Thế giới tự nhiên chứa đựng vô số loài sinh vật đa dạng, mỗi loài lại sở hữu những đặc điểm riêng biệt để sinh tồn. Một số có lợi thế về thể hình hoặc vũ khí tự vệ, trong khi nhiều loài lại lựa chọn phương thức thay đổi màu sắc để hòa nhập với môi trường.
Thực tế cho thấy, dù thuộc nhóm nào, một số sinh vật vẫn có những năng lực phi thường, chẳng hạn như khả năng tự vệ bằng độc tố hoặc ngụy trang siêu việt. Hãy cùng khám phá các loài có khả năng thích nghi đặc biệt này.
Rắn Sấm
Được biết đến với cái tên rắn sấm, loài bò sát này thuộc chi Iguana và họ Iguana. Khu vực phân bố chủ yếu là Đông Nam Á. Tên gọi Rắn Sấm xuất phát từ quan niệm dân gian rằng khi bị cắn, nạn nhân sẽ im lặng và chỉ có thể nói lại khi có tiếng sấm vang lên. Điều này có đúng hay không vẫn cần được kiểm chứng thực tế. Thức ăn chính của chúng là các loài côn trùng như châu chấu, kiến, dế và chuồn chuồn. Cơ thể của loài này có thể thay đổi màu sắc tùy vào điều kiện môi trường như độ ẩm, ánh sáng. Đặc biệt, vào mùa sinh sản, con đực thường có màu đỏ tươi trên đầu và lưng, giúp chúng trở nên nổi bật hơn.
Cáo Bắc Cực
Nói đến cáo Bắc Cực, nhiều người thường hình dung đến một loài động vật có bộ lông trắng như tuyết. Tuy nhiên, thực tế lại khác. Vào mùa hè, bộ lông của chúng dần chuyển sang màu bạc xỉn, khiến ngoại hình trở nên kém bắt mắt, trông như vừa rời khỏi một mỏ than. Màu lông của chúng thay đổi theo giai đoạn phát triển và điều kiện môi trường. Một số cá thể được thuần hóa có thể duy trì màu trắng suốt đời nhờ quá trình chọn lọc nhân tạo. Dù trông không quá đẹp khi thay lông, cáo Bắc Cực vẫn là loài động vật thích nghi tốt nhất với môi trường lạnh giá, có thể chịu được nhiệt độ xuống đến -50°C. Vào mùa đông, lớp lông của chúng chuyển sang màu trắng, giúp tránh được kẻ thù và săn mồi hiệu quả trong tuyết. Đặc biệt, đây là loài duy nhất có lớp lông bao phủ cả phần đệm chân.
Loài chim này còn được gọi là Thunderbird, thuộc họ gà gô. Chúng sinh sống chủ yếu ở Bắc Á-Âu, Mông Cổ, Ussuri và Sakhalin, đôi khi xuất hiện tại Bắc Mỹ. Khả năng đổi màu lông của chúng tương tự như cáo Bắc Cực. Vào mùa đông, cả chim trống và mái đều có bộ lông trắng, ngoại trừ phần lông đuôi và lông bay màu đen. Khi mùa xuân đến, chim đực bắt đầu có thêm sắc nâu hạt dẻ ở phần đầu và ngực. Đến mùa hè, bộ lông phía trên của cả hai giới đều chuyển sang màu nâu đậm.
Tắc kè đuôi lá
Thuộc chi tắc kè đuôi lá, loài này bao gồm 13 nhánh khác nhau, tất cả đều là bậc thầy ngụy trang. Không chỉ có khả năng biến đổi màu sắc, chúng còn có thể mô phỏng hình dạng của những chiếc lá một cách hoàn hảo. Chúng có thể thay đổi từ màu nâu hoặc xám sang các gam màu như vàng, xanh lá, cam hoặc hồng. Phạm vi sinh sống chủ yếu của loài này là các khu rừng nhiệt đới phía bắc và miền trung Madagascar, nơi chúng được xem là loài đặc hữu quý hiếm. Năm 2008, Quỹ Động vật Hoang dã Thế giới đã đưa tắc kè đuôi lá vào danh sách 10 loài bị săn lùng nhiều nhất.
Bọ ngựa phong lan
Trong tự nhiên, loài này mang dáng vẻ thanh thoát như một bông lan màu hồng tuyệt đẹp. Sự ngụy trang của chúng tinh vi đến mức có thể hòa lẫn vào hoa lan mà không bị phát hiện. Khi côn trùng nhỏ tìm đến hoa lan để thụ phấn, chúng vô tình trở thành con mồi. Bọ ngựa phong lan còn có khả năng điều chỉnh màu sắc để phù hợp với môi trường xung quanh, tạo nên lớp ngụy trang gần như hoàn hảo. Tuy nhiên, đây là loài vật rất hiếm và có giá trị cao, một cá thể cái có thể được bán với giá hàng trăm đô la.
Cá ếch
Cá ếch là loài xuất hiện nhiều trong các video về động vật biển, nổi bật với dáng đi độc đáo trên đáy đại dương. Chúng thuộc chi Frogfish trong họ Anteidae và sống chủ yếu ở các vùng nhiệt đới và cận nhiệt đới. Các nhà khoa học từng cho rằng có hơn 100 loài cá ếch khác nhau, nhưng đến nay chỉ khoảng 50 loài được xác nhận. Do khả năng thay đổi ngoại hình theo môi trường giống như tắc kè hoa, việc phân loại chúng trở nên khó khăn. Mặc dù di chuyển chậm, cá ếch lại là kẻ săn mồi lợi hại, thường nằm yên dưới đáy biển, ngụy trang thành đá để phục kích con mồi.
Cá bơn
Liệu cá bơn có thể thay đổi màu sắc? Câu trả lời là có. Giống như cá ếch, chúng có khả năng biến đổi để hòa nhập với môi trường, nhưng tốc độ thay đổi của cá bơn nhanh hơn đáng kể. Các nghiên cứu cho thấy phạm vi thay đổi màu sắc của loài này thường giới hạn trong các gam màu tự nhiên, trong khi với những màu như xanh dương, xanh lá hoặc đỏ, quá trình chuyển đổi có thể mất hơn 30 phút.
Bạch tuộc bắt chước
Được xem là bậc thầy ngụy trang trong thế giới động vật, bạch tuộc bắt chước có khả năng thay đổi hình dạng và màu sắc với tốc độ đáng kinh ngạc. Nhiều sinh vật khác sợ hãi và tránh xa khi phát hiện sự hiện diện của loài này.
Các nghiên cứu sinh học đã chỉ ra rằng loài bạch tuộc này không sở hữu năng lực tấn công mạnh mẽ. Để sinh tồn trong môi trường đại dương đầy rẫy kẻ săn mồi, chúng đã phát triển một chiến lược ngụy trang độc đáo. Một số cá thể thậm chí có thể mô phỏng màu sắc và hình dạng của rắn biển nhằm đánh lừa kẻ thù.
VietBF@sưu tập
