New York — Hàng chục bài đăng và tin nhắn mạng xă hội về vụ ám sát Charlie Kirk — kể cả một số nội dung hả hê, mỉa mai — đang bị các nhà hoạt động bảo thủ, một số dân cử Cộng ḥa và một website doxxing đưa lên tâm điểm để trừng phạt người đăng.
Những cái tên đáng chú ư gồm Laura Loomer (influencer cực hữu), một thượng nghị sĩ Hoa Kỳ, và trang “Expose Charlie’s Murderers”. Cả ba đều đang nêu danh những người từng đăng về vụ Kirk bị bắn chết hôm thứ Tư — cho thấy bất kỳ bài đăng hay tin nhắn cá nhân nào, kể cả từ tài khoản ít người theo dơi hay không phải người của công chúng, đều có thể bị lôi ra ánh sáng, và thông tin cá nhân có thể bị phát tán trong bối cảnh doxxing dễ hơn bao giờ hết.
Trang “Expose Charlie’s Murderers”: 30.000 gửi bài, sắp thành “cơ sở dữ liệu t́m kiếm”
Trang web (đăng kư tên miền ẩn danh) tuy khẳng định “không doxxing” nhưng cho biết “đă nhận gần 30.000 gửi bài” (tính đến trưa thứ Bảy); hiện mới công khai vài chục trường hợp. Trang nói sẽ sớm chuyển thành CSDL tra cứu, lọc theo khu vực và ngành nghề, như một “kho lưu trữ thường trực, cập nhật liên tục những nhà hoạt động cực đoan kêu gọi bạo lực.”
Thực tế, đa số người bị nêu không tự nhận là “activist”, và không nhiều bài viết kêu gọi bạo lực. Quản trị trang không hồi đáp yêu cầu b́nh luận và vừa mở tài khoản X hôm thứ Sáu.
Laura Loomer viết trên X ngay tối hôm bắn: sẽ “làm cho mọi kẻ ăn mừng cái chết của anh ấy trở nên nổi tiếng”, đe dọa hủy hoại tương lai nghề nghiệp của họ. Một tài khoản khác mở “Trophy Case” — “siêu chuỗi” khoe những người bị “Twitter khiến mất việc”, cập nhật liên tục với hàng chục mục.
Tổng thống Donald Trump th́ b́nh luận sau vụ MSNBC sa thải nhà phân tích Matthew Dowd v́ phát biểu rằng lời lẽ của Kirk có thể góp phần vào vụ nổ súng: “Họ vừa sa thải gă Dowd… Tôi nghe nói họ c̣n sa thải người khác.” Trên Substack, Dowd đáp lại rằng “đám đông truyền thông cánh hữu” đă tấn công ông trên nhiều nền tảng.
Làn sóng quấy rối & nạn nhân bị nhắm đích
Nhiều người bị nêu danh cho biết họ bị quấy rối ồ ạt, lo sợ trở thành nạn nhân bạo lực.
Rachel Gilmore (nhà báo độc lập, Canada) nói cô “khiếp sợ” v́ đe dọa trả thù từ “fan cực hữu của Kirk”; cô không hề ăn mừng, c̣n hy vọng Kirk sống sót trong một bài khác. Gilmore nói ḿnh đối mặt “cơn sóng thần” đe dọa, “48 giờ địa ngục.”
Rebekah Jones (cựu khoa học dữ liệu Covid-19 của Florida) cho biết đă hai lần báo cảnh sát về đe dọa giết và về “hit list” — cách cô gọi trang ẩn danh này. Trang đă đăng lại bài của Jones cùng thông tin cá nhân khác.
Laura Edelson (ĐH Northeastern, giám đốc dự án Cybersecurity for Democracy) nhận định: “Hoàn toàn có thể gọi đây là một chiến dịch quấy rối phối hợp.”
Hank Teran (CEO Open Measures) cho rằng ngay tên gọi của trang đă gợi rằng những người bị nêu “chịu trách nhiệm về vụ ám sát”, thúc đẩy quấy rối. Trang cũng gợi nhớ “Professor Watchlist” của Turning Point USA, vốn từng dẫn tới đe dọa bạo lực với người bị liệt kê.
Whitney Phillips (ĐH Oregon) nói việc “gọi tên” người bị cho là ăn mừng hoặc chỉ trích Kirk sẽ đúc khuôn một “kẻ thù” mơ hồ — nuôi dưỡng khung “chiến tranh văn hóa” giả tạo, biến các nhóm rời rạc thành “kẻ thù mang tính tinh thần” của giới bảo thủ, mở rộng cái đích đổ lỗi vượt xa kẻ nổ súng.
Ai đang bị mất việc?
Một số dân cử Cộng ḥa kêu gọi sa thải người đăng bài — bao gồm nhân viên khu vực công:
Thượng nghị sĩ Marsha Blackburn (Tennessee) yêu cầu ĐH Middle Tennessee State (MTSU) sa thải một nhân viên v́ viết có “ZERO cảm thông” với cái chết của Kirk; MTSU xác nhận đă sa thải ngay lập tức và Blackburn tuyên bố quyết định “đúng đắn.”
Dân biểu Nancy Mace (South Carolina) kêu gọi đuổi việc một giáo viên công; học khu địa phương xác nhận người này không c̣n làm việc.
Khu vực tư: Freddy’s Frozen Custard & Steakburgers và Carolina Panthers cũng chấm dứt hợp đồng với nhân viên v́ bài đăng về Kirk.
DC Comics hủy bộ “Red Hood” mới phát hành sau khi tác giả Gretchen Felker-Martin đăng b́nh luận về cái chết của Kirk; DC nói ủng hộ tự do bày tỏ, nhưng phát ngôn có thể bị coi là cổ vũ thù hằn/bạo lực là trái chuẩn mực.
Jeffrey Hirsch (ĐH North Carolina, luật lao động) giải thích: ở đa số nơi, doanh nghiệp tư có thể sa thải v́ bất cứ lư do hợp pháp nào, kể cả phát ngôn thô lỗ trên mạng. Khu vực công khắt khe hơn, nhưng có thể hợp lệ nếu phát ngôn “quá mức, gây rối hoạt động.” Ông dẫn tiền lệ Tối cao Pháp viện 1987: phát ngôn của nhân viên chính phủ bày tỏ tiếc v́ kẻ ám sát Reagan thất bại được coi là nằm trong vùng bảo hộ — không phải căn cứ tự động để sa thải. Riêng giáo viên là trường hợp nhạy cảm v́ làm việc với trẻ vị thành niên; khối lượng khiếu nại có thể đẩy nhà tuyển dụng tới quyết định chấm dứt.
Bức tranh rộng hơn: khi “quảng trường số” biến thành máy gia tốc trả thù
Doxxing và “huy động đám đông” đang hợp lưu: nội dung từ tài khoản vô danh/ít người theo dơi dễ dàng bị lôi lên tiền tuyến, kèm địa chỉ, nơi làm việc, tạo rủi ro an toàn cá nhân.
Khung “đổ lỗi toàn bộ cánh tả” mở rộng mục tiêu vượt quá kẻ nổ súng — biến bi kịch thành cơ chế trừng phạt tập thể.
Hiệu ứng doanh nghiệp: khu vực tư phản ứng nhanh v́ áp lực dư luận/PR; khu vực công vướng chuẩn mực hiến định, nhưng vẫn có thể kỷ luật nếu gián đoạn hoạt động.
Cần làm ǵ ngay bây giờ?
Đặt an toàn lên trước: Bất kỳ ai bị nêu danh nên lưu giữ bằng chứng, báo cảnh sát, khóa quyền riêng tư, bật 2FA, ẩn địa chỉ, yêu cầu nền tảng gỡ thông tin định danh (PII).
Nhà tuyển dụng: Thiết lập quy tŕnh thẩm tra nội dung theo bối cảnh, phân biệt giữa ư kiến gây khó chịu và xúi giục bạo lực, minh bạch tiêu chuẩn kỷ luật.
Nền tảng số: Nâng cấp chính sách chống doxxing, giảm tốc lan truyền các danh sách “đen”, ưu tiên bảo vệ nạn nhân.
Lănh đạo chính trị & công chúng: Lên án nhất quán bạo lực và quấy rối có phối hợp, kể cả khi nhắm vào đối thủ chính trị.
Từ New York, câu chuyện “bêu tên – đ̣i sa thải” sau cái chết của Charlie Kirk phản chiếu một chu kỳ nguy hiểm: đau thương → phẫn nộ → doxxing → quấy rối → sa thải/đổ vỡ đời sống. Nếu “quảng trường công” từng là nơi tranh luận dữ dội nhưng tôn trọng, th́ quảng trường số hôm nay đang có nguy cơ trở thành máy gia tốc thù hận — nơi phản xạ trừng phạt lấn át phản biện dân chủ.
