|
Không phải ai cũng đủ can đảm để thừa nhận rằng một mối quan hệ đă chết. Không phải ai cũng có đủ sự thật thà để nh́n vào mắt người khác và nói: “T́nh bạn này đă đến hồi kết”, “T́nh yêu này đă không c̣n”, hay “Chúng ta không c̣n là một phần thiết yếu trong cuộc đời nhau nữa.” Thế nên, người ta chọn một con đường dễ chịu hơn – một sự lảng tránh tế nhị, một kiểu chối từ có bọc ngoài bằng lịch sự và những nghi thức xă giao. Đó không hẳn là sự gian dối theo kiểu gian trá, nhưng là một sự giả vờ đầy ư tứ – như thể đang đọc một điếu văn tiễn đưa một kư ức đă nguội tàn. Và trong số những nghi thức ấy, có một câu nói mang tính biểu tượng: “Hôm nào café nhé.”
“Hôm nào café” – một lời hẹn không ngày tháng, một câu nói không điểm đến, một tấm khăn phủ lên nấm mộ của một mối quan hệ đă yên nghỉ. Trong môi trường xă hội hiện đại, đặc biệt ở các thành thị đông đúc và văn hóa mạng xă hội chi phối giao tiếp, những lời như thế trở thành một nghi thức phổ biến để khép lại mà không làm tổn thương. Nhưng phía sau sự khéo léo đó, là nỗi buồn của một t́nh người dần phai. Với ánh sáng của giáo huấn Công giáo, chúng ta được mời gọi không chỉ sống thật, mà c̣n yêu thật – yêu với sự chân thành, yêu với tinh thần trách nhiệm và ḷng biết ơn sâu xa đối với những người đă từng là một phần trong đời ḿnh.
Đức Giêsu không bao giờ nói “Hôm nào chữa lành nhé,” hay “Khi nào tiện th́ tha thứ cho con nhé.” Ngài luôn hiện diện trọn vẹn, luôn yêu thương một cách không tŕ hoăn. Khi gặp người phụ nữ Samari bên giếng nước, Ngài không giả vờ như thể không biết cuộc đời chị đầy thương tích. Ngài chạm đến tận cùng của nỗi đau chị mang, không né tránh, không bọc lụa. Đó là t́nh yêu đích thực – t́nh yêu không sợ sự thật.
Giáo dục Công giáo mời gọi chúng ta không sống trong ảo tưởng xă giao, cũng không khuyến khích sự thẳng thắn vụng về gây tổn thương, nhưng là sống trong sự thật với ḷng bác ái. Khi một mối quan hệ không c̣n đủ t́nh yêu, đủ trung tín, hoặc đơn giản là đă đến lúc phải khép lại, thay v́ giả vờ thân thiết, người Kitô hữu được mời gọi nh́n nhận điều đó bằng ḷng khiêm nhường và niềm tin vào sự quan pḥng của Thiên Chúa. Chúng ta tin rằng mọi mối tương quan đều có lư do và thời điểm, và rằng không có ǵ tồn tại măi măi trong h́nh thức cũ kỹ của nó. Nhưng điều đó không đồng nghĩa với việc phải nói dối, dù là bằng ngôn ngữ lịch thiệp.
“Hôm nào café” là cách chúng ta để mặc một t́nh bạn trôi đi mà không đau đớn. Nhưng trong lặng lẽ, nó cũng là lời thú nhận rằng: “Chúng ta từng là ǵ đó với nhau, nhưng giờ đă khác rồi.” Và có lẽ, điều cần hơn lúc đó không phải là một cuộc hẹn giả định, mà là một lời cầu nguyện. “Lạy Chúa, con tạ ơn Ngài v́ người ấy đă đi ngang qua đời con. Xin chúc lành cho họ trên hành tŕnh mới, như Ngài đang dẫn con đến hành tŕnh mới của con.”
Người trẻ ngày nay, lớn lên trong một xă hội đầy rẫy các mối quan hệ mạng xă hội, dễ dàng thêm một người bạn, dễ dàng xóa một đoạn tṛ chuyện, dễ dàng “unfriend” hay “unfollow” ai đó như thể chưa từng quen. Nhưng sống đức tin không cho phép ta đối xử với kư ức và con người như những chiếc áo mặc rồi bỏ. Đức tin dạy ta rằng, mỗi người đều là h́nh ảnh của Thiên Chúa, và mỗi tương quan đều là một món quà – dù ngắn ngủi, dù đă lỡ làng, dù chỉ c̣n trong quá khứ.
Giáo dục Công giáo, nếu sống đúng, sẽ không để cho những lời xă giao rỗng tuếch thay thế cho sự hiện diện thật. Sẽ dạy cho người trẻ biết nói lời tạm biệt với ḷng biết ơn, biết kết thúc bằng sự tử tế, không phải bằng những lời lấp lửng vô nghĩa. Sẽ dạy con người không chạy trốn cảm xúc, không sống giữa một thế giới lửng lơ, mà can đảm nói với nhau: “Chúng ta từng là bạn thân, nhưng giờ không c̣n đồng điệu. Tớ vẫn cầu nguyện cho cậu. Cám ơn cậu đă là một phần tuổi trẻ của tớ.”
Nếu không đủ can đảm để gặp nhau lần nữa, th́ hăy đủ chân thành để cầu nguyện cho nhau. Nếu không thể tiếp tục bên nhau, th́ hăy tử tế trong cách rời xa. Đức Giáo Hoàng Phanxicô từng nói: “Đừng sợ rút lui khỏi những mối quan hệ không giúp bạn nên thánh.” Nhưng đồng thời, ngài cũng nhấn mạnh: “Đừng rút lui một cách vô trách nhiệm.” Nói cách khác, hăy rút lui với sự tôn trọng, với trái tim cầu nguyện, và với ḷng biết ơn.
Lẽ sống Công giáo không cho phép một con người sống giả dối dù trong bọc ngôn từ lịch sự. Bởi v́ sự giả dối, dù được tŕnh bày đẹp đẽ, vẫn không thuộc về ánh sáng. Một người tử tế không nói “Hôm nào café” nếu biết rằng ḿnh sẽ chẳng bao giờ thực hiện. Thay vào đó, người ấy sẽ chọn sự im lặng chân thành, hoặc lời chúc phúc nhẹ nhàng, hoặc một ḍng tin thật ḷng: “Tớ biết chúng ta giờ không c̣n gần nhau như xưa. Nhưng tớ vẫn nhớ về cậu bằng một phần biết ơn.”
Giáo dục trong đức tin là giúp con người sống thật mà không thô lỗ, sống tử tế mà không giả tạo. Chúng ta không cần phải giữ măi mọi mối quan hệ trong đời. Nhưng điều chúng ta cần giữ là phẩm chất của ḿnh trong cách ta khép lại một mối tương quan. Bởi v́ Thiên Chúa không chỉ nh́n cách ta sống, mà c̣n nh́n cách ta từ biệt.
Nhiều khi, một lời nói dối lịch sự như “Hôm nào café” làm tổn thương hơn một sự thật nhẹ nhàng. Bởi v́ nó gieo hy vọng hăo huyền, hoặc để lại nỗi hụt hẫng kéo dài. Một người bạn đạo đức không nói để người khác trông chờ điều không bao giờ đến. Họ sẽ chọn sự rơ ràng dịu dàng hơn là sự mập mờ có bọc vàng.
T́nh yêu Kitô giáo không chỉ thể hiện qua những ǵ ta bắt đầu, mà c̣n thể hiện qua cách ta kết thúc. Không phải ai cũng c̣n ở lại với ta đến cuối đời, nhưng người tử tế th́ sẽ không để lại vết thương bằng sự im lặng giả tạo hay lời hẹn thờ ơ. Và dù là người đi hay người bị bỏ lại, th́ sự trưởng thành trong đức tin dạy ta không giữ oán giận, không sống bằng kư ức đắng, nhưng để t́nh yêu của Chúa thanh luyện mọi chia xa thành lời tạ ơn.
VietBF@sưu tập
|
|
