Chiêm ngưỡng máy bay chạy bằng hydro ZEROe

[miro1510]

Hãng máy bay Pháp Airbus trình làng công nghệ máy bay chạy bằng hydro đầy tiềm năng với một mẫu máy bay thương mại chạy hoàn toàn bằng pin nhiên liệu.

Dự án đột phá này, mang tên ZEROe, được khởi động từ năm 2020. Tại Hội nghị thượng đỉnh Airbus 2025, công ty đã tái khẳng định cam kết và cập nhật những tiến triển quan trọng.

Hãng máy bay Pháp Airbus trình làng công nghệ máy bay chạy bằng hydro đầy tiềm năng với một mẫu máy bay thương mại chạy hoàn toàn bằng pin nhiên liệu. Ảnh: Airbus.

ZEROe là mẫu máy bay thân hẹp, trang bị hệ thống đẩy bằng bốn cánh quạt, mỗi bên cánh có hai chiếc. Mỗi cánh quạt được cung cấp năng lượng bởi động cơ điện công suất 2 megawatt, lấy điện từ hệ thống pin nhiên liệu. Tại đây, hydro và oxy (chứa trong hai thùng) phản ứng điện hóa tạo ra năng lượng. Dù hệ thống vẫn trong giai đoạn phát triển, Airbus đã đạt được những tiến bộ đáng kể trong nghiên cứu.

Sau quá trình thử nghiệm bốn thiết kế máy bay hydro khác nhau từ năm 2020, Airbus quyết định tập trung vào công nghệ pin nhiên liệu, tạm thời loại bỏ các phương án động cơ phản lực cánh quạt, phản lực cánh quạt đẩy và thân cánh hỗn hợp.

Pin nhiên liệu được ưu tiên nhờ tiềm năng cung cấp mật độ năng lượng cần thiết cho máy bay thương mại, hứa hẹn khả năng hoạt động liên tục khi được cung cấp đủ nhiên liệu và dễ dàng mở rộng quy mô thông qua việc kết nối các cụm pin.

Trong những năm qua, Airbus đã tiến hành kiểm nghiệm nghiêm ngặt công nghệ này. Năm 2023, hãng trình diễn thành công hệ thống đẩy hydro 1,2 MW, và một năm sau đó là thử nghiệm toàn diện cụm tích hợp gồm pin nhiên liệu, động cơ điện, hộp số, bộ biến tần và bộ trao đổi nhiệt.

Dù những thành tựu này rất hứa hẹn, Airbus vẫn đối mặt với thách thức lớn trong việc thương mại hóa máy bay chạy bằng hydro. Một trong những trở ngại chính là kích thước và trọng lượng của pin nhiên liệu hiện tại chưa đáp ứng được yêu cầu cho máy bay lớn. Để giải quyết vấn đề này, Airbus hợp tác với nhà cung cấp phụ tùng ô tô ElringKlinger thành lập liên doanh Aerostack, và hệ thống đẩy hydro 1,2 MW đã đề cập là sản phẩm của sự hợp tác này.

Một rào cản khác là vấn đề sản xuất, xử lý và phân phối hydro cho ngành hàng không. Kinh nghiệm từ ngành ô tô cho thấy việc thiếu hụt trạm tiếp nhiên liệu đã cản trở sự phát triển của xe hydro. Để tránh vết xe đổ này, Airbus chủ động khởi động chương trình "Airbus Hydrogen Hubs at Airports", nhằm thúc đẩy xây dựng hệ sinh thái hydro toàn cầu, bao gồm mạng lưới lưu trữ và phân phối.

Chương trình đã thu hút sự tham gia của hàng trăm đối tác, từ hãng hàng không (Delta Air Lines, Scandinavian Airlines, EasyJet, Wizz Air, Iberia, Air Nostrum, Air New Zealand, ANA, Korean Air...) đến sân bay (200 sân bay đã tham gia), các đơn vị trong ngành, nhà cung cấp năng lượng và chuyên gia công nghệ.

Airbus cam kết tiếp tục nghiên cứu và phát triển dự án ZEROe cùng cơ sở hạ tầng hỗ trợ trong những năm tới. Hãng có kế hoạch thử nghiệm mặt đất tích hợp công nghệ cung cấp năng lượng cho máy bay chạy bằng hydro vào năm 2027 tại Trung tâm Thử nghiệm Hệ thống Máy bay Điện ở Munich.

Mặc dù chưa có lịch trình cụ thể cho chuyến bay thử nghiệm nguyên mẫu, nhưng với mục tiêu đưa máy bay chạy bằng hydro thương mại vào hoạt động trong thập kỷ tới, cột mốc này có lẽ không còn xa.