Đài Loan nằm trong nhóm các nền kinh tế phát triển có tỷ lệ người đi bộ tử vong cao nhất, khiến người dân luôn lo ngại về an toàn giao thông.
Hơn hai năm trước, Eva Chou, giáo viên dạy nhạc ngoài 30 tuổi, bị một chiếc ôtô tông trúng khi đang chạy bộ quanh khu phố nhà ḿnh ở Tân Bắc.
Chou kể lúc đó khoảng 6h sáng, đường phố hoàn toàn vắng vẻ và "không hề có cảm giác nguy hiểm". Khi tiến đến gần một ngă tư, cô nh́n thấy một chiếc xe màu đen từ xa lao về phía ḿnh.
Thay v́ giảm tốc, tài xế lao thẳng tới. "Tôi mặc áo phản quang và mang giày thể thao sặc sỡ nên không thể có chuyện tài xế không nh́n thấy tôi", cô nói. Chiếc xe đă va vào Chou, khiến cô ngă ngửa ra sau. Người cô đập mạnh xuống đất, bị trầy xước ở tay, khuỷu tay và đầu gối.
Tài xế là một người đàn ông trung niên, đă tức giận quát cô qua cửa xe rồi lái đi. "Tôi hoàn toàn sững sờ. Tôi chỉ biết bật khóc rồi tự đứng dậy và đi về nhà. Từ đó đến nay, tôi vẫn luôn tự hỏi điều ǵ đang xảy ra với ḷng nhân ái ở thành phố này", Chou nói.
Đảo Đài Loan, dân số khoảng 24 triệu người, được xếp hạng cao trên nhiều chỉ số an toàn. Thủ phủ Đài Bắc tự nhận là một trong những thành phố an toàn nhất thế giới, khi ghi nhận tỷ lệ giết người suy giảm trong 30 năm.
Dù có tỷ lệ tội phạm thấp, ḥn đảo này vẫn là một trong những vùng lănh thổ có tỷ lệ người đi bộ tử vong tính theo đầu người cao nhất trong số các nền kinh tế phát triển, cao hơn đáng kể so với Nhật Bản, Singapore.
Theo số liệu từ Cơ quan Giao thông và Truyền thông Đài Loan (MOTC), đảo ghi nhận gần 400.000 vụ tai nạn giao thông vào năm 2024, trong đó 366 người tử vong khi đang đi bộ.
MOTC mô tả Đài Trung, đô thị đông dân thứ hai Đài Loan với 2,8 triệu người, là "địa ngục của người đi bộ", khi ghi nhận 55 trường hợp người đi bộ tử vong do tai nạn giao thông vào năm ngoái.
Thành phố Đào Viên, nơi đặt sân bay quốc tế của Đài Loan và được bao quanh bởi các tuyến cao tốc lớn, ghi nhận 47 người đi bộ tử vong. Thành phố Tân Bắc ghi nhận 42 trường hợp.
Người dân chờ xe buưt ở Đài Bắc, Đài Loan. Ảnh: Reuters
"Địa ngục trần gian đối với người đi bộ" cũng là cách YC Wu, phát ngôn viên Vision Zero Taiwan, mô tả toàn đảo Đài Loan. Đây là nhóm hoạt động v́ an toàn giao thông và quyền lợi cho người đi bộ. Hồi tháng hai, nhóm này đă phát động chiến dịch "lễ hội đi bộ" kéo dài hai tiếng ở Ga Trung tâm Đài Bắc, kêu gọi giới chức và tài xế địa phương chú ư nhiều hơn đến người đi bộ.
"An toàn giao thông ở Đài Loan c̣n nhiều điểm cần cải thiện", ông Wu nói. "Không chỉ người đi bộ. Nhiều người tham gia giao thông, cả tài xế ôtô lẫn người đi xe máy cũng gặp nguy hiểm do thiết kế đường sá kém".
Eva Chou, giáo viên âm nhạc ở Tân Bắc, cho biết va chạm giữa xe cộ với người đi bộ trở nên "phổ biến đến mức đáng lo ngại". "Nhiều tài xế Đài Loan lái xe cực kỳ nguy hiểm, ngày càng ẩu", Chou nói. "Họ phớt lờ đèn đỏ, gờ giảm tốc, vẫn phóng nhanh ở khu vực trường học, đường giao nhau".
Các chuyên gia, nhà lập pháp cho rằng nguyên nhân đến từ việc thực thi luật yếu kém, mức xử phạt nhẹ, không kiểm tra y tế, nhận thức bắt buộc đối với tài xế trên 65 tuổi, cùng quy hoạch đô thị, hạ tầng kém.
Chính trị gia Claire Wang lưu ư đảo ghi nhận hơn 100.000 vụ tai nạn giao thông liên quan đến tài xế trên 65 tuổi năm 2024, khiến 1.225 người chết, 73.000 người bị thương.
Hiện trường vụ vượt đèn đỏ đâm tử vong ba người ở quận Tam Hạp, Tân Bắc, ngày 19/5. Ảnh: AP
Hôm 20/5, tài xế xe tải 63 tuổi, mắc một số bệnh lư và từng có hành vi lái xe nguy hiểm, đă mất kiểm soát chiếc xe của ḿnh và đâm vào cặp vợ chồng lớn tuổi đang đi bộ trên vỉa hè, khiến người chồng thiệt mạng và người vợ bị thương nặng.
Ngày 19/5, một tài xế 78 tuổi vượt đèn đỏ, đâm vào ba xe máy và một xe đạp trước khi đâm vào người đi bộ ở quận Tam Hạp, Tân Bắc. Ba người thiệt mạng, trong đó có hai bé gái 12 tuổi.
Theo quy định, tài xế từ 75 tuổi trở lên phải gia hạn giấy phép lái xe mỗi ba năm, kèm theo kiểm tra sức khỏe và khả năng nhận thức. Sau vụ tai nạn nói trên, MOTC thông báo hạ tuổi giới hạn từ 75 xuống 70. Hồi tháng 3, cơ quan cũng tăng mức phạt tối đa đối với hành vi vi phạm giao thông làm bị thương hoặc làm tử vong người đi bộ.
Tiền phạt đối với hành vi gây thương tích nhẹ tăng từ 7.200 Đài tệ (241 USD) lên 600 USD. Nếu gây thương tích nghiêm trọng hoặc gây tử vong, mức phạt tăng lên đến 2.400 USD. Giới chức cũng tuyên bố triển khai cảnh sát, nhân viên an toàn đường bộ trong những tháng tới để kiểm tra ngẫu nhiên trên toàn đảo.
"Chính quyền đảo đă đổ nguồn lực nhằm cải thiện mức độ an toàn cho người đi bộ, nhưng không có tiến triển, bất chấp các quy định mới và cải thiện thiết kế đường bộ", giáo sư Cheng Tsu-Jui tại Đại học Cheng Kung ở Đài Nam, nói.
Ông cho rằng hệ thống hướng dẫn kỹ thuật và thiết kế đường bộ của Đài Loan chưa được cập nhật đáng kể và hiệu quả, đồng thời chỉ trích các quan chức lẫn doanh nghiệp tư vấn thiếu cập nhật kiến thức về lĩnh vực này.
Giáo sư lưu ư thêm về t́nh trạng xe lớn chèn ép xe bé ở Đài Loan. "Nghiên cứu của chúng tôi cho thấy đây là điều phổ biến. Phương tiện càng lớn th́ tài xế càng cho rằng ḿnh có quyền được ưu tiên", ông nói. "Việc thực thi luật và triển khai các khu vực hạn chế tốc độ cũng không triệt để. Cuối cùng, mọi người đều phải tự lo cho ḿnh trên đường, có thể dẫn đến xu hướng lái xe ngày càng hung hăng".
VietBF@sưu tập
