(Minh họa)
Đạo lý dưỡng sinh người xưa thường đặt giấc ngủ vào vị trí quan trọng hàng đầu, con người và động vật chỉ có ngủ mới có thể sinh tồn lâu dài được. Giấc ngủ giúp cho tỳ vị tiêu hóa thức ăn, vì vậy đây là một yếu tố cốt yếu nhất trong dưỡng sinh. Chỉ cần không ngủ 1 đêm, sẽ làm tổn hại đến sức khỏe cả 100 ngày sau đó và khó để hồi phục được.
•
Nguyên tắc thứ 1: Trước giờ Tý nhất định phải đi ngủ
Ngủ là việc quan trọng trong đời mỗi người. Giờ Tý (bắt đầu từ 11h đêm đến 1h sáng) là khoảng thời gian cần phải đi ngủ, bởi vì đây mới là lúc khởi đầu của một ngày mới của cơ thể. Khi đó, gan–mật hỗ trợ trong ngoài, hoạt động giống như một thể thống nhất. Vào lúc 11h đêm, túi mật bắt đầu hoạt động, tiết ra dịch. Nếu không ngủ say vào thời điểm đó, khí huyết tại mật sẽ bị tổn thương nghiêm trọng.
11 bộ phận nội tạng khác còn lại trong cơ thể của chúng ta đều phụ thuộc và liên quan chặt chẽ tới tình trạng hoạt động của túi mật. Nếu bộ phận này bị hỏng, toàn bộ chức năng của các bộ phận khác trong cơ thể sẽ bị suy giảm đáng kể, quá trình trao đổi chất, hệ miễn dịch đều bị suy giảm. Khí huyết tại túi mật có liên quan đến khu trung ương thần kinh, nếu khí mật bị tổn thương, sẽ dễ gây ra các căn bệnh có liên quan đến thần kinh như phiền muộn, tâm thần phân liệt, rối loạn ám ảnh, bồn chồn…
Giờ Tý là thời gian dịch mật được bài tiết ra, khi dịch mật đang tăng lên nếu không nằm ngủ, sẽ bất lợi cho quá trình trao đổi thay thế dịch mới, khi dịch bị cô đặc lại có thể sẽ kết thành cục, lâu dần sẽ kết thành sạn. Nếu phải cắt bỏ túi mật, thì toàn bộ hệ miễn dịch của cơ thể sẽ bị giảm hơn 50%, vì vậy không nên cắt bỏ mà phải biết cách duy trì để phát huy những tác dụng tiềm năng của nó.
Nếu bạn không đi ngủ trước 11h đêm mỗi ngày, khi khám bệnh và gặp phải bác sĩ già có kinh nghiệm, họ sẽ nói:
"Không thể trị bệnh". Thực ra, không phải họ không trị bệnh, mà là vì họ không có thể chữa được bệnh.
•
Tại sao lại nói như vậy?
Những người thường xuyên thức thâu đêm, bất kể là nam hay nữ, đều trực tiếp làm tổn thương đến gan, lâu dần sẽ hại qua thận, và sẽ làm tổn thương đến khí huyết cơ thể, mỗi ngày khi soi gương, bạn sẽ cảm thấy sắc mặt dần dần bị xám xịt. Khi đó, kể cả hàng ngày bạn có dùng các sản phẩm chăm sóc dưỡng da đắt tiền, thực phẩm bổ dưỡng hay luyện tập sức khỏe như thế nào, đều khó lòng mà bù đắp lại những sự tổn hại do ngủ không đủ giấc và việc thức đêm mang lại. Do vậy, nếu phải thức dậy sớm thì không sao, nhưng nếu ngủ muộn thì tuyệt đối không nên.
Những người quen ngủ muộn thường có tinh thần mệt mỏi. Ngủ muộn quen, dần dẫn sẽ dễ bị tổn thương đến lá gan và túi mật. Những người này đôi mắt thường bị lờ đờ, tâm tính chán nản, ít khi vui vẻ.
Còn có những người cho rằng buổi tối nếu có ngủ muộn mấy cũng được, ban ngày có thể sẽ ngủ bù sau, thực ra không thể bù lại được, nếu cứ ngủ không được, ngủ không đủ giấc, cố gắng cảm giác bù lại được rồi, nhưng thực ra khí huyết cơ thể đã bị tổn hại rất nhiều rồi.
•
Nguyên tắc thứ 2: Tránh suy nghĩ lúc ngủ
- Đông Y có quan niệm:
"Tâm ngủ trước, mắt ngủ sau". Nhiều cuộc nghiên cứu khoa học cũng đã chỉ ra rằng: trằn trọc suy nghĩ là một trong những nguyên nhân căn bản dẫn đến tình trạng bị mất ngủ.
- Muốn đi ngủ vào trước giờ Tý, cần tạo sự ổn định tinh thần và bớt suy nghĩ là yếu tố rất quan trọng. Một trong nhiều nguyên nhân gây ra việc mất ngủ là trong đầu chúng ta có quá nhiều tạp niệm. Thay vì cứ nhắm mắt nhưng tâm không tịnh thì hãy ngồi dậy một lúc rồi lại cố gắng chìm vào giấc ngủ. Trên thực tế trong cuộc sống hiện đại, muốn có giấc ngủ ngon trước 11h đêm, nên lên giường từ sớm, vậy sẽ giúp tinh thần có đủ thời gian để giải tỏa mọi âu lo phiền muộn trong ngày.
- Nếu làm như vậy mà vẫn không ngủ được, trước khi đi ngủ bạn có thể tập cách ngồi thiền trên giường, hai tay đặt lên đùi chồng lên nhau, thở đều, cảm giác như toàn bộ các lỗ chân lông đều đang hô hấp theo, đến khi chảy nước mắt, ngáp ngủ là đã đạt được hiệu quả cao tốt nhất, đến lúc đó muốn ngủ là có thể nằm xuống và dễ đưa vào giấc ngủ.
•
Nguyên tắc thứ 3: Nên có một giấc ngủ ngắn hoặc thiền định ít phút vào buổi trưa
- Bên cạnh giấc ngủ dài vào buổi đêm, giờ nghỉ trưa cũng được thần y Hoa Đà coi là
"thời điểm vàng" dành cho giấc ngủ. Vào khoảng thời gian từ 11h sáng đến 13h chiều, hãy cố gắng chợp mắt ít phút để tiếp sức cho cơ thể.
- Nếu không có điều kiện cho việc ngả lưng, bạn cũng có thể ngồi tĩnh tọa, nhắm mắt 15 phút để dưỡng thần.
- Ít có ai biết rằng, chỉ cần vài phút chợp mắt hay tĩnh tọa vào buổi trưa lại đem lại nhiều công dụng bất ngờ đối với cơ thể của chúng ta. Theo đó, 3 phút nghỉ ngơi đúng cách vào giữa trưa có thể sánh với 2 tiếng ngủ sâu.
Ngồi thiền định giúp cải thiện cấu trúc của não bộ
- Một nhóm các chuyên gia nghiên cứu tại bệnh viện đa khoa ở Massachussetts đã sử dụng MRI để nghiên cứu tác động của thiền định mang lại trên cấu trúc não bộ. Qua kết quả nghiên cứu ở trên nhóm 15 người từng ngồi thiền từ 1-30 năm và 15 người chưa từng ngồi thiền cho thấy, ngồi thiền giúp tăng độ dày của phần vỏ não ở trước trán (
prefrontal cortex), đặc biệt là vùng não khống chế khả năng chú ý và khả năng nhận thức của con người.
- Theo một nghiên cứu trước đây đã chứng minh, vùng não này ở các thiên tài âm nhạc nổi tiếng, các vận động viên và các nhà ngôn ngữ học đều tương đối dày.
•
Nguyên tắc thứ 4: Chớ nên coi thường việc thức dậy sớm!
- Theo nguyên tắc dưỡng sinh của đạo gia, dậy sớm có lợi cho quá trình trao đổi chất, giúp cho cơ thể loại bỏ một số chất cặn bã ra khỏi cơ thể. Ngược lại, việc dậy trễ sẽ làm cho ruột già hoạt động không tốt, ảnh hưởng xấu đến chức năng bài tiết.
- Bên cạnh đó, từ 7h đến 9h sáng được xem là
"khoảng thời gian vàng" cho việc hấp thụ chất dinh dưỡng để cung cấp năng lượng hoạt động cả ngày cho cơ thể. Vì vậy, tốt nhất không nên ngủ nướng, bởi vì các triệu chứng như chóng mặt, mệt mỏi phần lớn đều vì bạn nằm nhiều trên giường.
- Theo quan niệm dưỡng sinh cổ xưa, giấc ngủ là sự bồi bổ và phục hồi sức khỏe quan trọng nhất cho cơ thể. Bốn nguyên tắc về giấc ngủ do danh y Hoa Đà truyền lại rất thiết thực với cuộc sống, nếu chúng ta có thể thực hiện đúng, thì sẽ giúp được trẻ lâu với thời gian!
Nên đóng cửa khi ngủ, không nên bật quạt, không nên bật máy lạnh
- Tại sao lại cần đóng cửa, không bật quạt, bật máy lạnh khi ngủ? Do có rất nhiều bệnh của chúng ta phát sinh ra từ việc mở quạt, máy lạnh, mở cửa, khi chúng ta chìm vào giấc ngủ, khí huyết lưu thông chậm, nhiệt độ cơ thể hạ thấp xuống, trên bề mặt cơ thể hình thành một tầng khí dương, khi khí dương trong cơ thể đầy đủ, khi ngủ sẽ không gặp ác mộng, có thể ngủ ngon giấc.
- Nếu mở quạt, mở máy lạnh lên, tình trạng cơ thể sẽ không còn như vậy nữa. Khi mở cửa, mở cửa sổ buổi đêm sẽ có gió lùa vào, gió lạnh có thể sẽ đi vào cơ thể. Khi mở máy lạnh ngủ ban đêm cũng vậy, khí lạnh sẽ đi vào tận bên trong cơ thể, làm buổi sáng khi thức dậy, chân tay sẽ dễ bị tê cứng, đau khớp, sắc mặt trở nên vàng, thậm chí có người còn bị đau họng, sốt, nguyên nhân là do khí phong và hàn đã đi vào tận xương cốt, làm cho khí lực trong người bị tổn thương.
- Buổi tối đi ngủ, cho đóng cửa, tắt máy lạnh, tắt quạt, hiệu quả đem lại sẽ tốt nhất, nếu cảm thấy nóng nực, có thể mở cửa chính, nhưng nên đóng cửa sổ lại.
Những điều không nên nói ra vào ban đêm
Khi đồng hồ đã điểm vào đêm khuya cũng là thời gian mà chúng ta nên nghỉ ngơi, tuy nhiên do đồng hồ sinh học của nhiều người bị rối loạn hoặc một vài lý do khác nhau nên giường ngủ vẫn còn là chổ làm việc, vui chơi. Tuy nhiên, không phải bất cứ điều gì chúng ta cũng có thể thoải mái phát biểu, trò chuyện và sau đây là những điều không nên nói ra vào ban đêm.
- Không gọi tên nhau vào ban đêm
- Không nên văng tục, chửi bậy vào ban đêm
- Không nên hù dọa người khác khiến cho bị giật mình,
"hồn bay phách lạc"
Một giấc ngủ ngon, đủ giấc là trạng thái mà bất cứ một ai cũng đều mong muốn. Vì vậy, việc hiểu rõ cũng như tránh được những điều cấm kỵ khi mà được nhắc đến trên đây phần nào góp một phần công sức không hề nhỏ cho giấc ngủ mỗi ngày của bạn.
Ăn uống, vận động, ngủ nghỉ.. là những nhu cầu cần thiết của cơ thể. Khi thiếu ngủ, con người sẽ bị hao mòn thân thể, suy kiệt sức lực, sinh bệnh tật, chóng già, làm cho làn do khô, nhăn và sạm xịt.
