Cú lừa qua điện thoại khiến 'khách hàng may mắn' mất hàng trăm triệu đồng

[Romano]

Các cơ quan chức năng đã nhiều lần cảnh báo những chiêu lừa dưới dạng cuộc gọi “tri ân khách hàng”, “quà tặng trúng thưởng”... và khuyến cáo người dân cẩn trọng.

Tuy nhiên, thực tế cho thấy nhiều người cao tuổi vẫn sập bẫy bọn bất lương, để rồi mất tiền oan uổng lên đến hàng trăm triệu đồng.

Bà Nguyễn Thị Sáu (73 tuổi, xã Suối Nghệ, huyện Châu Đức, Bà Rịa-Vũng Tàu) là một trong rất nhiều nạn nhân của chiêu trò lừa đảo tinh vi này.

"Khách hàng may mắn" mất hơn 200 triệu đồng
Bà Sáu đã liên tục nhận các cuộc gọi xưng là “nhân viên công ty dược”, “đại diện nhãn hàng nước sâm Hàn Quốc” hoặc “trung tâm chăm sóc khách hàng đặc biệt”.Màn lừa đảo bắt đầu bằng câu chuyện ra vẻ ngọt ngào, tử tế: “Chào cô Sáu, chúc mừng cô là khách hàng may mắn trúng thưởng phần quà giá trị gồm bộ sản phẩm chăm sóc sức khỏe cao cấp, sâm Hàn Quốc nhập khẩu, ghế massage hoặc máy đo huyết áp Nhật Bản…”.

Tiếp theo, đối tượng nói rằng bà Sáu chỉ cần “trả phí vận chuyển” hoặc “mua kèm một sản phẩm giá ưu đãi” để nhận quà.Ban đầu, mỗi kiện hàng chỉ vài trăm ngàn đến hơn 1 triệu đồng. Dần dần, kẻ gian khéo léo dẫn dụ trong nhiều tháng khiến bà Sáu mất hơn 200 triệu đồng để mua về đống hàng hóa không rõ nguồn gốc, xuất xứ và chất lượng.

Gia đình bà Sáu nhiều lần mang hàng đi tiêu hủy, chặn cuộc gọi từ các số lạ, nhưng bà Sáu vẫn một niềm tin: “Còn 1-2 ngày nữa thôi là được quà lớn rồi"...

Kẻ gian còn yêu cầu "không được mở hàng ra vì sẽ có người đến thu lại với giá cao”. Tin lời, bà Sáu không dám đụng đến mấy chục thùng hàng chất đầy trong nhà.

Bà Sáu mong chờ được tặng quà, được hoàn tiền. Bà Sáu cũng nghĩ đây là cơ hội để không cần phụ thuộc con cái, nên khi bị phản đối thì tức giận: ‘Tao bán hàng, làm ra tiền, tao không cần tụi bây!".Từ đó, gia đình bà Sáu lục đục, người già thì cố chấp, con cái thì bất lực. Cả nhà giằng co vì một thùng hàng. Con thì sợ mẹ bị lừa, mẹ thì nghĩ con đang xúc phạm. Tiền bà Sáu vay mua hàng thì đã đến ngày phải trả...

Bổ sung cơ chế bảo vệ người cao tuổi
Trao đổi với PV, luật sư Nguyễn Quốc Thụy Phương, Đoàn Luật sư TP.HCM, nhìn nhận rằng người cao tuổi có thể rất tỉnh táo trong cuộc sống hằng ngày, nhưng lại dễ bị lời ngon ngọt thao túng; khi đã tin rồi thì khó mà lay chuyển.

Dưới góc độ pháp lý và đạo đức xã hội, hành vi giả danh doanh nghiệp để lừa bán thực phẩm chức năng cho người cao tuổi qua điện thoại là một dạng trục lợi có tổ chức, lợi dụng sự thiếu hiểu biết và tâm lý cả tin của nhóm người tiêu dùng dễ bị tổn thương. Hành vi này vi phạm nghiêm trọng quy định tại điểm a khoản 1 Điều 8 Luật Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng năm 2023.

Tùy theo đánh giá cụ thể mà hành vi này có thể bị xử lý hình sự theo Điều 174 Bộ luật Hình sự hiện hành về tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản, Điều 290 Bộ luật Hình sự về tội sử dụng mạng máy tính, mạng viễn thông, phương tiện điện tử để chiếm đoạt tài sản...

"Ngoài hình phạt tù, người phạm tội còn có thể bị phạt tiền tới 100 triệu đồng và tịch thu tài sản” - luật sư Phương lưu ý.Một điểm đáng chú ý là nhiều người cao tuổi cho rằng đã tự nguyện nhận hàng và thanh toán bằng hình thức COD (giao hàng - thu tiền) thì không thể tố cáo lừa đảo. Tuy nhiên, luật sư Nguyễn Quốc Thụy Phương khẳng định: Bản chất hành vi không thay đổi nếu người tiêu dùng bị dẫn dắt bởi thông tin sai sự thật.

“Các yếu tố như lời hứa tặng quà, mạo danh doanh nghiệp có thể là căn cứ để xác định hành vi gian dối. Người bị lừa hoàn toàn có thể tố giác hành vi lừa đảo kèm theo bằng chứng như bản ghi âm, tin nhắn, phiếu giao hàng…” - LS Phương cho biết.

Luật sư Phương đánh giá rằng các chiêu trò lừa đảo ngày càng tinh vi; do đó khi tham gia các giao dịch, cần lưu giữ bằng chứng như cuộc gọi, tin nhắn, biên lai… để bảo vệ quyền lợi khi cần thiết.

Từ góc nhìn chính sách, luật sư Phương cho rằng cần siết chặt hoạt động bán hàng qua điện thoại và thương mại điện tử, bắt buộc các doanh nghiệp phải đăng ký số điện thoại tiếp thị dưới tên thương hiệu thật, thiết lập đường dây nóng phản ánh dành riêng cho người cao tuổi, và áp dụng cơ chế ‘phạt nguội’ với các hành vi tiếp thị sai quy định...