Các phương tiện truyền thông gần đây đưa tin rằng Quân đội Giải phóng Nhân dân (PLA) của chính quyền Trung Quốc đang xây dựng căn cứ quân sự ngầm lớn nhất thế giới để chuẩn bị cho xung đột với Hoa Kỳ.
Đủ lớn để chứa 10 Lầu Năm Góc, cơ sở siêu lớn mới này không phải là điều bất ngờ - đây là bước tiếp theo hợp lý trong chương trình dài hạn về các cơ sở ngầm của chế độ Trung Quốc. Trung tâm chỉ huy nằm ở ngoại ô phía tây của thủ đô Bắc Kinh.
Khoảng năm 2011, những câu chuyện về “Vạn Lý Trường Thành ngầm” của Trung Quốc bắt đầu xuất hiện.
“Vào tháng 3 năm 2008, mạng lưới CCTV do nhà nước Trung Quốc điều hành đã đưa tin về một mạng lưới đường hầm kiên cố dài 5.000 km được xây dựng để chứa lực lượng tên lửa đạn đạo mang đầu đạn hạt nhân ngày càng hiện đại của Quân đoàn Pháo binh số 2 Trung Quốc”, The Diplomat đưa tin vào ngày 20 tháng 8 năm 2011.
Hui Zhang thuộc Trung tâm Belfer của Đại học Harvard đã hạ thấp tầm quan trọng của Vạn Lý Trường Thành ngầm ở Bắc Kinh và cho rằng nó chỉ có “ bản chất phòng thủ ”.
Trước khi xây dựng Vạn Lý Trường Thành ngầm, hải quân Trung Quốc đã xây dựng một căn cứ tàu ngầm lớn trên đảo Hải Nam, hiện vẫn đang được mở rộng và cải thiện.
BulgarianMilitary.co m mô tả trung tâm chỉ huy mới ở Bắc Kinh là “trung tâm chỉ huy và kiểm soát của PLA trong thời chiến”. Báo cáo nêu rằng “quy mô tuyệt đối của địa điểm này, kết hợp với các yếu tố ngầm của nó, cho thấy một thiết kế được xây dựng để sinh tồn”, và rằng “các chuyên gia tin rằng khu phức hợp này sẽ có một loạt các nút ngầm, thậm chí có thể là một hệ thống tàu điện ngầm ẩn, tất cả đều được kết nối với nhau bằng các lối đi ngầm”.
Khi hoàn thành, cơ sở này - hiện được các nhà phân tích quân sự phương Tây gọi là "Thành phố quân sự Bắc Kinh" - sẽ là trung tâm chỉ huy ngầm lớn nhất thế giới, có thể là trong lịch sử.
Các tương đương phương Tây bị hạn chế khi so sánh
Zhang đã mô tả Thành phố quân sự Bắc Kinh có bản chất phòng thủ. Đó là một quan điểm, nhưng cơ sở này cũng nên được so sánh với các cơ sở ở phương Tây. Thách thức là không có trung tâm chỉ huy tương đương ở phương Tây trong thời hiện đại.
Có những cơ sở ngầm có từ thời Chiến tranh Lạnh ở phương Tây, nhưng hầu hết đã ngừng hoạt động. “Diefenbunker” của Canada ở Ottawa là một bảo tàng và điểm thu hút khách du lịch . Ở Anh, có Trụ sở Chiến tranh của Chính quyền Trung ương, gần Bristol, cách London khoảng 100 dặm về phía tây. Nơi này có thể tiếp nhận khoảng 4.000 đến 5.000 nhân sự thiết yếu để duy trì hoạt động của chính phủ.
Tại Hoa Kỳ, có Khách sạn Greenbrier ở Tây Virginia , nơi mà trước đây Quốc hội sẽ di dời trong trường hợp xảy ra xung đột; hiện tại là một bảo tàng có cửa hàng quà tặng. Lầu Năm Góc có Trung tâm Chỉ huy Quân sự Quốc gia hiện tại, nằm ở tầng hầm trên mặt đất, nhưng cũng có một bản sao lưu tại Raven Rock ở Pennsylvania và các sở chỉ huy thay thế di động trên không và trên bộ. Nhà Trắng có một cơ sở thay thế để duy trì hoạt động của chính phủ, nếu cần thiết.
Bộ Tư lệnh Chiến lược tại Căn cứ Không quân Offutt ở Omaha, Nebraska, có một cơ sở ngầm đang được xây dựng lại do trận lũ năm 2019 đã làm hư hại một phần cơ sở. Khu phức hợp Cheyenne Mountain nổi tiếng và lịch sử ở Colorado Springs, Colorado, về cơ bản đã đóng cửa vào khoảng năm 2005 nhưng đã được mở cửa trở lại vào năm 2015 như một phương án dự phòng cho các cơ sở trên mặt đất tại Căn cứ Không quân Peterson.
Hầu hết các cơ sở Chiến tranh Lạnh ở phương Tây đã đóng cửa vì có nhận thức rằng không có lý do bắt buộc nào để giữ chúng mở cửa và vì có chi phí bảo trì rất lớn để duy trì hoạt động của chúng. Thực tế là tất cả các cơ sở phương Tây này, dù là hiện vật đang hoạt động hay là hiện vật bảo tàng, sẽ chỉ lấp đầy một phần nhỏ của mặt hoạt động của Thành phố quân sự ngầm Bắc Kinh hiện đang được xây dựng.
Trụ sở ngầm mới của chế độ Trung Quốc
Thông điệp mà hoạt động xây dựng của Bắc Kinh gửi đi là chính quyền Trung Quốc đang chuẩn bị cho xung đột.
“Đây không chỉ là vấn đề bảo vệ tài sản”, chuyên gia quân sự người Bulgaria Boyko Nikolov cho biết . “Mà là việc tạo ra một trung tâm tự duy trì, không thể xâm phạm có thể điều phối các nỗ lực chiến tranh của Trung Quốc từ trong bóng tối”.
Dennis Wilder, cựu giám đốc bộ phận phân tích Trung Quốc tại CIA và cố vấn cấp cao về châu Á tại Nhà Trắng, cho biết : “Nếu báo cáo là chính xác, thì đây là dấu hiệu cho thấy ý định của Trung Quốc không chỉ xây dựng sức mạnh thông thường đẳng cấp thế giới mà còn cả năng lực tác chiến hạt nhân tiên tiến”.
Sự tiến triển từ căn cứ tàu ngầm ngầm Hải Nam đến Vạn Lý Trường Thành ngầm cho lực lượng hạt nhân trên bộ của chế độ Trung Quốc đến Thành phố quân sự Bắc Kinh có thể là sự tập hợp lớn nhất các cơ sở quân sự ngầm trong lịch sử. Mọi dấu hiệu đều chỉ ra rằng đây là một phần của con đường dẫn đến xung đột. Theo chuyên gia về Trung Quốc Gordon Chang, "Trung Quốc đang chuẩn bị cho chiến tranh, còn Mỹ thì không." Đánh giá không thể rõ ràng hơn hoặc nghiêm khắc hơn.
Bắc Kinh đang xây dựng và mở rộng các cơ sở ngầm như các trung tâm chỉ huy và kiểm soát thời chiến được bảo vệ để đảm bảo tính liên tục của chính quyền. Phương Tây có các cơ sở tương tự, nhưng hầu hết đã được chuyển đổi thành các bảo tàng cần được hiện đại hóa đáng kể và mất nhiều thời gian nếu chúng được đưa trở lại hoạt động.
