|
Ngày 11 tháng 12 năm 2019, thành phố Vũ Hán, thủ phủ của tỉnh Hồ Bắc, Trung Quốc, thông báo về căn bệnh lạ viêm phổi bí ẩn đầu tiên với nhiều triệu chứng giống cúm. Kể từ ngày định mệnh đó, cả thế giới đă đổi khác một cách sâu sắc.
Những ngày đầu hỗn loạn tại Vũ Hán
Năm 2020 bắt đầu theo một cách kỳ lạ tại thành phố 11 triệu dân Vũ Hán. Nó gần như lập tức biến thành “thành phố ma” chỉ trong vài tuần, đúng vào dịp năm mới, khi người dân phải cách ly ở trong nhà hoặc cố gắng tháo chạy khỏi dịch viêm phổi bí ẩn, gây hoang mang cực độ vào thời điểm đó.
Đến hiện tại, ngày đại dịch COVID-19 bùng phát và nguồn gốc của nó vẫn chưa thể xác định chính thức. “Bệnh nhân số 0” là ai cũng là một đề tài gây tranh căi. Một phụ nữ Vũ Hán 57 tuổi có kết quả xét nghiệm dương tính với bệnh do virus corona được coi là một trong những trường hợp sớm nhất, theo SCMP.
Chợ hải sản Hoa Nam là nơi đầu tiên phát hiện ra loại virus mới này, thứ đă thay đổi thế giới theo quá nhiều cách. Ngày 27 tháng 12 năm 2019, một bệnh viện ở Vũ Hán đă thông báo t́nh h́nh cho Trung tâm Kiểm soát và Pḥng ngừa Dịch bệnh Trung Quốc (CCDC) địa phương. Đến ngày 31 tháng 12, CCDC Vũ Hán đă xác nhận một cụm các trường hợp viêm phổi chưa rơ nguyên nhân có liên quan đến chợ bán buôn hải sản Hoa Nam. Đây cũng là ngày Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) được chính quyền Trung Quốc cảnh báo.
COVID-19 được cho là bắt đầu lây lan từ chợ hải sản Hoa Nam, Vũ Hán, Trung Quốc
V́ sự bí ẩn và nguy hiểm chưa thể xác định, cũng như khả năng lây lan giữa người với người, các bệnh nhân được cách ly.
Ngày 9 tháng 1 năm 2020, WHO cho biết dịch bệnh ở Vũ Hán là do một loại virus corona chưa từng được biết đến gây ra. Ngày 11 tháng 1, Cơ quan y tế Trung Quốc báo cáo ca tử vong đầu tiên v́ căn bệnh này là một người đàn ông 61 tuổi.
Cùng lúc đó, lệnh hạn chế đi lại được ban hành. T́nh cảnh “thành phố ma” của Vũ Hán khiến cả thế giới hoảng sợ. Thế nhưng, virus corona vẫn lây nhiễm nhanh chóng, ban đầu là tại Trung Quốc, sau đó lan ra toàn thế giới. Từ Vũ Hán, rất nhiều thành phố khác cũng đă bị phong tỏa.
Các cột mốc quan trọng của đại dịch COVID-19
Vào ngày 23 tháng 1 năm 2020, trường hợp đầu tiên mắc COVID-19 do virus SARS-CoV-2 gây ra được xác nhận tại Thành phố Hồ Chí Minh, Việt Nam.
Ngày 30 tháng 1 năm 2020, tức chỉ khoảng 1 tháng sau khi bệnh được phát hiện, Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) tuyên bố t́nh trạng khẩn cấp về sức khỏe toàn cầu trong bối cảnh có hàng ngh́n ca bệnh mới ở Trung Quốc.
Ngày 11 tháng 3 năm 2020, WHO chính thức tuyên bố sự bùng phát của dịch viêm đường hô hấp cấp (COVID-19) là đại dịch toàn cầu.
Dù các quốc gia và vùng lănh thổ trên thế giới đă thực hiện nhiều biện pháp đa dạng để ngăn ngừa sự lây lan của virus, từ kiểm soát xuất nhập cảnh gắt gao đến phong tỏa nghiêm ngặt, COVID-19 vẫn "xâm chiếm" khắp mọi nơi. Quăng thời gian cách ly, phong tỏa, liên tục ghi nhận các ca mắc bệnh và tử vong đă trở thành nỗi ám ảnh của tất cả mọi người.
Trong 4 tháng đầu năm 2020, hơn 3 triệu ca nhiễm và hơn 210.000 ca tử vong đă được xác nhận. Hoa Kỳ là một trong những quốc gia bị ảnh hưởng mạnh mẽ, ghi nhận hơn 100.000 trường hợp tử vong vào cuối tháng 5 năm 2020. Những đợt bùng phát liên tiếp xảy ra với đỉnh điểm kéo dài từ năm 2020 đến năm 2022 tại toàn bộ 5 châu lục. Nỗi đau thương và ám ảnh của dịch bệnh đă ảnh hưởng và thay đổi cuộc sống của hầu hết tất cả mọi người trên thế giới.
Dù con số thống kê cụ thể và được công nhận chính thức là câu hỏi bị tranh căi và sẽ bị bỏ ngỏ, theo Worldometers, tính đến tháng 12 năm 2025 (sau 6 năm), ước tính hơn 7 triệu người đă thiệt mạng v́ COVID-19 và hơn 700 triệu ca mắc bệnh được ghi nhận. Tại Việt Nam, theo thông tin từ Bộ Y tế, tính đến đầu năm 2024, toàn quốc ghi nhận hơn 11,6 triệu trường hợp nhiễm COVID-19 và hơn 43.000 trường hợp tử vong.
COVID-19 đă thay đổi chúng ta như thế nào?
Đến cuối năm 2025, COVID-19 dường như đă trở thành một căn bệnh "b́nh thường mới". Vẫn có những người mắc bệnh và những biến thể mới của virus hoành hành, nhưng thế giới đă được b́nh thường trở lại. Dù trạng thái "b́nh thường" như trước COVID-19 không bao giờ quay trở lại với một số người, nhất là với những ai đă mất đi người thân yêu v́ đại dịch, chúng ta vẫn có thể nói, thử thách quá lớn này đă qua đi.
Sau 6 năm nh́n lại, COVID-19 giống như một cơn ác mộng đă qua. Dù có là người mắc bệnh và chịu ảnh hưởng sức khỏe thể chất từ COVID-19 hay không, cuộc sống của tất cả chúng ta đều đă từng bị thay đổi theo cách không mong muốn.
Những tháng ngày dài mọi người phải cách ly trong nhà, hạn chế đi lại và tiếp xúc đă tạo ra vô số bệnh nhân trầm cảm, thúc đẩy sự phát triển của nền văn hóa học tập, làm việc tại nhà (work from home) và ngăn cản hàng trăm triệu học sinh, sinh viên được trực tiếp đến trường. Rất nhiều cuộc gặp gỡ, cơ hội và khoảnh khắc “như b́nh thường” đă bị bỏ lỡ.
Ở mức độ rộng hơn, COVID-19 đă ảnh hưởng mạnh mẽ đến nền kinh tế và xă hội toàn cầu. Không có lĩnh vực nào không bị ảnh hưởng, không có cuộc sống của ai không bị thay đổi. Chúng ta không thể phủ nhận mặt trái của đại dịch đă đẩy nhiều người vào cảnh đau ốm, nghèo đói, mất việc làm và đặc biệt là gánh nặng tâm lư do lo lắng, mất mát.
Cả thế giới từng phải học, làm việc từ xa
Thế nhưng, những tháng ngày phải chiến đấu và đă chiến thắng COVID-19 cũng đă dạy chúng ta nhiều bài học về tầm quan trọng của sức khỏe cả thể chất lẫn tinh thần, tầm quan trọng của sự kết nối và những cách để con người có thể vượt qua những đại dịch không lường trước trong tương lai.
Không giới hạn bởi biên giới, đại dịch đă dạy chúng ta bài học về sự tương thân tương ái và cách mỗi cá nhân có trách nhiệm đối với cộng đồng. Đồng thời, nó cũng là động lực thúc đẩy sự phát triển không ngừng của công nghệ thông tin, giáo dục trực tuyến và dịch vụ y tế từ xa.
Đại dịch COVID-19 đă trở thành một hiện tượng toàn cầu khắc nghiệt, không chỉ làm lung lay nền kinh tế, giao thông vận tải và chuỗi cung ứng toàn thế giới mà c̣n ảnh hưởng sâu sắc đến đời sống tinh thần, văn hóa và xă hội của con người. Những thay đổi này không chỉ thách thức sự kiên cường của mỗi cá nhân mà c̣n buộc các quốc gia phải xem xét lại chính sách y tế và an sinh xă hội của ḿnh, nhằm vững bước phục hồi và đối mặt với bất kỳ đại dịch tiềm ẩn nào có thể đến trong tương lai bất định.
|
|
