Chính quyền Tổng thống Trump chuẩn bị kỷ niệm mốc 100 ngày đầu nhiệm kỳ, nhưng bộ máy hoàn hảo mà ông ca ngợi đang xuất hiện nhiều vấn đề.
Khi đánh giá hiệu suất đội ngũ của mình hồi cuối tháng 3, Tổng thống Mỹ Donald Trump khoe rằng Nhà Trắng đã qua "hai tháng hoàn hảo". Làn sóng vượt biên trái phép vào Mỹ giảm mạnh, tuyển mộ nhân sự cho quân đội tăng, thị trường chứng khoán đầy tín hiệu tích cực.
Ông Trump đã đạt được một số mục tiêu chính sách với đội ngũ tương đối đồng thuận và nhất quán, đánh dấu sự thay đổi đáng kể so với nhiệm kỳ đầu được đánh giá nhiều hỗn loạn của ông. Chánh văn phòng Nhà Trắng Susie Wiles, người có biệt danh "bà đầm băng giá", nhận được nhiều tín nhiệm.
Tuy nhiên, khi chính quyền ông Trump chuẩn bị kỷ niệm 100 ngày đầu nắm quyền, bộ máy "hoàn hảo" đó đã bắt đầu xuất hiện những dấu hiệu lỏng lẻo.
Bộ trưởng Quốc phòng Pete Hegseth liên tiếp vướng vào lùm xùm chia sẻ thông tin quân sự nhạy cảm về kế hoạch tấn công Houthi của Mỹ trước thời điểm thực hiện. Một lần là trong nhóm Signal có vợ và những người thân cận của ông. Và một lần khác là khi nhóm Signal gồm ông Hegseth, Cố vấn An ninh Quốc gia Mike Waltz và một số người khác nhưng bị thêm nhầm một nhà báo.
Những sự cố này đã "củng cố những lời chỉ trích rằng Hegseth, một cựu MC Fox News, không đủ tầm cho một vị trí quan trọng như vậy", Aaron Blake, nhà phân tích của Washington Post, cho hay.
Tổng thống Donald Trump ngồi giữa các quan chức nội các trong cuộc họp ở Nhà Trắng ngày 26/2. Ảnh: AFP
Lầu Năm Góc đang đối mặt sóng gió nội bộ. Joe Kasper, chánh văn phòng của Bộ trưởng Hegseth, ngày 24/4 thông báo từ chức và sẽ trở thành nhân viên chính phủ đặc biệt, vị trí làm việc cho chính phủ 130 ngày trong một năm. Kasper là quan chức quốc phòng thứ năm rời Lầu Năm Góc gần đây, giữa lúc cuộc điều tra về rò rỉ thông tin nội bộ trong cơ quan này đang diễn ra.
Dan Caldwell, cố vấn cấp cao của Bộ trưởng Hegseth, ngày 15/4 bị áp giải khỏi trụ sở và đình chỉ công tác, sau khi bị cáo buộc có hành vi "tiết lộ thông tin trái phép". Lầu Năm Góc cũng cách chức hai quan chức gồm phó chánh văn phòng Darin Selnick và Colin Carroll, chánh văn phòng của Thứ trưởng Quốc phòng Steve Feinberg. John Ullyot, từng giữ chức phát ngôn viên của cơ quan này, đã được yêu cầu từ chức.
Sở Thuế vụ Mỹ (IRS) đã thay ba lãnh đạo trong vòng một tuần. Một người đàn ông nhập cư gốc El Salvador ở Maryland bị trục xuất nhầm vì "sai sót hành chính". Chính quyền gần đây cũng phát động cuộc chiến với hàng loạt đại học nổi tiếng Mỹ, trong đó có Harvard, khiến ngôi trường gần 400 năm tuổi đệ đơn kiện.
Nhiều quyết sách của chính quyền ông Trump đang vấp rào cản từ tòa án. Dù chính quyền liên tục đổ lỗi cho các thẩm phán "cánh tả", trong số những người ra phán quyết chặn chính sách của ông Trump có cả một số người do chính đảng Cộng hòa hậu thuẫn.
Thẩm phán liên bang Stephanie Gallagher ở bang Maryland, người được ông Trump bổ nhiệm, ngày 24/4 ra lệnh cho chính quyền tạo điều kiện để Kilmar Abrego Garcia, người bị trục xuất nhầm, trở về Mỹ. Ông cũng ngăn chính quyền thực hiện lời đe dọa cắt tài trợ những đại học không tuân thủ yêu cầu cải cách.
Nhiều cuộc thăm dò tuần này cho thấy tỷ lệ ủng hộ ông Trump đang giảm. Tỷ lệ ủng hộ trung bình của ông dựa theo kết quả thăm dò mới từ YouGov, Pew và Fox News là 44,8%, trong khi tỷ lệ không tán thành cao hơn 7 điểm phần trăm ở mức 51,8%.
Trong cuộc thăm dò mới của RealClearPolitics, tỷ lệ của ông Trump là 46,1% tán thành và 51,6% phản đối, chênh lệnh 5,5 điểm phần trăm. Mức chênh lệch này trong cuộc thăm dò công bố ngày 2/4 chỉ là 0,3%.
Cuộc thăm dò của Fox News công bố ngày 23/4 cho hay tỷ lệ ủng hộ với hiệu suất công việc chung của ông Trump là 44%, giảm 5 điểm so với mức 49% trong tháng 3 và thấp hơn một điểm so với cùng kỳ trong nhiệm kỳ một của ông. Khoảng 59% cử tri không hài lòng với cách chính quyền Trump xử lý mọi vấn đề hiện tại.
"Điều đáng lo ngại với ông Trump hiện tại có lẽ là hầu hết chính sách của ông không còn được đa số người Mỹ ủng hộ. Điều đó cho thấy tỷ lệ ủng hộ ông giờ đây chủ yếu là những người trung thành với cá nhân ông, chứ không phải với chính sách của ông", Aaron Blake, nhà phân tích của Washington Post, nhận định.
Nhiều người Mỹ tỏ ra bất bình với chính sách thuế quan mới của ông Trump, cũng như nỗ lực của tỷ phú Elon Musk nhằm cắt giảm hàng loạt công chức liên bang. Tỷ lệ ủng hộ chính sách trục xuất, vốn ở mức cao trong những tháng đầu nhiệm kỳ của ông Trump, cũng đang có xu hướng giảm.
Trong cuộc thăm dò tuần này, hơn 60% người Mỹ cho rằng chính quyền ông Trump nên tuân thủ lệnh của tòa án để tạo điều kiện đưa Garcia trở về Mỹ. Các cuộc thăm dò khác cho thấy người Mỹ cũng phản đối việc chính sách gửi hàng trăm người nhập cư bị cáo buộc là thành viên băng đảng tội phạm tới nhà tù ở El Salvador mà không qua quy trình xét xử phù hợp.
Số người vượt biên trái phép vào Mỹ bị bắt đã giảm mạnh gần đây và được xem là thành tựu quan trọng nhất trong giai đoạn 100 ngày đầu nhiệm kỳ. Cuộc khảo sát của Fox News chỉ ra 55% người được hỏi ủng hộ ông Trump về an ninh biên giới.
Tuy nhiên, Blake cho hay tỷ lệ thăm dò trong vấn đề nhập cư cho thấy ông Trump không được đánh giá cao như kỳ vọng. 47% người Mỹ tán thành hiệu suất của ông Trump về nhập cư, nhưng 48% không tán thành, theo kết quả thăm dò của Fox News.
Giới quan sát cho rằng ông Trump trong những ngày tới có thể phớt lờ các dấu hiệu tiêu cực bằng cách tiếp tục thúc đẩy chính sách thuế quan và thách thức các phán quyết của tòa án. Tuy nhiên, ngày càng nhiều dấu hiệu cho thấy quyền lực chính trị của ông Trump đang bị tổn hại trong chưa đầy 100 ngày đầu nhiệm kỳ.
Matthew Foster, giáo sư tại Đại học Mỹ, cho biết ông Trump đã có một chiến dịch tranh cử kỷ luật hơn vào năm 2024, nhưng điều đó khác với việc thiết lập đội ngũ quản lý sau khi lên nắm quyền. Trong nhiệm kỳ thứ nhất, ông Trump có xu hướng chọn những người có nhiều kinh nghiệm chính trị, nhưng họ cuối cùng lại quay sang cản trở các chính sách của ông, thậm chí là chỉ trích ông.
Sang nhiệm kỳ thứ hai, Tổng thống Mỹ ưu tiên đưa những người trung thành vào nội các, dù một số gần như không có kinh nghiệm quản lý vĩ mô hoặc hoạt động chính trị. Nhóm này giúp củng cố quyền lực cho ông Trump, nhưng những người lần đầu lãnh đạo các cơ quan quan trọng thường có xu hướng mắc sai lầm, theo Foster.
"Vận động tranh cử khác với điều hành chính quyền. Chính quyền ông Trump đang nỗ lực hoàn thành những mục tiêu đặt ra trong chiến dịch tranh cử, nhưng lại gây ra rất nhiều tranh cãi. Chúng ta đang thấy rằng một chiến dịch tranh cử tốt không đồng nghĩa với một bộ máy điều hành hiệu quả", ông nói.
Tuy nhiên, Harrison Fields, phát ngôn viên Nhà Trắng, cho biết ông không đồng ý với bất kỳ đánh giá nào cho rằng chính quyền Tổng thống Trump đang hoạt động thiếu hiệu quả. "Bạn không thể đạt được nhiều kết quả như vậy nếu bộ máy bị rối loạn", ông nói.
VietBF@sưu tập
