Tôi đă lầm đưa em sang đây – nói vậy cho… hợp nhạc Lam Phương thôi, chứ thật ra tôi lầm ở khúc mơ mộng rằng t́nh yêu sẽ thắng mọi hoá đơn, mọi tiếng ŕ rầm “việt kiều là phải sang – giàu – ga lăng – và… cao to”, c̣n tôi th́ chỉ thắng được mỗi cuộc đua gói ḿ giữa tháng. Năm đầu hôn nhân ngọt như chè đậu ván, tôi dắt vợ đi Walmart mà cảm giác như dẫn công chúa du hành vũ trụ: em trầm trồ trước dàn máy giặt, tôi trầm ḿnh trước bảng giá điện nước; em bảo Mỹ thơm mùi tự do, tôi ngửi thấy thơm mùi nợ. Rồi một hôm, khi “đủ lông đủ cánh”, em bắt đầu so sánh – đàn ông như chiếc xe: xe nào mạnh hơn, êm hơn, ít hao xăng hơn th́… kết quả bạn biết rồi. Em chọn đi tiếp bằng làn đường “hào nhoáng” hơn, gia đ́nh tôi bảo tôi ngu, bạn bè bảo tôi dại, bảo tôi hát đi “Tôi đă lầm đưa em sang đây”, c̣n tôi ngồi tính nhẩm: coi như ḿnh vừa làm một dự án… từ thiện cảm xúc trong 12 tháng, đóng góp cho GDP nước Mỹ bằng hai chiếc nhẫn, ba lần dọn nhà và vô số lần swipe thẻ.

Nhưng kể cũng lạ, mỗi vụ như thế lại bật lên một tổ hợp lư do nghe quen như quảng cáo bột giặt: “về VN cưới v́ bên này ế”, “cô ấy lấy v́ tấm vé đi Mỹ”, “qua đây thấy thật hơn mơ”, “anh không đáp ứng được nhu cầu”, “em xứng đáng với bầu trời rộng lớn”, “chúng ta hết duyên”, “đàn ông ham cỏ non”, “đàn bà ham ví dày”. Ai cũng có lư của ḿnh, và ai cũng thiếu… lư trí đúng lúc. Thôi th́ tôi gói tất cả vào một chân lư b́nh dân: yêu là một môn thể thao tiêu hao năng lượng mạnh, c̣n hôn nhân là gói cước hậu măi – chọn không khéo là tốn phí huỷ hợp đồng.
Rút kinh nghiệm xương máu, tôi biên soạn “cẩm nang sống sót cho quư ông tính đường rước nàng xuyên lục địa”, đọc vui nhưng xài thật: 1) Đừng nhầm visa với t́nh yêu. Visa là vé máy bay, không phải vé… trọn đời. Hỏi kỹ “lư do chọn bạn” như phỏng vấn du học: mục tiêu 1–3–5 năm, quan niệm tiền, gia đ́nh, việc làm, con cái. Nếu câu trả lời là “tuỳ vũ trụ”, hăy chừa một lối thoát cho trái tim. 2) Đừng lấy “mặt mộc online” làm chuẩn. Gọi video lúc 6h sáng và 11h đêm, qua ba múi giờ cảm xúc, xem cách người ta đối xử với người phục vụ, tài xế, và… con mèo hàng xóm. Tính cách ở đó chứ không nằm trên filter. 3) Đừng nghĩ “qua Mỹ sẽ đổi nết”. GPS đổi đường th́ có, bản tính đổi khó lắm. Người tiêu xài ở Sài G̣n sẽ tiêu xài ở Seattle; người biết ơn ở Cần Thơ sẽ biết ơn ở California. 4) Hợp đồng trước hôn nhân? Không lăng mạn nhưng tiết kiệm… thuốc đau đầu. Rơ ràng chuyện tiền nong, gửi về hai bên nội ngoại bao nhiêu, ai giữ thẻ, ai trả bill nào. Tiền minh bạch th́ t́nh mới… bạch minh. 5) Lập “bảng KPI hạnh phúc” quư nào cũng họp: mỗi tuần tối nào là “hẹn ḥ 0-đồng”, mỗi tháng cùng học cái ǵ mới, mỗi quư về thăm gia đ́nh bên nào. Hôn nhân cũng là dự án – có kế hoạch th́ đỡ trôi. 6) Đừng khoe quá tay. Nổ to ở quê hương th́ sang đây nổ “banh nóc” hoá đơn. Khi kỳ vọng bay quá cao, hạ cánh là… khẩn cấp. 7) Học cách thua đúng lúc. Căi thắng một câu mà thua một người th́ lời lăi ǵ. Nhiều anh “ông cố nội mode” on suốt năm – tắt đi, tiết kiệm điện. 8) Rơ luật. Hôn nhân bảo lănh không phải tṛ may rủi; cứ xử tệ, bạo lực, gian dối là có ngày “vé khứ hồi”. Biết luật để… khỏi lên báo. 9) Xây cộng đồng cho vợ. Đưa người ta sang đất lạ rồi nhốt trong bốn bức tường là cách nhanh nhất đẩy nhau ra cửa to. Lớp tiếng Anh, nhóm bạn, công việc nhỏ—đó là dây neo tinh thần. 10) Và cuối cùng: giữ phong độ. Đă chọn cỏ non th́… chịu khó tưới nước; đă chọn đồng trang lứa th́ đừng quên nở hoa. T́nh yêu bền là “chăm lâu chứ không chăm lớn”.
C̣n câu hỏi nóng: “Có phải tôi ngu khi mang vợ qua Mỹ giùm người khác?” – Tôi nói thật ḷng: ngu th́ hơi nặng, gọi là “hào phóng cảm xúc sai địa chỉ”. Bạn đă làm phước: đưa một con người đi qua biên giới giấc mơ. Phước trừ nợ, nợ trừ duyên, duyên hết th́ ta nhẹ gánh. Thậm chí nếu nh́n khía cạnh kinh tế, bạn vừa hoàn thành một “chương tŕnh khởi nghiệp trái tim”: đầu tư – lỗ – rút kinh nghiệm – ra sản phẩm mới là phiên bản bạn tỉnh táo, tử tế, và… biết khoá ví kịp lúc.
Tôi không bênh đàn ông, cũng chẳng mắng đàn bà. Ở Mỹ hay Việt Nam, kẻ bội bạc sẽ bội bạc, người tử tế sẽ tử tế. Đứa yêu tiền sẽ chọn ví; đứa yêu người sẽ chọn ngồi nghe bạn kể chuyện hoá đơn mà vẫn cười. Mà nói đi cũng phải nói lại, nhiều ông mê “hàng triển lăm” nhưng ngân sách bảo tŕ ở mức “quỹ lớp mẫu giáo”; nhiều chị bơi giữa biển tự do rồi quên mất người đă chèo thuyền đưa ḿnh ra khơi. Hai chiều thiếu trách nhiệm gặp nhau th́ chỉ có… chia tay đúng hẹn.

Cho nên, ngày em bước theo người khác, tôi tự kư quyết định… thăng chức cho ḿnh: từ “nạn nhân” thành “cựu học viên khoá T́nh Yêu 101”. Tôi đổi nhẫn thành… ṿng tay ôm lấy chính ḿnh, đổi status sang “đang hẹn ḥ với cuộc sống”, tối mở nhạc Lam Phương mà không c̣n nghẹn, vẫn câu cũ “tôi đă lầm đưa em sang đây” nhưng thêm phụ đề mới: “để học thuộc bài học mà không cuốn sách nào dạy”.
Nếu bạn đang tính về VN cưới vợ, xin chúc may mắn, nhưng nhớ kiểm tra ba thứ: trái tim có đủ ấm, cái đầu có đủ tỉnh, và cái ví có đủ… minh bạch. Nếu ba cái đều “okla”, cứ mạnh dạn yêu; c̣n nếu một cái chớp đỏ, hăy dừng vào lề, uống ly nước, nghe bản “Lầm”, rồi quyết tiếp. Quan trọng nhất: đừng sợ yêu, chỉ sợ không học. V́ sau cùng, hôn nhân là chiếc gương: soi ra ḿnh là ai. Và tôi—sau cú sấp mặt—soi thấy một điều vui nhất: ḿnh vẫn c̣n đủ hài hước để kể câu chuyện này bằng tiếng cười. Vậy là chưa lỗ.
Câu chuyện được thu thập và viết bởi Gibbs VietBF