Phó tổng thống Mỹ: Nga đã có 'nhượng bộ đáng kể'

[Romano]

Dù Moscow tỏ ra mềm dẻo và nhượng bộ một số điểm, Mỹ và châu Âu vẫn bàn thảo các bảo đảm an ninh cho Ukraine, đồng thời để ngỏ khả năng tăng trừng phạt với Nga.
Phó Tổng thống JD Vance hôm 24/8 cho biết Nga đã có “những nhượng bộ đáng kể” trong các cuộc đàm phán nhằm chấm dứt xung đột tại Ukraine, song không loại trừ khả năng Washington sẽ tiếp tục áp thêm các biện pháp trừng phạt để buộc Điện Kremlin tiến tới hòa bình.

Trả lời phỏng vấn chương trình Meet the Press của NBC, khi được hỏi liệu Nga có đang “dẫn dắt” Tổng thống Donald Trump đi theo con đường họ muốn hay không, vị Phó tổng thống khẳng định điều đó không đúng. Theo ông, Moscow đã tỏ ra “linh hoạt” hơn trong một số yêu cầu.

“Lần đầu tiên sau 3 năm rưỡi xung đột, Nga đã có những nhượng bộ đáng kể trước Tổng thống Trump. Họ sẵn sàng mềm dẻo trong một số đòi hỏi cốt lõi, thảo luận về những điều kiện cần thiết để kết thúc chiến tranh”, ông Vance nói. “Dĩ nhiên, họ chưa đi đến cùng, nếu không thì chiến tranh đã chấm dứt. Nhưng chúng tôi đang tham gia tiến trình ngoại giao này với thiện chí”.

Theo ông, quá trình này có lúc đem lại cảm giác đạt được tiến triển với Nga, song đôi khi cũng gây thất vọng, đúng như cách Tổng thống Trump đã chia sẻ.Bị truy vấn vì sao tin rằng Moscow muốn hòa bình trong khi nước này đã bác bỏ đề xuất ngừng bắn của ông Trump và chưa có kế hoạch gặp thượng đỉnh giữa Tổng thống Nga Vladimir Putin và Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky, Phó tổng thống Vance nhấn mạnh: “Tôi chưa bao giờ nói họ nhượng bộ toàn bộ. Nhưng họ đã thừa nhận một số điều quan trọng".

"Đó là Ukraine sẽ giữ toàn vẹn lãnh thổ sau xung đột, họ không thể dựng lên một chính quyền bù nhìn tại Kyiv - điều vốn là yêu sách lớn lúc ban đầu. Và đặc biệt, Nga đã chấp nhận rằng sẽ có những bảo đảm an ninh đối với toàn vẹn lãnh thổ của Ukraine”, ông nói thêm

Ông Vance khẳng định với NBC rằng khả năng áp thêm lệnh trừng phạt vẫn còn, song sẽ được cân nhắc theo từng trường hợp.

“Không, trừng phạt không bị loại bỏ. Nhưng chúng tôi sẽ xem xét từng tình huống: đâu là đòn bẩy phù hợp nhất để buộc Nga ngồi vào bàn đàm phán”, ông nói.

Trong một cuộc phỏng vấn khác phát sóng cùng ngày, Ngoại trưởng Nga Sergey Lavrov bác bỏ cáo buộc Moscow đang lợi dụng ông Trump, khẳng định: “Chúng tôi tôn trọng Tổng thống Trump vì ông ấy bảo vệ lợi ích quốc gia Mỹ. Đó không phải việc của nghị sĩ hay truyền thông Mỹ để quyết định động cơ của ông ấy”.

Lavrov còn cho rằng chính các lãnh đạo châu Âu - những người đã gặp ông Trump và Zelensky tại Washington - chứ không phải ông Putin, mới là rào cản cho một thỏa thuận hòa bình.

Ông cũng nói: “Tôi tin Tổng thống Trump tôn trọng Tổng thống Putin vì ông ấy bảo vệ lợi ích quốc gia Nga. Cả hai đều muốn hòa bình ở Ukraine, trong khi phản ứng từ phía châu Âu lại cho thấy họ không muốn điều đó”.

Lavrov xác nhận chưa có lịch họp giữa ông Putin và ông Zelenskyy như ông Trump mong muốn, vì “cần có nghị trình rõ ràng trước khi chốt gặp mặt”.

Về phía Ukraine, Tổng thống Zelenskyy tuyên bố sẽ không có thượng đỉnh bởi “Nga không hề có ý định chấm dứt xung đột”.

Ông nhấn mạnh: “Một cuộc gặp song phương chỉ là một phần của tiến trình, không phải tất cả. Khi họ không muốn kết thúc, cần phải thu hẹp khoảng không gian để chiến tranh tiếp tục, và Mỹ cùng châu Âu phải đồng lòng để làm điều đó”.

Trong khi đó, Mỹ và châu Âu đang bàn về các biện pháp bảo đảm an ninh cho Ukraine, dù chi tiết vẫn còn hạn chế. Tổng thư ký NATO Mark Rutte đã có mặt tại Kyiv hôm thứ Sáu để cùng Zelensky đưa ra khung thỏa thuận.

“Theo tôi, lớp bảo vệ đầu tiên là việc củng cố sức mạnh quân sự của Ukraine để họ có thể tự vệ lâu dài”, Rutte nói, nhấn mạnh điều này sẽ diễn ra sau một thỏa thuận hòa bình hoặc lệnh ngừng bắn lâu dài. “Lớp thứ hai là những bảo đảm an ninh từ châu Âu và Mỹ”.

Phó Tổng thống Vance cũng nhắc lại lập trường của ông Trump rằng sẽ không có binh sĩ Mỹ trên thực địa tại Ukraine như một phần của các cam kết an ninh. “Tổng thống đã rất rõ ràng: sẽ không có lính Mỹ hiện diện ở Ukraine. Nhưng chúng tôi vẫn đóng vai trò chủ động để bảo đảm Ukraine có đủ niềm tin và sự bảo vệ cần thiết nhằm chấm dứt xung đột”, ông nói.