Sắc lệnh mở đường trở lại
Hăng tin DW (Đức) đưa tin, vào ngày diễn ra thượng đỉnh Nga – Mỹ tại Anchorage (15/8), Tổng thống Nga Vladimir Putin đă kư một sắc lệnh quan trọng, cho phép tập đoàn Exxon Mobil của Mỹ có thể lấy lại phần sở hữu trong dự án dầu khí Sakhalin-1.
Văn bản được công bố cùng ngày trên cổng thông tin pháp lư chính thức của Nga, thu hút sự chú ư lớn bởi dự án này từng là một trong những điểm sáng hợp tác quốc tế trong lĩnh vực năng lượng.
Trước khi rút lui vào năm 2022, Exxon nắm giữ 30% cổ phần và đóng vai tṛ đơn vị điều hành chính.
Việc tập đoàn rời bỏ Nga khi xung đột Ukraine bùng phát đă khiến họ phải gánh khoản lỗ lên tới 4,6 tỷ USD. Đáng chú ư, trong khi các đối tác Ấn Độ và Nhật Bản vẫn duy tŕ cổ phần, Exxon là nhà đầu tư duy nhất bị mất trắng.
Sắc lệnh mới của ông Putin bổ sung cho văn bản ban hành từ tháng 10/2022 về các biện pháp kinh tế đặc biệt trong lĩnh vực năng lượng, vốn đă đặt toàn bộ quyền điều hành dự án dưới sự kiểm soát của pháp nhân Nga.
Những sửa đổi lần này xác định rơ điều kiện để các thành viên từng bị loại bỏ có thể quay trở lại.
Theo hăng tin Reuters (Anh), các công ty nước ngoài muốn khôi phục cổ phần phải thể hiện sự ủng hộ đối với việc dỡ bỏ các lệnh trừng phạt phương Tây, đồng thời kư hợp đồng cung cấp thiết bị sản xuất từ nước ngoài cho dự án và chuyển vốn trực tiếp vào tài khoản của Sakhalin-1.
Điều đó có nghĩa Exxon chỉ có thể quay lại nếu vừa chấp nhận những ràng buộc chính trị vừa sẵn sàng bơm thêm nguồn lực tài chính và công nghệ.
Cơ hội lịch sử với Exxon Mobil
Với Exxon Mobil, sắc lệnh này mang ư nghĩa như một cơ hội lịch sử. Tập đoàn từng bị loại khỏi Nga nay có khả năng lấy lại vị thế tại một trong những mỏ dầu khí giàu tiềm năng nhất châu Á – Thái B́nh Dương.
Sakhalin-1 được ước tính chứa tới 2,3 tỷ thùng dầu và 485 tỷ mét khối khí đốt tự nhiên, con số đủ để thu hút sự quan tâm của các tập đoàn năng lượng toàn cầu.
Việc quay trở lại dự án không chỉ giúp Exxon bù đắp phần nào khoản lỗ khổng lồ trước đây mà c̣n mở ra cánh cửa chiến lược để khẳng định vị thế tại thị trường châu Á, nơi nhu cầu năng lượng tiếp tục gia tăng mạnh mẽ.
Tuy nhiên, cơ hội lớn luôn đi kèm thách thức. Con đường quay lại Sakhalin-1 không hề dễ dàng khi các điều kiện kèm theo từ phía Nga được đánh giá là "khó nhằn".
Exxon sẽ phải t́m cách cân bằng giữa lợi ích kinh tế và sức ép chính trị từ Washington, nơi giới hoạch định chính sách vẫn duy tŕ lập trường cứng rắn với Moscow.
Ngay cả khi Nga tỏ thiện chí, những yếu tố như nguy cơ trừng phạt mới, rủi ro tài chính và môi trường pháp lư thiếu ổn định vẫn có thể khiến quyết định trở lại trở thành một canh bạc lớn.
Thông điệp chính trị
Động thái kư sắc lệnh của ông Putin diễn ra đúng ngày ông gặp Tổng thống Mỹ Donald Trump tại Alaska, nơi vấn đề trừng phạt và hợp tác kinh tế được đưa ra thảo luận.
Bối cảnh này khiến sắc lệnh không chỉ mang ư nghĩa kinh tế thuần túy, mà c̣n là thông điệp chính trị cho thấy Nga sẵn sàng gắn lợi ích của các tập đoàn Mỹ với tiến tŕnh ngoại giao song phương.
Việc mở cánh cửa cho Exxon quay lại cũng có thể coi như một phép thử đối với Washington: liệu Mỹ có chấp nhận để doanh nghiệp hàng đầu của ḿnh tham gia sâu hơn vào thị trường Nga, đổi lại cho một sự dịch chuyển trong quan hệ song phương?
Trong tương lai gần, quyết định của Exxon sẽ là tâm điểm theo dơi. Nếu tập đoàn này chấp nhận quay lại, đó sẽ là sự trở lại lịch sử sau hơn hai năm rời bỏ Nga, đồng thời tạo ra tín hiệu rằng các biện pháp trừng phạt có thể được nới lỏng trong thực tế.
Ngược lại, nếu Exxon chần chừ hoặc từ chối, sắc lệnh của ông Putin vẫn sẽ có giá trị biểu tượng, cho thấy Moscow chủ động đưa Mỹ trở lại bàn cờ năng lượng toàn cầu nhưng không đánh mất quyền kiểm soát.
Dù thế nào, sự kiện này cũng làm nổi bật vai tṛ chiến lược của Sakhalin-1, vừa là tài sản năng lượng khổng lồ vừa là công cụ ngoại giao trong mối quan hệ phức tạp giữa hai cường quốc.
VietBF@ Sưu tập
|