Chuyên gia cảnh báo rủi ro từ 'cá heo thân thiện' ở vịnh Lyme

[miro1510]

Một con cá heo mũi chai đơn độc được người dân địa phương đặt tên là Reggie đã trở thành tâm điểm chú ý tại vịnh Lyme, ngoài khơi bờ biển Dorset (Anh). Tuy nhiên, các nhà khoa học cảnh báo rằng việc tiếp xúc quá gần với loài động vật hoang dã này có thể gây nguy hiểm cho cả người và cá heo.

Cá heo tại vùng biển La Turballe, miền tây nước Pháp. Ảnh minh họa: AFP/TTXVN

Theo tờ The Guardian ngày 25/8, Reggie được cho là cá thể cá heo mũi chai đơn độc thứ 16 xuất hiện tại vùng biển Anh trong vòng 35 năm qua. Các nhà nghiên cứu nhận định hiện tượng cá thể tách đàn không phải hiếm, thường gặp ở những con đực trẻ tuổi. Tuy vậy, sự gắn bó kéo dài của Reggie tại khu vực đông đúc tàu thuyền, người bơi lội và kayak đang làm gia tăng mối lo ngại.

Trong thời gian gần đây, nhiều hình ảnh và video lan truyền trên mạng xã hội cho thấy Reggie thường xuyên tiếp cận và thậm chí cọ sát vào người bơi. Một số tiêu đề báo chí còn cho rằng cá heo này “muốn được xoa bụng”. Tuy nhiên, bà Liz Sandeman - đồng sáng lập tổ chức Marine Connections - nhận định đây là cách diễn đạt sai lệch, nhấn mạnh: “Reggie không phải là món đồ chơi mà là một loài động vật hoang dã”.

Thậm chí, đã có thông tin về việc Reggie đẩy hai nữ du khách xuống nước trước khi được kayak cứu giúp. Dù vậy, chuyên gia nhấn mạnh con cá heo không có hành vi cố tình gây hại: “Nếu thực sự muốn làm hại, nó thừa khả năng làm được. Nhưng nó còn non trẻ, nặng tới gần 450kg, và chưa nhận thức hết sức mạnh của mình. Điều nguy hiểm không nằm ở sự hung dữ, mà ở sự thiếu kiểm soát trong những tương tác này”.

Các tổ chức bảo tồn cho rằng Reggie đã đi quá nhanh trong tiến trình “thuần hóa” do con người tiếp xúc quá thường xuyên. Theo bà Sonja Eisfeld-Pierantonio thuộc Tổ chức Bảo tồn Cá voi và Cá heo (WDC), cá heo đơn độc thường trải qua nhiều giai đoạn từ việc xuất hiện rải rác, sau đó chọn vị trí cố định, rồi bắt đầu tương tác với nhóm nhỏ người. Nhưng với Reggie, chỉ trong vài tuần, nó đã cho phép nhiều người chạm vào và bơi cùng - mức độ được coi là giai đoạn bốn, tiềm ẩn nguy cơ lớn cho cả người và cá heo.

Thực tế cho thấy, những cá thể cá heo đơn độc đã “quen” với con người thường khó tồn tại lâu dài. Năm 2018, một con cá heo mũi chai khác có tên Danny tại Dorset đã thiệt mạng do va chạm với thuyền sau khi trở nên quá gần gũi với du khách.

Cơ quan Quản lý Biển Vương quốc Anh (MMO) khuyến cáo rằng dù có vẻ thân thiện, cá heo vẫn là loài động vật hoang dã với những hành vi khó lường, do đó người dân không nên cố tình tiếp cận, cho ăn hay bơi cùng. MMO yêu cầu giữ khoảng cách tối thiểu 100 mét; trong trường hợp cá heo chủ động lại gần, người bơi được khuyên nên nhanh chóng rời khỏi khu vực hoặc ra khỏi mặt nước.

Các chuyên gia cảnh báo, việc tiếp xúc quá nhiều có thể khiến cá heo mất đi bản năng cảnh giác tự nhiên, từ đó dễ gặp nguy hiểm, bỏ thói quen săn mồi và gia tăng nguy cơ va chạm với thuyền. Về phía con người, những tương tác tưởng chừng vô hại cũng có thể dẫn tới tai nạn nghiêm trọng khi cá heo ngày càng trưởng thành và khỏe mạnh hơn.