Vietbf.com - Những điều bệnh nhân Ta thường đến khám bác sĩ th́ ít kiên nhẫn chờ đợi đến lượt của ḿnh và hay làm bằng mọi giá phải xông vào pḥng BS cho bằng được, c̣n bệnh nhân Tây thường kiên nhẫn đợi đến lượt, hơn nữa đă có giờ hẹn với bác sĩ nên chỉ ngồi pḥng chờ đọc sách đợi đến lượt BS mời vào.
Nhiều người cứ so sánh nền y học giữa Tây và Ta và nhân viên y tế giữa Tây và Ta. Nhưng ít người biết được nỗi niềm sâu kín của một người làm nghề y giữa môi trường Tây và Ta.
Sự khác biệt giữa môi trường hành nghề Tây và Ta khiến cho ai không quen rất dễ bị sốc văn hóa. Nhiều người đă cố gắng thay đổi thói quen này nhưng rất khó, v́ người ta đă quá quen mất rồi.
Đặt hẹn:
- Bệnh nhân Tây thường gọi điện thoại đặt hẹn trước và nhân viên trực pḥng khám sẽ nhận hẹn dựa vào lịch làm việc của bác sĩ (BS).
Thường lịch khám của bác sĩ trong ngày sẽ được chia thành từng ô trên lịch với thời lượng khoảng từ 10-15 phút/lần khám. Mỗi ô trống như vậy gọi là một slot và tiếp tân pḥng khám sẽ dựa vào lịch hẹn trước để xếp vào những slot nào c̣n trống cho BS.
Sáng sớm BS bước vào pḥng khám sẽ nhận được thông báo lịch khám của ḿnh từ đầu đến cuối giờ làm việc, có cả thời gian nghỉ giải lao để uống ít trà hay cafe.
Bệnh nhân nào đến khám mà không hẹn trước, thường gọi là walk-in hay là văng lai th́ tiếp tân sẽ xếp vào các slot nào c̣n trống của các bác sĩ.
Nếu không có slot nào trống, bệnh nhân sẽ phải đợi đến giờ nghỉ trưa của BS (thường trước đó không nhận đặt hẹn khung giờ này) và BS sẽ tranh thủ khám vào giờ đó. Thường là các BS nước ngoài không ngủ trưa. Bữa trưa, nếu không phải khám bệnh nhân văng lai th́ họ sẽ tranh thủ vừa ăn vừa họp, sinh hoạt chuyên môn v.v...
- Bệnh nhân Ta thường không bao giờ đặt hẹn, chỉ thích sáng sớm đi tới tận nơi để giành nhau lấy số thứ tự, cho nên mới có cảnh bệnh nhân xếp hàng lấy số khám bệnh lúc 3h-4h sáng hoặc gửi hay nhờ người nhà đi lấy số khám bệnh.
Thế nên có nhiều t́nh huống dở khóc dở cười, bệnh nhân định đi khám nội thần kinh mà người nhà đi lấy số nội tim mạch, nên đến nơi th́ lại phải lấy số thứ tự lại từ đầu.
Lấy số xong rồi th́ tất cả con người đó vạ vật ngồi đợi trước cửa pḥng khám. Ngồi đợi lâu dễ bực bội, nóng tính, nổi cáu, rồi sinh tật chửi BV, chửi BS để đ̣i ưu tiên chen hàng.
Bác sĩ Đặng Thanh Huy |
Xếp hàng:
- Bệnh nhân Tây thường kiên nhẫn đợi đến lượt, trong thời gian đợi th́ ngồi ngoài pḥng chờ đọc sách đợi đến lượt mời vào.
- Bệnh nhân Ta th́ bằng mọi giá phải xông vào pḥng BS cho bằng được. Thấy trong đó BS đang khám cho người khác, họ vẫn xông vào, dù biết chưa được khám ngay th́ cũng phải vào cho được, kiếm chỗ ngồi hay đứng ngay trong pḥng ngắm BS khám bệnh?!
Nếu không được vào ngồi chờ bên trong, họ cũng t́m cách vào đặt phiếu khám lên bàn BS mới được. BS có khám bệnh cũng kệ, bệnh nhân vẫn ra vào nườm nượp như thường.
Sau đó th́ họ ra vào thập tḥ trước cửa pḥng, dùng ngôn ngữ h́nh thể để bảo: "Sốt ruột lắm rồi nha!".
Thời gian khám bệnh:
- Bệnh nhân Tây: Thời gian khám, tư vấn từ 10 phút -15 phút. Nếu bệnh nhân muốn tư vấn nhiều hơn (gọi là long-consultation), BS sẽ tính phí khám cao hơn và bệnh nhân Tây chấp nhận điều này.
- Ta: Chỉ chấp nhận giá rẻ, càng rẻ càng tốt, chỉ có vài lời nói mà tính phí cao th́ sẽ vô cùng thắc mắc.
Tính riêng tư:
- Tây: Bệnh nhân vào pḥng khám là họ đóng cửa lại, nội dung buổi khám bệnh chỉ riêng tư giữa bệnh nhân và BS, không ai được thấy, không ai được biết.
Khi bệnh nhân bước ra th́ mới để cửa pḥng BS mở cho đến khi có bệnh nhân sau bước vào và lại đóng cửa lại.
- Ta: Bắt buộc pḥng khám BS phải mở để coi BS làm ǵ trong đó. Không ít BN đến pḥng khám th́ sẽ đập cửa, giật cửa... để cửa phải mở ra mới thôi. Sau đó th́ ngồi ngoài ghế đợi để... coi BS khám bệnh.
BN đến sau, thay v́ ngồi đợi theo thứ tự th́ cứ bước thẳng vào pḥng khám như chốn không người, ít ra là để đặt xấp hồ sơ bệnh của ḿnh lên bàn bác sĩ rồi không quên tranh thủ ḍm mặt bệnh nhân đang khám một cái.
Có người, khi bị chặn lại, hướng dẫn ra ngồi ngoài đợi th́ ra ngoài sảnh chửi om ṣm rằng BS có thái độ giao tiếp với bệnh nhân kém.
Các trường hợp đi khám sức khỏe đoàn, khám sức khỏe cơ quan c̣n vui nữa. Một người vào khám th́ cả hội đứng lấp ló ngoài pḥng cố nghe xem đồng nghiệp ḿnh bị bệnh ǵ. Nhiều khi nghe không rơ, đến lượt bước vào pḥng, có người không ngần ngại hỏi luôn: "Người hồi năy khám bị bệnh sao vậy BS?".
Khái niệm riêng tư của người Việt h́nh như là rất kém.
Thái độ khi thụ hưởng dịch vụ:
- Tây: thường ngồi yên tập trung nghe BS giải thích, ở cuối buổi khám (consultation), khi nhận toa, sẽ đọc kỹ toa BS đưa. Nếu thắc mắc sẽ hỏi để được hướng dẫn, tư vấn những điều chưa rơ.
- Ta: Thường chỉ chăm chăm cướp lời, BS đang giải thích về xét nghiệm máu th́ cứ nhào đi hỏi X-quang tôi có sao không?
Khi giải thích xong X-quang th́ quay lại hỏi: Xét nghiệm máu tôi có ǵ?BS nói chi tiết th́ bảo nói dài quá không nhớ. Nói ngắn gọn th́ dỗi, bảo BS không chịu giải thích.
Khi nhận toa, bệnh nhân ta thường KHÔNG BAO GIỜ ĐỌC.
Có người đưa con đi khám bệnh rồi về lên mạng chửi om ṣm: "Đưa con đi khám bệnh cả buổi mà BS chẳng nói bệnh ǵ, về nhà cũng chẳng biết là bệnh ǵ".
Thực tế th́ bệnh ǵ th́ BS đă ghi rơ trong toa ở phần chẩn đoán, có kèm cả mă số bệnh (ICD)Có trường hợp BS đă cẩn thận ghi hết các ư tư vấn ra giấy để đưa cho bệnh nhân đọc, sợ nói miệng họ quên, thế mà họ vẫn không chịu đọc và chạy vào hỏi lại.
BS phải mời ngồi xuống, thong thả đọc tờ giấy vừa đưa, từ ḍng đầu họ tên xuống ḍng cuối xem trong giấy đă trả lời hết thắc mắc chưa. Khi đọc hết, hơi bẽ mặt, thay v́ xin lỗi, bệnh nhân lại c̣n nói mát mẻ một câu: "BS kiệm lời quá nhỉ"!
Tương tác đúng cách giữa BS và bệnh nhân rất quan trọng để giúp tạo không khí tin cậy và thoải mái khi khám bệnh.
So sánh giữa Tây với Ta chỉ là việc chẳng đặng đừng, nhưng hy vọng qua đó có thể giúp người đọc nh́n ra những lỗi nhỏ thường mắc trong quá tŕnh đi khám bệnh để giúp chúng tôi thực hiện công việc tốt hơn.
News
Library
Technology
Giải Trí
Portals
Tin Sốt
Home
hẹn sớm hay hẹn muộn
