Lần đầu tiên trong lịch sử, một lá phổi heo được chỉnh sửa gen đă được cấy ghép thành công vào cơ thể người, theo các nhà khoa học Trung Quốc công bố trong một nghiên cứu trên tạp chí Nature Medicine.
Các tác giả từ Bệnh viện Phụ thuộc đầu tiên của Đại học Y Quảng Châu (Trung Quốc) không tiết lộ danh tính bệnh nhân được cấy ghép phổi heo trong nghiên cứu nói trên, nhưng bệnh nhân được mô tả là một người đàn ông 39 tuổi, được tuyên bố là chết năo sau khi bị xuất huyết năo.
Các bác sĩ phẫu thuật đă ghép phổi heo vào cơ thể bệnh nhân sau khi được gia đ́nh đồng ư. Kết quả nghiên cứu được công bố trên tạp chí Nature Medicine hôm 25.8.
Các bác sĩ phẫu thuật tại Quảng Châu (Trung Quốc) đă cấy ghép phổi heo được chỉnh sửa gen vào bệnh nhân chết năo
Ảnh: Chụp màn h́nh Science.org
Bệnh nhân nhận được lá phổi đă trải qua 6 lần biến đổi gen để cải thiện khả năng tương thích với con người. Lá phổi vẫn hoạt động trong 9 ngày trong cơ thể người đàn ông này mà không có dấu hiệu đào thải hoặc nhiễm trùng cấp tính, theo các nhà khoa học Trung Quốc viết trong nghiên cứu mới.
Tuy nhiên, 24 giờ sau khi ghép, phổi xuất hiện dấu hiệu tích tụ dịch và tổn thương, ban đầu có thể là do t́nh trạng viêm liên quan cấy ghép. Dù người nhận đă được dùng thuốc ức chế miễn dịch mạnh, cơ quan được ghép vẫn bị kháng thể tấn công liên tục, dẫn đến tổn thương đáng kể theo thời gian.
"Tác động của tổn thương có thể đă bị đánh giá thấp v́ người nhận vẫn c̣n một lá phổi và điều này có thể bù đắp cho lá phổi heo bị tổn thương", tờ The Guardian dẫn lời ông Andrew Fisher, giáo sư y khoa cấy ghép hô hấp tại Đại học Newcastle (Anh).
Giáo sư Peter Friend từ Đại học Oxford (Anh) th́ cho rằng kết quả trở nên phức tạp hơn do bản thân chết năo gây ra t́nh trạng viêm cấp tính. "V́ vậy, một số điều họ thấy có thể là do t́nh trạng chết năo của người nhận", The Guardian dẫn lời giáo sư Friend.
Các nhà nghiên cứu đứng sau công tŕnh cấy ghép phổi heo nói trên cho hay phương pháp tiếp cận cần được tinh chỉnh. Họ viết: "Cần tiếp tục nỗ lực để tối ưu hóa các phác đồ ức chế miễn dịch, tinh chỉnh các biến đổi gen, tăng cường các chiến lược bảo tồn phổi và đánh giá chức năng ghép lâu dài sau giai đoạn cấp tính".
Tác giả nghiên cứu He Jianxing nói rằng với nhu cầu cấy ghép nội tạng ngày càng tăng trên toàn cầu, cấy ghép dị loại (việc sử dụng nội tạng động vật cho người) được coi là một giải pháp đầy hứa hẹn cho t́nh trạng thiếu hụt người hiến tặng. Ông cho rằng thành tựu mới đánh dấu một bước tiến quan trọng trong lĩnh vực cấy ghép phổi dị loại, theo Tân Hoa xă.
"Phổi là cơ quan khó ghép nhất. Tôi hoan nghênh nỗ lực của họ", Nature Medicine dẫn lời ông Muhammad Mohiuddin, bác sĩ phẫu thuật và nhà nghiên cứu tại Trường Y khoa Đại học Maryland (Mỹ), người đă thực hiện ca ghép tim heo đầu tiên cho người sống vào năm 2022. Ông nhấn mạnh rằng "đây là bước đầu tiên" hướng tới ghép phổi dị loại.
Cho đến nay, ít nhất 6 người ở Trung Quốc và Mỹ đă được ghép nội tạng heo được chỉnh sửa gen, bao gồm tim, thận và gan, theo Tân Hoa xă.
VietBF@sưu tập