Một tuần sau bữa ăn ḷng lợn, tiết canh, người đàn ông bắt đầu có dấu hiệu sốt, rét run, đau đầu. Các xét nghiệm cho thấy ông bị nhiễm liên cầu khuẩn lợn.
Các bác sĩ khoa Nhiễm khuẩn tổng hợp, Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương (Hà Nội), vừa tiếp nhận và điều trị hai trường hợp mắc liên cầu khuẩn lợn (Streptococcus suis) với biểu hiện viêm màng năo, nhiễm khuẩn huyết và biến chứng điếc dẫn truyền không thể hồi phục. Đây là một trong những di chứng nặng nề, phổ biến nhất của bệnh.
Sức khỏe các người bệnh hiện đă ổn định. Ảnh: BVCC.
Trường hợp đầu tiên là ông N.V.P. (62 tuổi, Bắc Ninh). Ông P. có thói quen ăn nem chua làm từ thịt sống. Gia đ́nh ông cũng chăn nuôi lợn tại nhà.
Khoảng 10 ngày trước khi nhập viện, ông bắt đầu sốt cao 39-40°C, đau đầu dữ dội, buồn nôn và nôn. Ban đầu, ông tự truyền dịch tại nhà, triệu chứng chỉ giảm tạm thời rồi tái phát. Khi t́nh trạng trở nặng, ông mới đến cơ sở y tế và sau đó được chuyển tới Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương. Tại đây, bệnh nhân được chẩn đoán viêm màng năo và nhiễm khuẩn huyết do liên cầu khuẩn lợn.
Theo các bác sĩ, ông P. nhập viện trong trạng thái kích thích, vật vă, sốt cao từng cơn, buồn nôn, cứng gáy - các dấu hiệu điển h́nh của viêm màng năo. Đến ngày điều trị thứ hai, bệnh nhân mất thính lực, niêm mạc xung huyết. Kết quả xét nghiệm dịch năo tủy khẳng định nhiễm S. suis.
Ngoài ra, người bệnh c̣n nổi mụn Herpes vùng môi, cho thấy hệ miễn dịch suy yếu nghiêm trọng do nhiễm trùng. Sau 12 ngày điều trị tích cực, ông P. đă hết sốt, dịch năo tủy trở lại trong, các chỉ số viêm cải thiện đáng kể.
H́nh ảnh mụn herpes môi ở người bệnh. Ảnh: BVCC.
Trường hợp thứ hai là ông L.V.N. (54 tuổi, Lào Cai). Người bệnh có ăn tiết canh và ḷng lợn khoảng một tuần trước khi phát bệnh. Ông N. bắt đầu có các dấu hiệu sốt, rét run, đau đầu và được chẩn đoán nhiễm khuẩn huyết tại bệnh viện tuyến tỉnh. Tuy nhiên, bệnh không thuyên giảm, các triệu chứng ngày càng nặng thêm nên người bệnh được chuyển tới Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương.
Theo ê-kíp, các chỉ số xét nghiệm của bệnh nhân cho thấy t́nh trạng viêm rất nghiêm trọng: bạch cầu tăng gấp đôi b́nh thường, chỉ số CRP (dấu hiệu nhiễm trùng) cao gấp 10 lần, dịch năo tủy chứa đến 1.370 tế bào/mm³, nồng độ protein tăng gấp 6 lần, glucose tụt gần ngưỡng cạn kiệt.
Kết quả nhuộm soi phát hiện cầu khuẩn Gram dương, xác nhận ông bị viêm màng năo do liên cầu khuẩn lợn, kèm theo tổn thương dây thần kinh thính giác, gây mất thính lực vĩnh viễn.
“Viêm màng năo và nhiễm khuẩn huyết là hai biểu hiện thường gặp ở người nhiễm S. suis. Trong đó, mất thính lực là biến chứng phổ biến nhất và không thể phục hồi”, bác sĩ Lê Văn Thiệu, khoa Nhiễm khuẩn tổng hợp, Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương, nhấn mạnh.
Theo bác sĩ Thiệu, liên cầu khuẩn lợn ở người có thể diễn tiến rất nhanh. Nếu không được điều trị kịp thời, bệnh có thể gây sốc nhiễm khuẩn, suy đa cơ quan và tử vong. Các trường hợp nhẹ có thể biểu hiện như viêm phổi hoặc nhiễm khuẩn huyết, nhưng nếu để bệnh chuyển nặng, vi khuẩn có thể xâm nhập hệ thần kinh trung ương, gây viêm màng năo và mất thính lực vĩnh viễn.
Hiện chưa có vaccine pḥng bệnh. V́ vậy, biện pháp pḥng ngừa chủ yếu là thay đổi thói quen ăn uống và sinh hoạt. Người dân tuyệt đối không ăn tiết canh, nem sống, thịt lợn chưa nấu chín kỹ hoặc các sản phẩm không đảm bảo vệ sinh. Tránh giết mổ, chế biến lợn ốm mà không có bảo hộ lao động. Nếu có dấu hiệu như sốt cao, đau đầu, buồn nôn, ù tai… người bệnh cần đến cơ sở y tế để được khám và điều trị kịp thời.
“Dù chúng tôi đă nhiều lần cảnh báo, nhưng thực tế cho thấy thói quen ăn uống không an toàn vẫn phổ biến. Điều này khiến nguy cơ nhiễm liên cầu khuẩn lợn tiếp tục tái diễn, đe dọa sức khỏe và tính mạng cộng đồng. Thay đổi hành vi là cách tốt nhất để tự bảo vệ bản thân và người xung quanh”, bác sĩ Thiệu nói thêm