Khảo sát của Diễn đàn Kinh tế Thế giới (WEF) với hàng trăm doanh nghiệp lớn cho thấy 5 năm tới, nhiều việc làm có thể bị cắt giảm vì trí tuệ nhân tạo.
Ngày 8/1, WEF công bố báo cáo Future of Jobs (Tương lai việc làm). Theo đó, sau khi khảo sát hàng trăm doanh nghiệp lớn trên toàn cầu, họ nhận thấy từ nay đến năm 2030, 41% có kế hoạch giảm nhân sự khi trí tuệ nhân tạo (AI) đảm nhận một số công việc.
Bên cạnh đó, khoảng 77% cho biết có kế hoạch đào tạo lại và nâng cao kỹ năng cho lao động hiện tại trong giai đoạn 2025-2030 để làm việc cùng AI tốt hơn. Tuy nhiên, không như 2023, báo cáo năm nay không c̣n nhận định các công nghệ mới, gồm AI, "sẽ tác động tích cực" đến số lượng việc làm.
"Các cải tiến về AI và năng lượng tái tạo sẽ định h́nh lại thị trường việc làm, thông qua tăng nhu cầu với các vị trí về công nghệ hoặc chuyên gia, đồng thời giảm nhu cầu ngành nghề khác, như thiết kế đồ họa", WEF cho biết trong thông cáo. Báo cáo này được công bố trước thềm Diễn đàn Kinh tế Thế giới (WEF) tổ chức tại Davos cuối tháng này.
Biểu tượng AI tại Hội nghị Trí tuệ nhân tạo Thế giới (WAIC) ở Thượng Hải tháng 6/2023. Ảnh: Reuters
Các công việc như nhân viên dịch vụ bưu chính, trợ lư lănh đạo, kế toán tiền lương nằm trong nhóm sẽ sụt giảm nhiều nhất trong các năm tới, do sự phổ biến của AI và các xu hướng khác. "Lần đầu tiên thiết kế đồ họa và thư kư pháp lư nằm trong nhóm công việc bị sụt giảm nhiều nhất. Điều này cho thấy AI tạo sinh ngày càng có khả năng làm các việc liên quan đến tri thức", báo cáo nhận định.
Ngược lại, các kỹ năng liên quan đến trí tuệ nhân tạo đang ngày càng có nhu cầu lớn. Gần 70% doanh nghiệp lên kế hoạch tuyển nhân sự mới có kỹ năng thiết kế công cụ AI. 62% dự định tăng tuyển nhân sự có kỹ năng làm việc cùng AI tốt hơn.
Dù vậy, báo cáo vẫn tỏ ra lạc quan. Các nhà nghiên cứu nhận định tác động chủ yếu của công nghệ, như AI tạo sinh, lên việc làm có thể chỉ là "cải thiện" kỹ năng của con người thông qua "hợp tác người - máy", thay v́ thay thế hoàn toàn. Đặc biệt là khi kỹ năng mềm vẫn có tầm quan trọng lớn.
Dù vậy, rất nhiều lao động đă bị thay thế bởi AI. Vài năm qua, nhiều hăng công nghệ lớn, như dịch vụ lưu trữ dữ liệu Dropbox và ứng dụng học ngoại ngữ Duolingo, đều chỉ ra trí tuệ nhân tạo là lư do khi sa thải nhân viên.