Đức dứt tình 'khóa vĩnh viễn' Nord Stream 2, phát tín hiệu cứng rắn, chặn mọi hy vọng của Nga?

[Romano]

Thủ tướng Đức Friedrich Merz tuyên bố, nước này sẽ làm "mọi điều cần thiết" để đảm bảo đường ống dẫn khí đốt Nord Stream 2 – vốn bị phá hoại vào năm 2022 – không bao giờ có thể hoạt động trở lại.Tuyên bố được ông đưa ra trong cuộc họp báo chung với Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky tại Berlin ngày 26/5, như một cam kết chính trị mạnh mẽ của Berlin trong việc siết chặt hơn sức ép với Nga.

“Chúng tôi sẽ tiếp tục gia tăng áp lực với Nga. Và trong khuôn khổ đó, chúng tôi sẽ làm mọi việc để đảm bảo rằng Nord Stream 2 không thể được đưa vào vận hành trở lại”, Thủ tướng Merz nhấn mạnh.

Dấu chấm hết cho một biểu tượng hợp tác?
Nord Stream 2 – dự án đường ống dẫn khí đốt dài hơn 1.200 km nối Nga và Đức chạy qua đáy biển Baltic – chưa từng được tuyên bố chính thức đi vào vận hành trước khi bị phá hoại bởi các vụ nổ bí ẩn dưới đáy biển vào tháng 9/2022. Các vụ nổ cũng phá hủy toàn bộ hai nhánh của Nord Stream 1 – tuyến ống "tiền nhiệm" từng cung cấp phần lớn khí đốt giá rẻ của Nga cung cấp cho châu Âu.Dù nguyên nhân chính thức chưa bao giờ được công bố, giới chức phương Tây gọi đây là “hành vi phá hoại có chủ đích” và các cuộc điều tra quốc tế đến nay vẫn chưa đi đến kết luận cuối cùng về thủ phạm.

Từ sau chiến dịch quân sự của Nga tại Ukraine vào đầu năm 2022, cả EU và Đức đã từng bước cắt giảm sự phụ thuộc vào nguồn năng lượng Nga – điều từng được xem là "gót chân Achilles" của an ninh năng lượng châu Âu.

Việc đương kim Thủ tướng Đức Merz khẳng định đóng cửa vĩnh viễn Nord Stream 2 có thể coi là dấu hiệu chính trị rõ ràng rằng, Berlin đã rũ bỏ hoàn toàn ý định nối lại bất kỳ hình thức hợp tác năng lượng nào với Moscow trong tương lai gần.

Tuyên bố của ông Merz cũng nhằm dập tắt các thông tin gần đây do truyền thông Đức và Anh đưa ra rằng, Mỹ và Nga từng thảo luận khả năng khôi phục dự án Nord Stream 2 trong các cuộc đàm phán hậu trường nhằm chấm dứt xung đột quân sự ở Ukraine.

Đáng chú ý, trước tuyên bố của ông Merz, một số nhân vật cấp cao trong chính đảng của ông cũng từng bày tỏ thái độ lưỡng lự hoặc ủng hộ “có điều kiện” việc nối lại hoạt động đường ống nếu xung đột quân sự kết thúc.

Tuy nhiên, động thái mới nhất từ Thủ tướng Merz được cho là nhằm củng cố lập trường thống nhất trong nội bộ chính phủ Đức, đồng thời phát đi thông điệp cứng rắn tới cả Moscow lẫn các bên đang kỳ vọng vào sự "hồi sinh" của dự án.

EU quyết "dứt tình"
Không chỉ nhà lãnh đạo Đức có những động thái dứt khoát, Liên minh châu Âu được cho là cũng đang xúc tiến gói trừng phạt mới, bao gồm các biện pháp nhằm ngăn chặn bất kỳ hoạt động phục hồi hay đầu tư nào liên quan đến dòng khí đốt Nga là Nord Stream 1 và 2.

Người phát ngôn Ủy ban châu Âu, bà Paula Pinho, cho biết mục tiêu của các biện pháp là “ngăn chặn mọi sự quan tâm, đặc biệt từ các nhà đầu tư, với bất kỳ hoạt động nào liên quan đến Nord Stream, hiện tại hoặc trong tương lai”.

Với tuyên bố cứng rắn từ Berlin và các động thái siết chặt từ Brussels, có thể khẳng định rằng, Nord Stream 2 – từng là biểu tượng cho mối quan hệ năng lượng Nga–Đức – đã trở thành biểu tượng bị chôn vùi của một thời kỳ địa chính trị cũ.

Trong bối cảnh cuộc xung đột Nga-Ukraine vẫn chưa có hồi kết, tương lai năng lượng châu Âu đang được tái định hình trên một nền tảng ít phụ thuộc hơn, đa dạng hóa hơn – và dứt khoát hơn trước "cái bóng năng lượng" quá lớn từ Moscow.