|
Tổng thống Mỹ đề xuất áp bộ quy tắc đạo đức và giới hạn nhiệm kỳ với thẩm phán Ṭa án Tối cao, thay v́ giữ vị trí trọn đời.
Nhà Trắng ngày 29/7 công bố chi tiết đề xuất cải cách Ṭa án Tối cao Mỹ của Tổng thống Joe Biden. Theo đó, ông đề nghị mỗi thẩm phán sẽ chỉ có nhiệm kỳ 18 năm thay v́ trọn đời như quy định trong Hiến pháp và tổng thống đương nhiệm cứ hai năm một lần sẽ bổ nhiệm một thẩm phán mới thay thế.
Ông chủ Nhà Trắng lập luận rằng việc giới hạn nhiệm kỳ sẽ giúp đảm bảo Ṭa án Tối cao được thay đổi thành viên một cách thường xuyên hơn, quá tŕnh đề cử thẩm phán mới cũng trở nên dễ dự đoán hơn.
Tổng thống Biden cũng muốn thiết lập một bộ quy tắc đạo đức dành cho các thẩm phán, yêu cầu họ phải công bố các quà tặng bản thân nhận được, tránh tham gia hoạt động chính trị công khai và không tham gia xét xử các vụ án mà họ hoặc vợ/chồng họ có xung đột lợi ích về tài chính hoặc các vấn đề khác.
Ông Biden c̣n kêu gọi sửa đổi hiến pháp để đảo ngược phán quyết mang tính bước ngoặt hồi tháng 7 của Ṭa án Tối cao. Hội đồng thẩm phán khi đó xác định các cựu tổng thống được hưởng quyền miễn tố với hoạt động công vụ, song quyền này không áp dụng với các hành động cá nhân.
Quyết định này đă khiến quá tŕnh xét xử cáo buộc cựu tổng thống Donald Trump t́m cách lật kèo bầu cử hồi năm 2020 bị tŕ hoăn thêm. Ứng viên đảng Cộng ḥa gần như chắc chắn sẽ không phải ra ṭa trước cuộc bầu cử tổng thống vào tháng 11 năm nay.
Tổng thống Biden dự kiến phát biểu về đề xuất cải cách Ṭa án Tối cao của ḿnh tại Thư viện Tổng thống LBJ ở thành phố Austin, bang Texas, vào tối nay theo giờ Mỹ, nhân kỷ niệm 60 năm ngày ban hành Đạo luật Dân quyền.
Đề xuất được ông Biden đưa ra trong bối cảnh các thành viên đảng Dân chủ đang ngày càng bất măn với Ṭa án Tối cao, sau khi hội đồng thẩm phán ra phán quyết đảo ngược các quyết định mang tính bước ngoặt về quyền phá thai và quyền điều chỉnh của chính quyền liên bang trong các vấn đề về y tế, môi trường, an toàn lao động và bảo vệ người tiêu dùng, vốn đă có hiệu lực trong nhiều thập kỷ.
Các thành viên đảng Dân chủ cũng cho rằng một số thẩm phán bảo thủ trong Ṭa án Tối cao có những mối quan hệ và quyết định đáng ngờ, gây ảnh hưởng tới tính khách quan khi ra phán quyết. Ṭa án Tối cao Mỹ hiện có tổng cộng 9 thẩm phán, trong đó 6 người thuộc phe bảo thủ, c̣n lại là phe tự do.
Dù vậy, AP nhận định khả năng đề xuất của ông Biden được quốc hội thông qua là rất thấp, trong bối cảnh chỉ c̣n chưa đầy 100 ngày nữa là tới ngày bầu cử. Lần cuối cùng quốc hội Mỹ phê chuẩn việc sửa đổi Hiến pháp là năm 1992.
Cựu tổng thống Trump hồi đầu tháng gọi ư tưởng cải cách Ṭa án Tối cao của ông Biden là hành động tuyệt vọng của phe Dân chủ nhằm "đóng vai tṛ trọng tài". Ông cáo buộc đảng của ông Biden đang t́m cách can thiệp cuộc bầu cử tổng thống, tấn công nền tư pháp và các đối thủ chính trị.
Trong khi đó, Elizabeth Warren, thượng nghị sĩ Dân chủ đến từ bang Massachusetts, hôm 28/7 cho biết đề xuất cải cách của ông Biden là lời nhắc nhở với người dân Mỹ rằng "khi họ bỏ phiếu vào tháng 11, Ṭa án Tối cao cũng có tên trong lá phiếu".
"Đó là lư do nên bỏ phiếu cho Phó tổng thống Kamala Harris và đảng Dân chủ tại Thượng viện và Hạ viện", bà nói.
|