dụng tối đa AI. Đến tháng 2, họ đã tìm ra những gì cần tập trung vào. Đến tháng 7, họ đã cung cấp miễn phí mô hình ngôn ngữ lớn Llama 2 cho các nhà phát triển. Vào tháng 9, họ đã công bố những thiết bị đầu tiên liên quan đến gen-AI, chẳng hạn như kính thông minh. Về phần mình, Zuckerberg đã lao mình vào vấn đề kỹ thuật thực tế. Bản năng cạnh tranh của anh trỗi dậy. Anh ấy dường như đã được trẻ hóa nhờ nghiên cứu một công nghệ mới thay vì thực hiện nhiệm vụ nhàm chán là cắt giảm chi phí.
Việc tạo ra nguồn mở cho Llama đã giúp biến Zuckerberg từ nhân vật phản diện của Thung lũng Silicon thành người hùng. Leigh Marie Braswell của Kleiner Perkins, một công ty đầu tư mạo hiểm, cho biết các công ty khởi nghiệp “thực sự hoan nghênh” động thái này, động thái này đã giúp nhiều người phát triển các hoạt động kinh doanh liên quan đến AI. Và gen AI có thể có tác động thay đổi không kém đối với chính Meta so với Microsoft và Alphabet, chủ sở hữu của Google, những công ty đã đặt cược sớm vào các mô hình ngôn ngữ lớn độc quyền đã thu hút hầu hết sự chú ý.
Khởi đầu, Meta đang đưa các hình đại diện chatbot vào nền tảng truyền thông xã hội của mình. Họ hy vọng điều này sẽ tăng lượng thời gian mọi người dành cho nguồn cấp dữ liệu của họ và giúp các doanh nghiệp tương tác với khách hàng trên ứng dụng nhắn tin. Một số người dùng cho rằng chúng hơi buồn tẻ, tuy nhiên, có tiềm năng. Lấy Jane Austen làm ví dụ. Khi được yêu cầu miêu tả về Zuckerberg, cô nói rằng anh ấy “thông minh, có nghị lực nhưng có lẽ hơi quá thích thú với những ý tưởng của riêng mình”. Cô mô tả metaverse là một “thế giới ảo nơi mọi người có thể thoát khỏi thực tại và sống cuộc sống tốt nhất của mình”.
Hấp dẫn hơn trong thời gian tới là tiềm năng quảng cáo của AI. Eric Seufert, một nhà phân tích độc lập cho biết, kể từ khi Apple hạn chế khả năng theo dõi dữ liệu người dùng của Meta trên các ứng dụng của bên thứ ba trên iPhone, công ty của Zuckerberg đã phải đại tu hoạt động kinh doanh quảng cáo của mình “đến mức tối đa”. Ông cho rằng họ đã thực hiện điều đó khá hiệu quả bằng cách sử dụng AI để mô hình hóa hành vi của người dùng, thay vì theo dõi chính hành vi đó. Năm ngoái, công ty đã triển khai công nghệ quảng cáo có tên Advantage+, sử dụng AI để tự động hóa việc tạo chiến dịch quảng cáo. Brent Thill của Jefferies nói rằng các nhà quảng cáo rất ấn tượng. J. Crew Factory, một nhà bán lẻ quần áo, đã nói với Meta rằng các tính năng này đã tăng lợi tức chi tiêu quảng cáo của họ lên gần gấp bảy lần.
Gen AI có thể tự động hóa hơn nữa. Tháng này Meta đã ra mắt các công cụ cho phép các nhà quảng cáo vẽ ngay lập tức với các hình nền và từ ngữ khác nhau. Cho đến nay đây vẫn là những bước đi chập chững, nhưng Andy Wu của Trường Kinh doanh Harvard ví chúng như sự khởi đầu của cơn sốt tìm vàng. Ông nói rằng bằng cách tạo ra các chiến dịch quảng cáo dựa trên gen-AI, Meta có thể hưởng lợi từ công nghệ này nhiều như Nvidia, nhà sản xuất GPU hàng đầu.
Các nhà quảng cáo có mối quan tâm của họ. Một người làm quảng cáo tại AdWeek nyc đã mô tả các chiến dịch được AI hỗ trợ của Meta là “hộp đen” nơi công ty này kiểm soát tất cả dữ liệu. Điều đó mang lại cho họ ảnh hưởng rất lớn đến nhận dạng thương hiệu. Những người khác lo lắng về việc AI sẽ làm những điều không hay để tăng mức độ tương tác trên mạng xã hội của Meta, điều này có thể gây tổn hại cho các thương hiệu. Những tranh cãi về những hình ảnh giả mạo về cuộc xung đột ở Gaza trên mạng xã hội cho thấy địa hình vẫn còn khó khăn như thế nào. Không phải AI cũng bị thuyết phục bởi sự khẳng định của ông Clegg rằng Meta đã chuẩn bị cho điều này nhờ nhiều năm đầu tư vào tính an toàn và tính toàn vẹn của nền tảng.
Một số nhà đầu tư cũng vẫn tỏ ra hoài nghi. Mark Mahaney của Evercore ISI, một ngân hàng đầu tư khác, cho rằng 95% trong số họ muốn Zuckerberg chi tiêu ít hơn cho metaverse. Nhiều người thận trọng với việc đầu tư vào phần cứng, chẳng hạn như tai nghe thực tế ảo, vốn có xu hướng tạo ra tỷ suất lợi nhuận thấp hơn so với các sản phẩm kỹ thuật số.
Tuy nhiên, Zuckerberg vẫn “không hề từ bỏ” vụ đặt cược dài hạn của mình, ông Clegg nói. Một số người đam mê VR coi AI là vị cứu tinh của metaverse, giúp phát triển các công nghệ theo dõi quan trọng và giúp người sáng tạo xây dựng thế giới ba chiều rẻ hơn. Kính thông minh của Meta, được tích hợp với chatbot, Metaai và do Ray-Ban sản xuất, đưa ra gợi ý về những điều sắp xảy ra. Họ nắm bắt những gì người mặc nhìn thấy, có thể phát trực tiếp trên mạng xã hội và trả lời các câu hỏi.
