Bốn nhà văn lớn từ chối giải thưởng Nhà Nước, Hồ Chí Minh

HÀ NỘI (TH) - Cho rằng nhà văn Sơn Nam chỉ muốn “đi vào lòng người đọc” chứ không màng giải thưởng danh vọng, gia đình ông hôm Thứ Năm gởi thư lên chủ tịch Hội Nhà Văn Việt Nam muốn được rút ra khỏi danh sách đề cử giải thưởng Nhà Nước.

Gia đình nhà văn Sơn Nam là người mới nhất muốn rút khỏi danh sách đề cử hai giải thưởng văn học trong nước năm nay, là giải Nhà Nước và giải Hồ Chí Minh.

Các nhà văn, nhà thơ Nguyễn Khoa Ðiềm, Nguyên Ngọc, Sơn Tùng, cũng xin rút ra khỏi danh sách dự giải.

Nhà văn Nguyên Ngọc (phải) tại Hà Nội hôm 14 tháng 8. (Hình: Hoàng Ðình Nam/AFP/Getty Images)

Nhà văn Sơn Nam được đề cử cho giải thưởng Nhà Nước năm 2011 với tiểu thuyết “Hương Rừng Cà Mau” và tập truyện ngắn “Hai Cõi U Minh.”

Thay mặt gia đình, ông Trần Ðức Nghị, con rể của nhà văn Sơn Nam, cho biết: “Trước khi qua đời năm 2008, ông cụ cũng nghe phong thanh chuyện giải thưởng nhưng ông gạt đi. Ông cụ thường nói, người viết văn sống trong lòng người đọc là chính và ông viết cũng để kiếm sống, không mong được giải thưởng gì.”

Hội Nhà Văn Việt Nam cho biết hội sẽ tôn trọng “quyền và nguyện vọng” rút lui của nhà văn Sơn Nam.

Tuy Hội Nhà Văn phản ứng bình thản, và đây cũng không phải là lần đầu tiên có trường hợp rút lui khỏi danh sách đề cử giải thưởng, nhưng con số người rút ra ở cả hai giải Nhà Nước và Hồ Chí Minh như năm nay, là trường hợp đặc biệt.

Nhà văn Nguyên Ngọc trước đây đã từng rút lui ra khỏi danh sách để cử cho giải thưởng Nhà Nước mà không nêu lý do.

Năm nay, ông rút lui khỏi danh sách để cử Giải thưởng Hồ Chí Minh, với lý do “đã từ chối nhận Giải thưởng Nhà Nước trong kỳ xét giải trước,” theo báo mạng Dân Trí.

Nhà văn Nguyên Ngọc là tác giả của “Ðất Nước Ðứng Lên,” một cuốn tiểu thuyết được dạy trong chương trình Văn cho học sinh phổ thông. Báo mạng Dân Trí cho biết ông không hề nộp đơn mà Hội Nhà Văn tự làm hồ sơ và đưa tên ông vào danh sách.

Một trường hợp bất ngờ là nhà thơ Nguyễn Khoa Ðiềm, cựu ủy viên Bộ Chính Trị và bộ trưởng Bộ Văn Hóa-Thông Tin. Ông này cũng rút ra khỏi danh sách đề cử giải Hồ Chí Minh, nêu lý do “tác phẩm Cõi Lặng của ông mới chỉ xuất bản được ba năm, chưa đủ thời gian 5 năm để tham gia Giải thưởng Hồ Chí Minh,” báo Dân Trí cho biết.

Cũng rút lui là nhà văn Sơn Tùng, tác giả “Búp Sen Xanh,” rút lui khỏi giải Nhà Nước. Ông nêu lý do ông chỉ muốn nộp đơn xin giải thưởng Hồ Chí Minh, nhưng khi không đủ phiếu đã được đề nghị chuyển qua xin giải thưởng Nhà Nước. Cho rằng bị “đẩy qua” giải thưởng Nhà Nước. Bà Hồng Mai, vợ ông Sơn Tùng, nói với VNExpress rằng khi đề nghị đổi hồ sơ, đại diện Hội Nhà Văn đã nói “năm nay không có Giải thưởng Hồ Chí Minh” - nhưng điều này không đúng.

Bình luận về sự từ chối giải thưởng của các nhà văn này, nhà văn và cũng là Blogger Nguyễn Quang Lập trên trang ‘bee.net.vn’ gọi đây là cơ chế ‘Xin – Cho’ và rằng, ‘Cứ xin - cho kiểu ấy các Hội đã vô tình biến cái giải sang trọng nhất nước thành cái giải phân phối, giải ban phát, có còn ra gì nữa đâu. Giải là vinh, xin là nhục. Tại sao lại ép người ta chịu nhục để hưởng vinh?” (HNV)