Giữa cuộc khủng hoảng nợ làm điêu đứng thế giới tháng trước, Bộ Quốc pḥng Trung Quốc lặng lẽ thừa nhận điều đă từng là một bí mật được giữ kín nhất thế giới: Trung Quốc đang xây dựng một tàu sân bay.
Và theo một nguồn tin chính thức từ Trung Quốc, việc thử nghiệm con tàu trên biển đădiễn ra.
Ảnh: warnewsupdates
Những đồn đoán về các tham vọng hải quân của Trung Quốc đă nhen nhóm và sôi lên suốt hơn một thập niên, kể từ lúc một công ty có trụ sở tại Hong Kong đánh tiếng mua chiếc tàu ngầm sân bay lớp Kuznetsov từ Ukraine và cam kết biến nó thành một ṣng bạc nổi ở Macao.
Giới phân tích đă từng hoài nghi về tương lai con tàu như một địa điểm giải trí và sự hoài nghi ngày càng trở nên sâu sắc hơn khi con tàu hướng tới điểm đến không phải là Macao mà là Đại Liên - nơi có Học viện Hải quân Đại Liên và nhiều công ty sản xuất hải quân chủ chốt của Trung Quốc. Để cho công bằng, các công ty Trung Quốc đă mua hai con tàu lớn khác thời Liên Xô làm nơi vui chơi giải trí - khiến tuyên bố họ đưa ra hoàn toàn không có ǵ đáng nghi ngờ.
Tuy nhiên, vào năm 2005, con tàu đă được sơn màu của quân đội, và tháng 6 này, một vị tướng Trung Quốc cuối cùng đă xác nhận với báo Hong Kong rằng, quân đội Trung Quốc (PLA) thực sự đă xây dựng con tàu sân bay đầu tiên của ḿnh.
Nhưng thế th́ sao? Ấn Độ, Thái Lan, Brazil và Italy đều cũng có tàu sân bay, nhưng không ai lo ngại rằng, Rome hay Bangkok sẽ nắm lấy thế giới bất cứ lúc nào. Và như David Axe của Wired's Danger Room viết, một tàu sân bay được nâng cấp không chính xác là nỗi kinh hoàng trên biển cả khi cuối cùng nó được hoàn thành và đi vào hoạt động.
Hệ thống điện tử quân sự Trung Quốc khá tốt, kết hợp với các máy bay chiến đấu linh động Su-33 và các tên lửa hành tŕnh chống hạm là điều khó có thể bỏ qua. Nhưng so với hải quân Mỹ, có một khoảng cách công nghệ ít nhất 30 năm giữa tàu sân bay Trung Quốc đang neo đậu tại cảng và Hạm đội 7 của Mỹ sẵn sàng tung hoành trên biển. Quan trọng hơn, Mỹ đă có hơn bảy thập niên kinh nghiệm đào tạo, vận hành, và bảo vệ Nhóm tàu chiến đấu phức hợp - những kinh nghiệm ấy không dễ dàng có được chỉ bằng công nghệ. Nếu không trải qua thời gian đào tạo và một hệ thống pḥng không thích hợp, tàu sân bay Trung Quốc chỉ giống như một mục tiêu to lớn, nổi bật giữa biển.
Cho dù vậy, chương tŕnh tàu sân bay vẫn là chủ đề nổi bật trong các cuộc thảo luận ở cả Trung Quốc và Mỹ. Có những lư do cho sự chú ư này, v́ nó có thể hiển thị triển vọng chiến lược của Trung Quốc.
Thông điệp chiến lược
Đầu tiên, đó là sự chú ư tới khoảng cách lớn giữa học thuyết quân sự của Trung Quốc với nước ngoài. PLA đang theo đuổi một chương tŕnh tàu sân bay mà họ giữ bí mật và thường xuyên phủ nhận. Bí mật không phải là điều bất chính; ở một mức độ nào đó, các quân đội đều có bí mật. Nhưng dưới thời Chủ tịch Hồ Cẩm Đào, PLA mang trọng trách bảo vệ lợi ích quốc gia vượt quá toàn vẹn lănh thổ, thậm chí kể cả khi các nhà ngoại giao Trung Quốc cố thuyết phục thế giới rằng, sự trỗi dậy của Trung Quốc được đánh dấu bởi hợp tác, chứ không đối đầu.
Trong Diễn đàn Shangri-La (một cuộc gặp thường niên giữa các quan chức quốc pḥng hàng đầu châu Á) hồi tháng 6 vừa qua, Bộ trưởng Quốc pḥng Trung Quốc Lương Quang Liệt tuyên bố:
"Con đường phát triển hoà b́nh là một chọn lựa chiến lược... Trung Quốc kiên định giữ vững một chính sách quốc pḥng mang tính chất pḥng thủ". Có lẽ, giới lănh đạo PLA tin tưởng vào điều này, nhưng nó lại dẫn tới một định nghĩa rẩt rộng của "pḥng thủ" mà các quốc gia khác khó có thể thấy an ḷng.
Thứ hai, nó có thể truyền tải một ư định theo đuổi chủ quyền hàng hải ở những vùng tranh chấp, đặc biệt là Biển Đông. Có thể tàu sân bay mới của Trung Quốc khó "tác chiến" chống lại Hạm đội 7 - và nó cũng không cần làm vậy. Tất cả những ǵ nó phải làm là truyền tải thông điệp cảnh báo sớm cũng như khả năng phản ứng của Trung Quốc và đủ để phô diễn sức mạnh đe dọa các nước láng giềng yếu hơn trong cuộc thương thảo chủ quyền hàng hải với Trung Quốc.
Một nhóm tàu sân bay hoạt động ở ngoài khơi bờ biển phía nam Trung Quốc có thể là giúp mở rộng lời cảnh báo sớm và khả năng phản ứng của PLA cách xa vài trăm km, theo Carl Otis Schuster - một chuyên gia phân tích hải quân kỳ cựu tại đại học Hawaii Pacific. Hạm đội này cùng với kho vũ khí lớn của các loại vũ khí hiện đại trên thực tế có thể thay đổi cách mà Mỹ và những quốc gia khác hoạt động trong khu vực Thái B́nh Dương.
Thứ ba, Trung Quốc không chỉ có một, mà là ba hay thậm chí là năm tàu sân bay. Ngay khi Bộ Quốc pḥng nước này thừa nhận sự tồn tại của một tàu sân bay, th́ nhiều nguồn tin Trung Quốc đă xác nhận sự tồn tại của hai con tàu sân bay khác được xây dựng ở Thượng Hải.
Một vị tướng PLA b́nh luận rằng: "
Ấn Độ sẽ có ba tàu sân bay vào năm 2014 và Nhật Bản có ba tàu sân bay vào 2014... Nên tôi nghĩ rằng, số lượng (cho Trung Quốc) sẽ không nên ít hơn ba".
Có thêm hai tàu sân bay nội địa sẽ đặt Trung Quốc vào một "đẳng cấp" hoàn toàn khác biệt, khi hiện tại Mỹ là quốc gia duy nhất với hơn hai tàu sân bay đang hoạt động. Và nó cũng thiết lập cơ sở công nghiệp chuyên dụng cần thiết để xây dựng thêm nhiều tàu sân bay nữa, khiến chương tŕnh tàu sân bay ngày càng trở nên khó giải thích theo kiểu chỉ là một chương tŕnh phục vụ mục tiêu pḥng thủ lănh thổ hay v́ thể diện quốc gia.
Có nhiều lư do có lẽ hợp pháp để Trung Quốc theo đuổi một chương tŕnh tàu sân bay, và dĩ nhiên, không thể thực sự dừng bước họ. Nhưng nếu các nhà lănh đạo Trung Quốc đơn giản sử dụng khẩu hiệu "phát triển hoà b́nh" để che giấu cho mục tiêu thế chân Mỹ ở Thái B́nh Dương, th́ điều này thật đáng xấu hổ - bởi mẫu h́nh của một quốc gia trỗi dậy ḥa b́nh ở thế kỷ 21 có ư nghĩa vô cùng to lớn. Nếu chương tŕnh ấy thực sự phục vụ cho khẩu hiệu đề ra th́ Bắc Kinh có cơ hội để làm điều ǵ đó lịch sử. Họ có thể chứng minh rằng, trong khi xung đột giữa các cường quốc là điều không thể tránh khỏi th́ những cuộc chiến quân sự đẫm máu, đắt đỏ có thể không diễn ra. Và đó là sự văn minh...
Thái An (theo huffingtonpost)
Giải mă sức hút tàu sân bay Trung Quốc
