V̀ SAO ĐỒNG BẰNG SÔNG CỬU LONG SẼ CHẾT ?
Người bán trái cây trên chợ nổi ở Sông Mekong ở Cần Thơ
CON SÔNG HUYẾT MẠCH Ở ĐÔNG NAM Á
Mekong là con sông huyết mạch trọng yếu ở khu vực Đông Nam Á.
Đây là con sông dài nhất Đông Nam Á, với chiều dài xấp xỉ 4.800 km.
Sông Mekong khởi nguồn từ cao nguyên Tây Tạng, chảy qua sáu quốc gia (Bao gồm Trung Quốc, Myanmar, Lào, Thái Lan, Campuchia và Việt Nam) và đổ ra Biển Đông.
Tiểu vùng sông Mekong mở rộng là khu vực kinh tế tự nhiên bao quanh sông Mekong, có diện tích 2,6 triệu km2 với dân số khoảng 339 triệu người.
Tổng diện tích lưu vực sông Mekong là 795.000 km2, là nơi sinh sống của khoảng 60 triệu người, sinh kế của 80% trong số họ phụ thuộc vào ḍng sông này.
Được coi là một trong những lưu vực sông đa dạng sinh học nhất trên thế giới, lưu vực sông Mekong cũng là một trong những khu vực đất canh tác màu mỡ nhất.
Mực nước sông Mekong thời gian gần đây đă
xuống thấp tới mức chưa từng có trong lịch sử, khiến kinh tế và nông nghiệp các nước hạ lưu chịu tác động nghiêm trọng.
Năm 2019, một đợt hạn hán kéo dài ở miền Nam Trung Quốc và lục địa Đông Nam Á đă khiến mực nước ở sông Mekong hạ xuống mức thấp nhất trong 30 năm qua.
https://www.youtube.com/watch?v=Mbq7jsw297w
Năm 2019 và 2020, đặc biệt là ở đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL), mực nước đă giảm xuống mức thấp nhất trong 100 năm trở lại đây.
Lượng nước chảy vào đồng bằng ít đi trong khi mực nước biển lại dâng cao, làm tăng độ mặn của đất trồng trọt.
Do đó, diện tích dành cho sản xuất nông nghiệp ngày càng bị thu hẹp.
Mực nước thấp là vấn đề nguy hiểm đối với các quốc gia thuộc khu vực hạ lưu như Việt Nam và Campuchia.
Mực nước thấp tác động tiêu cực đến các khu vực phát triển nông nghiệp, đặc biệt là các vùng trồng lúa.
Hậu quả là năng suất lúa gạo của ĐBSCL đă suy giảm rất lớn.
Trong khi đó, Đồng bằng Sông Cửu Long là
“vựa lúa” lớn nhất và quan trọng nhất của Việt Nam, 17,3 triệu dân của vùng đồng bằng sông Cửu Long sản xuất hơn một nửa số gạo của Việt Nam; gần 90% lượng gạo xuất khẩu của Việt Nam đến từ vùng này.
https://www.youtube.com/watch?v=VxvO-wVKVSQ
Ủy hội sông Mekong (MRC)
ngày 7/8/2020 công bố một bản báo cáo, trong đó nêu rơ t́nh trạng khô cạn và hạn hán trên sông Mekong trong năm có liên quan đến lưu lượng xả nước ở mức thấp của các con đập thủy lợi và sự vận hành của các nhà máy thủy điện trên sông Mekong.
Do các đặc điểm độc đáo trên, khu vực này đang ở trong t́nh trạng rất dễ bị tổn thương.
Các con đập mà Trung Quốc, Lào và Campuchia đang xây dựng ở thượng nguồn
đă chặn nước, giữ lại phù sa và cản trở sự di chuyển của cá.
Các quốc gia hạ lưu theo truyền thống lấy khoảng
40% lượng nước của họ từ phần sông của Trung Quốc trong mùa khô và 18% trong mùa mưa,
nhưng tỷ lệ đó đă giảm mạnh do các con đập ở thượng nguồn.
Sau năm 2020, lượng phù sa đổ vào ĐBSCL ước tính
chỉ c̣n khoảng 1/3 của năm 2007.
Theo một nghiên cứu năm 2018, các con đập cũng
ngăn chặn sự di cư của cá và dự kiến sẽ gây ra sự sụt giảm thu nhập từ nghề cá ở các quốc gia phía Nam Trung Quốc lên tới 22,6 tỷ USD trong ṿng 24 năm .
Trạm bơm dă chiến dùng bơm nước ngọt phục vụ sản xuất ở xă Long Ḥa, thị xă G̣ Công đă không hoạt động được từ nhiều ngày nay. (Ảnh: Vũ Sinh/TTXVN)
https://kinhtemoitruong.vn/hinh-anh-...ang-15187.html
CHIẾC ĐINH CUỐI CÙNG CHO CỖ QUAN TÀI CHÔN VÙI ĐBSCL
Mới đây, Campuchia đă quyết định cho đào một con kênh mang tên Phù Nam Techno.
Con kênh này dự kiến sẽ là tuyến đường thủy nối thủ đô Phnom Penh với tỉnh Kampot, qua sông Bassac.
Tỉnh Kampot nằm ở phía nam Campuchia, có một mặt giáp với tỉnh Kiên Giang của Việt Nam, và một mặt giáp với vịnh Thái Lan.
Dự án này sẽ vận chuyển hàng hoá đến và đi từ cảng Phnom Penh ra biển mà không cần phải trung chuyển qua Việt Nam.
Hôm 17-10, tại thủ đô Phnom Penh của Campuchia, Ủy ban liên bộ Campuchia do Phó thủ tướng Sun Chanthol đứng đầu đă kư kết thỏa thuận với đại diện Tổng công ty Cầu đường Trung Quốc (CRBC) về dự thảo khung xây dựng kênh đào nối ra biển Phù Nam Techo.
Thỏa thuận này sẽ cho phép CRBC tiến hành nghiên cứu chuyên sâu về tất cả các khía cạnh của dự án trong ṿng tám tháng.
Kênh Phù Nam, Funan Techo Canal.
Nguồn: Mekong River Commission. (Ảnh và chú thích: Kỹ sư Phạm Phan Long.)
Dự án kênh đào Phù Nam Techo ước tính sẽ tiêu tốn khoảng 1,7 tỷ USD và mất bốn năm để hoàn thành.
Campuchia cũng thông báo rơ ràng là các nghiên cứu thực hiện dự án kênh đào này sẽ do các công ty Trung Quốc thực hiện.
https://www.youtube.com/watch?v=4wD6R7sENz8
Theo nhận định ban đầu của các chuyên gia, việc Campuchia xây dựng kênh đào Phù Nam Techno này ra biển
sẽ làm giảm lưu lượng nước trên ḍng sông Hậu, điều này sẽ tác động đến ĐBSCL, khu vực đang chịu ảnh hưởng mạnh mẽ của biến đổi khí hậu, hạn hán, xâm nhập mặn…
https://www.youtube.com/watch?v=yHG-1tSq7ng
Brian Eyler
- Một chuyên gia về Mekông và cũng là tác giả của cuốn sách :
- “Những ngày cuối cùng của một ḍng Mekông hùng vĩ” .
Đă nhận xét về tác động của kênh đào Phù nam Techno như : [b]
- “ Một chiếc đinh cuối cùng đóng vào cỗ quan tài ĐBSCL”.[/b
https://www.youtube.com/watch?v=alWgwjquI-U