Mối quan hệ thân thiết giữa ông Trump và tỷ phú giàu nhất thế giới Elon Musk dường như đã kết thúc sau khi mâu thuẫn giữa hai người bùng nổ công khai. Điều gì xảy ra khi người giàu có nhất thế giới và chính trị gia quyền lực nhất Mỹ đối đầu trong một cuộc chiến kéo dài?
Thế giới đang tìm hiểu và đó không phải là một bức tranh đẹp. Mối quan hệ giữa Tổng thống Mỹ Donald Trump và tỷ phú Elon Musk dường như đã kết thúc và giờ đây họ đã bước vào một cuộc khẩu chiến gay gắt.
Ông Trump đã đe dọa chấm dứt các hợp đồng của chính phủ liên bang ký kết với các công ty của tỷ phú Musk, vốn là huyết mạch của chương trình SpaceX.
Trong một bài đăng trên mạng xã hội Truth Social, người đứng đầu Mỹ viết: "Cách dễ nhất đã tiết kiệm tiền hàng tỷ USD trong ngân sách của chúng tôi là chấm dứt các hợp đồng và trợ cấp của chính phủ dành cho Elon Musk".
Nếu ông Trump dùng bộ máy chính phủ để chống lại người giàu có nhất thế giới, tỷ phú công nghệ Musk sẽ bị ảnh hưởng lớn. Giá cổ phiếu hôm 5/6 Tesla đã giảm 14%.
Tuy nhiên, đây không phải cuộc tấn công một chiều. Sau đòn giáng của ông Trump, ông Musk kêu gọi luận tội lãnh đạo Nhà Trắng, thách thức ông Trump cắt giảm tài trợ cho các công ty của mình và tuyên bố đang đẩy nhanh việc ngừng hoạt động tàu vũ trụ Dragon. Mỹ phải dựa vào tàu Dragon để đưa các phi hành gia và vật tư lên Trạm vũ trụ quốc tế (ISS).
Ông chủ mạng xã hội X, Tesla và SpaceX có nguồn lực gần như vô hạn để đối phó, gồm cả việc tài trợ cho những đối thủ đảng Cộng hòa của Tổng thống Trump trong cuộc bầu cử tiếp theo. Chiều 5/6, ông Musk tuyên bố sẽ thả một "quả bom cực lớn", dường như ám chỉ đến việc ông Trump xuất hiện trong các hồ sơ chưa công bố, liên quan tới tội phạm tình dục quá cố Jeffrey Epstein.
Thư ký báo chí Nhà Trắng Karoline Leavitt chỉ đưa ra các phản ứng yếu ớt đối với các cáo buộc của người giàu nhất thế giới. Ông Musk có thể không giành chiến thắng trong cuộc đối đầu với chính phủ của Tổng thống Trump, nhưng có thể khiến người đứng đầu Mỹ và đảng Cộng hòa phải trả giá đắt về chính trị và cá nhân.
Ông Trump có lẽ cũng hiểu điều đó và dường như đã hạ nhiệt căng thẳng một chút vào cuối ngày, tránh bình luận về nhà sáng lập, giám đốc điều hành Tesla và SpaceX khi xuất hiện trước công chúng tại một sự kiện diễn ra ở Nhà Trắng. Nhà lãnh đạo này cũng đăng một thông điệp lên mạng xã hội Truth Social với nội dung ông không ngại "trở mặt" với Elon Musk và ước tỷ phú này rút khỏi công việc của chính phủ từ nhiều tháng trước.
Từ mâu thuẫn âm ỉ tới bất hòa công khai
Mâu thuẫn giữa tỷ phú giàu nhất thế giới và chính trị gia quyền lực số 1 toàn cầu bắt đầu bùng phát vào ngày 4/6 và trở nên sôi sục vào chiều 5/6 tại phòng Bầu dục.
Tổng thống Trump xác nhận mối quan hệ với ông Musk đang xấu đi và bày tỏ thất vọng vì tỷ phú công nghệ này liên tục chỉ trích dự luật chi tiêu của mình. Vị tổng thống thứ 47 của Mỹ phản bác quan điểm cho rằng, nếu không có hàng trăm triệu USD ủng hộ của ông chủ Tesla và SpaceX, ông sẽ thua trong cuộc bầu cử lãnh đạo Nhà Trắng hồi năm ngoái. Ông Trump cũng cho biết, ông Musk chỉ thay đổi thái độ khi hãng xe điện Tesla bị tổn hại vì đảng Cộng hòa nỗ lực chấm dứt tín dụng thuế xe điện.
Ông Musk sau đó cũng nhanh chóng có phản hồi đúng chất Thế hệ X dành cho 220 triệu người theo dõi mình trên mạng xã hội: "Bất kể thế nào". Tỷ phú này cho rằng ông không quan tâm tới trợ cấp ô tô, ông muốn giảm nợ quốc gia, mối đe dọa hiện hữu đối với nước Mỹ. Ông Musk nhấn mạnh, đảng Dân chủ sẽ thắng trong cuộc bầu cử tổng thống Mỹ năm 2024 nếu ông không trợ giúp ông Trump. Ông Musk thậm chí cáo buộc ông Trump "vô ơn". Sau đó, ông Musk tung ra một loạt đòn công kích suốt buổi chiều và cuộc khẩu chiến đã thực sự diễn ra.
Hãng tin BBC nhận xét, ông Trump và ông Musk đã thiết lập một liên minh mạnh mẽ nhưng không chắc chắn. Đỉnh điểm của mối quan hệ thân thiết này là tỷ phú Musk nắm giữ một vị trí chủ chốt trong chính phủ, chịu trách nhiệm cắt giảm ngân sách một cách hiệu quả. Bộ Hiệu quả chính phủ (DOGE) do ông Musk đứng đầu đã trở thành một trong những câu chuyện lớn nhất trong 100 ngày nắm quyền đầu tiên trong nhiệm kỳ tổng thống thứ 2 của ông Trump. DOGE đã đóng cửa nhiều cơ quan, sa thải hàng nghìn nhân viên chính phủ.
Tuy nhiên, không lâu sau, trong dư luận xuất hiện nhiều lời đồn đoán về thời điểm và cách thức ông Trump và ông Musk cuối cùng sẽ mâu thuẫn. Trong suốt một thời gian, có vẻ những dự đoán đó đã sai. Tổng thống Trump vẫn ủng hộ ông Musk, dù tỷ lệ ủng hộ dành cho tỷ phú này giảm sút do bất đồng với các quan chức trong chính quyền và trở thành gánh nặng trong một số cuộc bầu cử quan trọng hồi đầu năm nay.
Mỗi khi dấu hiệu rạn nứt xuất hiện, ông Musk sẽ xuất hiện ở phòng Bầu dục hoặc phòng Nội các, trên chuyên cơ Không lực Một bay tới khu nghỉ dưỡng riêng của gia đình Trump ở Mar-a-Lago, bang Florida. Khi ông Musk chấm dứt 130 ngày làm nhân viên chính phủ đặc biệt vào tuần trước, hai người đã có buổi chia tay thân mật tại phòng Bầu dục cùng những phát biểu ẩn ý rằng một ngày nào đó ông Musk sẽ trở lại.
Tuy nhiên, lời mời trở lại chính quyền dành cho ông Musk đã không còn. Tổng thống Trump nói: "Elon Musk và tôi đã có mối quan hệ tuyệt vời. Tôi không biết liệu chúng tôi còn như vậy nữa không".
Tiếp sau khẩu chiến là gì?
Hiện có một câu hỏi được đặt ra là tiếp sau cuộc khẩu chiến là gì. Đảng Cộng hòa tại Quốc hội sẽ cảm thấy khó khăn trong việc thuyết phục các đảng viên ủng hộ dự luật của Tổng thống Trump, khi tỷ phú Musk hứa sẽ hỗ trợ tài chính cho những người từ bỏ hàng ngũ.
Lãnh đạo Nhà Trắng dọa sẽ dừng các hợp đồng của chính phủ với các công ty của ông Musk cũng như mở lại các cuộc điều tra về giao dịch của người giàu nhất thế giới dưới thời cựu Tổng thống Joe Biden.
Tại thời điểm này, mọi thứ đều được đặt trên bàn cân nhắc. Trong một tuyên bố mới đây trên mạng xã hội X, ông Musk viết: "Ông Trump chỉ làm tổng thống 3,5 năm nữa, nhưng tôi còn làm việc thêm 40 năm nữa".
