Loại cá được ví như "cá thần", chỉ xuất hiện 3 tháng trong năm: Giàu canxi, thịt mềm, ăn được cả xương

[therealrtz]

Loại cá được xem là đặc sản ở khu vực miền Tây nước ta, mang câu chuyện đặc biệt.

Bên cạnh các loại thịt hay rau xanh, cá được đánh giá là nguồn dinh dưỡng quan trọng và không thể thiếu trong mâm cơm của các gia đình. Có nhiều loài cá không chỉ chế biến được thành nhiều món ăn ngon, sở hữu hàm lượng dinh dưỡng cao mà còn được quan tâm, yêu thích bởi những câu chuyện thú vị đằng sau.

Sau đây là một ví dụ - cá linh. Là một loại cá nổi tiếng của vùng sông nước miền Tây nước ta, cá linh gắn liền với nhiều giai thoại, khiến người dân vùng này thậm chí thường nói vui với nhau đây là loài "cá thần" của mùa nước nổi.

Giai thoại về cá linh miền Tây

Chính tên gọi "cá linh" từ lâu đã gợi tới sự linh thiêng của loại cá này. Theo Báo Quân đội Nhân dân, một giai thoại kể rằng thời Nguyễn Ánh bôn ba, có đàn cá bất ngờ nhảy vào thuyền, giúp ông tránh được phục binh Tây Sơn. Khi lên ngôi, ông đặt tên loài cá này là “cá linh” để ghi nhớ điềm lành.

Ngoài ra, một số nhà nghiên cứu cho rằng từ “linh” bắt nguồn từ tiếng Khmer "trêy lênh", nghĩa là loài cá di cư theo con nước, dần đọc trại thành “cá linh”. Không chỉ có tên gọi đặc biệt,cá linh còn được người miền Tây xem như “món quà của trời” mỗi khi nước lũ về. Theo Vietnamnet, vào khoảng rằm tháng 6 âm lịch, khi bông điên điển bắt đầu nở vàng hai bên bờ sông, cũng là lúc những mẻ cá linh non đầu tiên xuất hiện, báo hiệu mùa nước nổi chính thức bắt đầu.

Người dân tin rằng sự xuất hiện đúng thời điểm của loài cá này là minh chứng cho sự gắn bó giữa thiên nhiên và đời sống cư dân vùng sông nước. Cá linh cũng đi vào văn hóa ẩm thực và tín ngưỡng miền Tây.

Trong nhiều gia đình, mâm cơm mùa lũ thiếu cá linh coi như chưa trọn vẹn. Nhiều địa phương còn lưu truyền câu ca:

“Cá linh kho mía, canh chua bông súng,

Ăn một lần rồi chẳng muốn quên".
Loại cá nhỏ giàu canxi, ăn được cả xương

Theo Cổng thông tin điện tử địa phương, cá linh chỉ xuất hiện trong khoảng 3 tháng, từ tháng 7 đến tháng 10 âm lịch, khi con nước từ Biển Hồ (Campuchia) tràn về đồng bằng sông Cửu Long. Thời điểm này, ngư dân các tỉnh An Giang, Đồng Tháp, Long An nhộn nhịp giăng lưới, đặt dớn để đón mùa cá về.

Đầu mùa, cá linh còn nhỏ, xương mềm, dân gian gọi là “cá linh non” hay “linh sữa”. Loại này đặc biệt được ưa chuộng vì thịt béo, mềm, có thể ăn cả xương. Vào giữa và cuối mùa, cá lớn hơn, nhiều mỡ, hương vị vẫn ngọt ngào nhưng thích hợp chế biến thành các món kho, chiên giòn hoặc làm mắm.

Theo Nhân Dân, cá linh chiếm tới hơn 70% tổng sản lượng cá tự nhiên được khai thác trong mùa nước nổi ở An Giang, trở thành nguồn thực phẩm quan trọng, giàu dinh dưỡng của cư dân nơi đây. ThS.BS Đặng Ngọc Hùng (Viện Nghiên cứu và Tư vấn dinh dưỡng) nhấn mạnh, cá linh là một nguồn canxi dồi dào, rất tốt cho những ai loãng xương hoặc có nhu cầu bổ sung canxi. Báo Sức khoẻ & Đời sống cho biết thêm, trong cá cá linh còn có các chất như phốt pho, sắt, omega-3, vitamin A, nhóm B, từ đó không chỉ tốt cho xương khớp mà còn bổ tim mạch và hệ miễn dịch.

Về giá cả, theo Báo Dân Việt, đầu mùa cá linh non thường khan hiếm, giá dao động 200.000 – 300.000 đồng/kg. Khi cá về nhiều, giá hạ dần, người dân khắp nơi có cơ hội thưởng thức. Nhiều du khách từ TP.HCM, Hà Nội sẵn sàng đặt mua hoặc trực tiếp về An Giang, Đồng Tháp để được thưởng thức cá linh tươi ngon ngay tại nguồn.

Cách chế biến cá linh rất phong phú. Món canh chua cá linh nấu bông điên điển là sự kết hợp hoàn hảo của vị ngọt béo và chua thanh, được coi như “hương vị mùa lũ”. Ngoài ra, cá linh còn được làm lẩu cá linh bông súng, kho mía, chiên giòn, hoặc lên men thành mắm cá linh – đặc sản nức tiếng khắp miền Tây.

Hiện tại chính là thời điểm lý tưởng nhất để thưởng thức đặc sản "cá thần miền Tây" - cá linh. Dưới đây là gợi ý 3 công thức món ngon dễ thực hiện tại nhà từ loại cá giàu canxi này.


VietBF@ Sưu tập