Ukraine nuôi tham vọng xuất khẩu vũ khí hiện đại sang Mỹ

[june04]

Dù là bên yếu thế hơn trong xung đột với Nga, Ukraine vẫn sở hữu một nền công nghiệp quốc phòng đáng nể. Hiện Ukraine đi tiên phong trong nghiên cứu, phát triển UAV quân sự. Xuất khẩu vũ khí hiện đại sang Mỹ là một trong các mục tiêu của Kiev trong những năm tới.

Vũ khí tầm xa của Ukraine làm đảo lộn tính toán của Nga

Vào tháng 5/2025, máy bay không người lái An-196 của Ukraine đã bay hơn 1.200km để tấn công nhà máy UAV Yelabuga ở Cộng hòa Tatarstan của Nga. Lý do chính khiến Nga xây nhà máy này ở Tatarstan là vì nơi đây cách tiền tuyến hơn 1.000km. Do Ukraine thiếu tên lửa tầm xa, Nga tin rằng nhà máy UAV này sẽ nằm ngoài tầm bắn của Ukraine. Tuy nhiên, những UAV như An-196 đã thay đổi tính toán chiến lược của Nga.


Một loại UAV của Ukraine. Ảnh: Reuters.

Với giá chỉ hơn 200.000 USD, UAV An-196 có thể bay 1.200km và mang theo đầu đạn nặng 50-75 kg.

Tuy nhiên, đây không phải là máy bay không người lái tầm xa duy nhất trong kho vũ khí của Ukraine.

UAV trinh sát tầm xa FP-1 của Ukraine có khả năng tấn công mục tiêu ở khoảng cách lên tới 1.600km và mang theo đầu đạn nặng 113kg.

Nền tảng tiên tiến này vượt trội đáng kể về hiệu suất so với các mẫu máy bay không người lái trước đó của Ukraine, chẳng hạn như PD-1, vốn bị giới hạn ở tầm hoạt động khoảng 1.000km và có tải trọng nhẹ hơn.

Ukraine thậm chí kỳ vọng có thể xuất khẩu những UAV tầm xa này sang cả Mỹ lẫn châu Âu sau khi xung đột Nga - Ukraine kết thúc.

Tham vọng bán vũ khí công nghệ cao cho Mỹ

Ukraine hy vọng rằng họ sẽ tận dụng được những tiến bộ vượt bậc trong công nghệ UAV ngay khi hòa bình lập lại.

Tổng thống Zelensky hôm 20/8 cho biết Ukraine đã chuẩn bị và đề nghị với Mỹ một thỏa thuận UAV trị giá 50 tỷ USD trong 5 năm, với sản lượng 10 triệu chiếc mỗi năm.

Trước đó, ngày 19/8, Tổng thống Ukraine đã công bố một thỏa thuận với Tổng thống Mỹ Donald Trump rằng, sau khi việc xuất khẩu được mở cửa, Mỹ sẽ mua máy bay không người lái của Ukraine. “Chúng tôi đã có một thỏa thuận với Tổng thống Mỹ mà theo đó, khi chúng tôi mở cửa xuất khẩu, họ sẽ mua máy bay không người lái của Ukraine. Điều này rất quan trọng đối với chúng tôi”, ông Zelensky nói trong một cuộc họp báo tại Washington.

Mỹ đặc biệt quan tâm đến UAV hải quân của Ukraine để đối phó với sức mạnh hải quân ngày càng tăng của Trung Quốc tại Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương.

Đáng chú ý, nếu Ukraine thực sự có thể xuất khẩu máy bay không người lái trị giá 10 tỷ USD mỗi năm, điều này sẽ đưa Ukraine trở thành một trong ba nước xuất khẩu vũ khí hàng đầu thế giới.

Theo Trung tâm Phân tích thương mại vũ khí thế giới (CAMTO), vào năm 2024, Mỹ là nước xuất khẩu vũ khí lớn nhất thế giới, với doanh số bán vũ khí đạt 42,33 tỷ USD, tiếp theo là Nga (13,75 tỷ USD) và Pháp (7,7 tỷ USD).

Theo dữ liệu của SIPRI, Ukraine là nước nhập khẩu vũ khí lớn nhất thế giới trong giai đoạn 2020 - 2024. Nếu Ukraine có thể chuyển mình từ nước nhập khẩu vũ khí lớn nhất thế giới thành một trong những nước xuất khẩu vũ khí hàng đầu thế giới, thì đó sẽ là minh chứng cho sự tiến bộ vượt bậc mà ngành công nghiệp quốc phòng Ukraine đã đạt được chỉ trong một thời gian ngắn.

Theo chính phủ Kiev, Ukraine hiện đã sản xuất được 40% lượng vũ khí mà họ đang sử dụng trên chiến trường.

Xuồng không người lái mang tên lửa - sáng kiến độc đáo của Ukraine

Mặc dù những cải tiến về máy bay không người lái của Ukraine rất ấn tượng, nhưng những bước tiến của nước này trong lĩnh vực thiết bị mặt nước không người lái (USV) cũng rất đáng kinh ngạc và đã thu hút sự chú ý của cả Mỹ và các quốc gia châu Âu.

Các USV giá rẻ của Ukraine đã thay đổi cục diện tác chiến hải quân và được cho là đã hạ gần 1/3 hạm đội Biển Đen của Nga.

Vào tháng 2/2025, các USV Magura V5 của Ukraine đã đánh chìm tàu đổ bộ lớp Ropucha, Caesar Kunikov, ngoài khơi bờ biển phía Nam của bán đảo Crimea. Tận 10 chiếc UAV, mỗi chiếc mang theo khoảng 181kg thuốc nổ, đã tấn công con tàu này trong 20 phút vào ban đêm, khiến nó bị đắm.

Tháng sau, đơn vị đặc nhiệm Nhóm 13 của Ukraine đã sử dụng USV Magura V5 để đánh đắm tàu Sergey Kotov, một tàu tuần tra hiện đại thuộc Dự án 22160 của Nga, gần eo biển Kerch. Con tàu trị giá 65 triệu USD, được trang bị trực thăng và có khả năng mang tên lửa hành trình, đã bị hư hại nghiêm trọng ở đuôi tàu, mạn phải và mạn trái.

Tuy nhiên, cú sốc thực sự xảy ra vào tháng 5 năm nay, khi một chiếc USV Magura-7 của Ukraine được cho là đã phóng tên lửa không đối không AIM-9 Sidewinder do Mỹ sản xuất để bắn hạ hai chiến đấu cơ Sukhoi Su-30 của Nga trên Biển Đen - lần đầu tiên trong lịch sử. USV của Ukraine cũng được cho là đã bắn rơi cả trực thăng Nga

Ấn tượng trước những thành tích này, hải quân Mỹ bắt đầu để mắt đến những chiếc USV của Ukraine.