Gibbs

Cuộc Tổng khởi nghĩa diễn ra ở phía Bắc đến Huế do Việt Minh với nòng cốt lãnh đạo là những người cộng sản diễn ra thuận lợi, nhưng ở Nam Kỳ và Sài Gòn không được suôn sẻ và những cuộc đổ máu đã diễn ra.
Tại các tỉnh phía Bắc và Hà Nội Việt Minh trong thế lực áp đảo, trong khi Nam kỳ ngoài Việt minh cộng sản còn các đảng phái vũ trang khác chống Pháp như Cao Đài, Hòa Hảo, Bình Xuyên,Troskism…
Giữa những người Việt Minh cộng sản do Trần Văn Giàu lúc ấy lãnh đạo với các đảng phái khác có mâu thuẫn rất lớn về đường lối, đặc biệt nhóm Troskism (Trotskyist theo tiếng Anh) bị Việt Minh cộng sản của Hồ Chí Minh cho là kẻ thù nguy hiểm nhất.
Vào ngày 21 tháng 8, Mặt trận Dân tộc Thống nhất đã tổ chức một cuộc biểu tình quân sự lớn ở Sài Gòn, quy tụ Cao Đài, Hòa Hảo và phong trào Trotskyist mạnh mẽ của thành phố. Đây là sự thể hiện sức mạnh của những người chỉ trích chính sách cộng sản.
Vào ngày 25 tháng 8, Việt Minh đã tổ chức cuộc biểu tình lớn hơn của riêng họ và cùng ngày đó đã thành lập Ủy ban Miền Nam với tư cách là một chính phủ cách mạng. Ủy ban do nhà lãnh đạo cộng sản Trần Văn Giàu đứng đầu đã cố gắng thiết lập quyền kiểm soát Sài Gòn và mở rộng ảnh hưởng của mình trên khắp phần còn lại của miền Nam. Hiện tại, lập luận của cộng sản rằng có thể đạt được thành công mà không cần đối đầu với quân Đồng minh, nhưng có nhiều người không bị thuyết phục.
Đến đây chúng ta cần tìm hiểu Trotsky là ai, chủ nghĩa Trotskyist là gì? Và tại sao Việt Minh cộng sản lại coi nhóm Trotskyist là kẻ thù nguy hiểm và tìm cách tiêu diệt - qua đó sẽ thấy Việt Minh và Hồ Chí Minh đã triệt để theo đường lối Stalin từ khi Stalin lên cầm quyền nhà nước Xô Viết sau khi Lê Nin chết, và việc Hồ Chí Minh nói, ông ta chỉ coi chủ nghĩa cộng sản như một công cụ tìm độc lập cho Việt Minh là một phương cách che giấu bản chất cộng sản để lấy sự ủng hộ của Mỹ và Đồng Minh nhằm hất cẳng Pháp.
Khi Patti có sự không hiểu về nhóm Trotskyist trong buổi gặp Hồ Chí minh và Trần Huy Liệu, Liệu đã giảng giải:
Là cả hai về căn bản đều thống nhất với khái niệm độc lập dân tộc, nhưng đối lập nhau hoàn toàn trong việc xác định các ưu tiên để hoàn thành giai đoạn “dân chủ - xã hội chủ nghĩa”.
Nhóm Trotskyist chủ trương vũ trang quần chúng, xoá bỏ mọi tàn dư của nền thống trị ngoại quốc, chống lại các cố gắng của Đồng minh nhằm phục hồi chủ quyền của Pháp và cho thi hành ngay các cải cách xã hội. Còn Việt Minh thì ít cực đoan hơn, vẫn ít nhiều chấp nhận cơ cấu chính quyền cũ, và sẵn sàng thương lượng với Đồng minh. Việt Minh ủng hộ một sự chuyển tiếp từng bước - từ chế độ dân chủ cộng hoà sang xã hội chủ nghĩa tiến bộ rồi chủ nghĩa cộng sản, vì thế tránh được va chạm của một sự thay đổi đột ngột về kinh tế xã hội và cuộc đấu tranh giai cấp gắn liền với nó.
Thực chất những lời giảng giải này không phải là lý do xảy ra mâu thuẫn giữa Việt Minh và nhóm Trotskyist, mâu thuẫn này đã xảy ra từ những năm 1931 do ảnh hưởng của cuộc tranh giành quyền lực ở Liên Xô, khi Stalin muốn trừ khử Trotsky người có vị trí quyền lực thứ hai sau Lenin để trở thành kẻ độc tài trong đảng.
Khi Lenin còn sống giữa ông ta và Trotsky có những mâu thuẫn nhưng vẫn luôn là đồng chí và các mâu thuẫn này cũng vì thế mà giải quyết ổn thỏa trên tinh thần lợi ích của nhà nước Xô Viết.
Trong bộ ba quyền lực của nhà nước Xô Viết là Lenin, Trotsky, Stalin luôn có những mâu thuẫn và Lenin khi còn sống và minh mẫn vẫn hóa giải được.
Mối thâm thù giữa Stalin và Trotsky bắt đầu từ những năm 1920 và kết cục họ trở thành những kẻ thù không đội trời chung.
Giữa tháng 8 năm 1920, quân Ba Lan đã đẩy lùi cuộc tiến công của Nga, và Stalin quay về Moskva để hội kiến với Bộ Chính trị.
Ở Moskva, Lenin và Trotsky khiển trách thái độ của ông trong cuộc chiến với Ba Lan. Stalin cảm thấy mình bị xem thường và tủi nhục; vào ngày 17 tháng 8, ông xin từ chức quân ngũ, được chấp thuận vào ngày 1 tháng 9.
Tại Hội nghị Bolshevik lần thứ 9 giữa tháng 9, Trotsky cáo buộc Stalin đã mắc phải "sai sót chiến lược" trong việc quản lí trận địa, Trotsky cho rằng Stalin đã gây tổn hại đến chiến dịch do không tuân lệnh chuyển quân Lenin đồng tình với Trotsky, và không một ai trong cuộc họp đứng ra bảo vệ Stalin. Do vậy, ông cảm thấy bị thất sủng và ngày càng thù ghét Trotsky.
Sau khi cuộc Nội chiến Nga kết thúc, các cuộc đình công của công nhân và các cuộc khởi nghĩa nông dân bùng nổ xuyên khắp Nga, hầu hết là để phản đối lệnh trưng thu lương thực của Sovnarkom; do vậy mà Lenin đành thông qua Chính sách kinh tế mới (NEP) vào năm 1921. Lục đục cũng bắt đầu biểu hiện bên trong Đảng Cộng sản Nga, bắt nguồn từ việc Trotsky muốn bãi bỏ các công đoàn; Lenin phản đối điều này, dẫn đến việc Stalin phải giúp thành lập một bè phái chống Trotsky bên trong Đảng
Cuối năm 1921 sức khoẻ của Lenin xấu đi, ông không có mặt ở Moscow trong những thời gian dài, và cuối cùng bị ba cơn đột quỵ trong khoảng từ ngày 26 tháng 3 năm 1922 tới ngày 10 tháng 3 năm 1923, khiến ông bị liệt, không nói được và cuối cùng mất ngày 21 tháng 1 năm 1924.
Với việc Lenin dần bị gạt ra rìa trong suốt năm 1922, Stalin (đã thăng tiến lên chức vụ mới được thành lập trong Ủy ban Trung ương là Tổng thư ký từ đầu năm đó), Zinoviev và Lev Kamenev hình thành một troika (chế độ tam hùng) để đảm bảo rằng Trotsky, trên thực tế là người đứng vị trí số hai trong nước và là người kế vị Lenin, sẽ không được kế tục Lenin.
Vào giữa tháng 7 năm 1922, Kamenev viết một bức thư cho Lenin, khi ấy đang dưỡng bệnh "(Ủy ban Trung ương) đang loại bỏ hay sẵn sàng loại bỏ một khẩu pháo tốt ra khỏi tàu", Lenin cảm thấy sốc và đã trả lời:
- Loại bỏ Trotsky - chắc chắn anh đang nói tới việc đó, bởi không thể nghĩ tới điều gì khác - là sự ngu dốt lớn nhất. Nếu anh không coi tôi là một kẻ đã hoàn toàn bỏ đi, làm sao anh có thể nghĩ tới điều ấy????
Từ đó cho tới lần đột quỵ cuối cùng, Lenin đã dành hầu hết thời gian để tìm cách ngăn chặn sự chia rẽ bên trong giới lãnh đạo Đảng Cộng sản, điều này được phản ánh trong Di chúc Lenin.
Như một phần của nỗ lực đó, ngày 11 tháng 9 năm 1922 Lenin đã để nghị để Trotsky làm phó cho mình tại Sovnarkom. Bộ chính trị đồng ý với đề xuất này, nhưng Trotsky "thẳng thừng từ chối".
Tháng 5 năm 1922, Lenin đột quỵ, tê liệt một phần thân. Do phải dưỡng bệnh ở dacha Gorki, Lenin liên lạc với Sovnarkom thông qua Stalin, người thường xuyên đến thăm ông. Lenin từng hai lần hỏi Stalin cho ông thuốc độc để tự tử, song bị từ chối.
Bất chấp tình đồng chí giữa hai người, Lenin không thích cách xử sự "Á Châu" của Stalin, từng nói với em gái Maria rằng Stalin "không sáng suốt"
Về chính sách, Lenin và Stalin mâu thuẫn về vấn đề ngoại thương; Lenin tin rằng nhà nước Xô viết nên giữ độc quyền về ngoại thương, còn Stalin ủng hộ lập trường của Grigori Sokolnikov rằng làm vậy là chưa thiết thực ở thời điểm hiện tạ.
Một tranh cãi khác nảy sinh giữa hai người trong Sự vụ Gruzia, theo đó Lenin ủng hộ nguyện vọng thành lập Cộng hòa Xô viết Gruzia của Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Gruzia, hơn là ý kiến của Stalin nhằm thành lập một Liên bang Ngoại Kavkaz.
Lenin và Stalin cũng bất đồng với nhau về bản chất của nhà nước Xô viết. Lenin kêu gọi thành lập "Liên bang các Cộng hòa Xô viết của Châu Âu và Châu Á", phản ánh mong muốn của ông nhằm lan rộng tầm ảnh hưởng của Xô viết ra hai châu lục và khuyên Nga Xô nên tham gia liên bang này với tư cách bình đẳng như các Cộng hòa khác.
Stalin tin rằng điều này sẽ khiến các dân tộc phi-Nga muốn độc lập hơn, vậy nên ông đề nghị các dân tộc thiểu số gia nhập Nga Xô với tư cách "cộng hòa tự trị". Lenin phê phán Stalin vì "tư tưởng sô vanh Đại Nga", còn Stalin vu cáo Lenin có "tư tưởng tự do tư sản dân tộc". Rốt cuộc hai người họ đi đến thỏa hiệp, đổi tên liên bang mới thành "Liên bang Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Xô viết" (Liên Xô).Sự khai sinh của Liên Xô được chính thức phê chuẩn vào tháng 12 năm 1922; tuy là một nhà nước liên bang trên danh nghĩa, tất cả các quyết định quan trọng đều phải được chuẩn y bởi Bộ Chính trị Đảng Cộng sản Liên Xô ở Moskva.
Lenin và Stalin cũng nảy sinh xích mích trong đời tư; Lenin đã rất tức giận khi hay tin Stalin xỉ mắng Krupskaya qua một cuộc điện thoại. Vào năm cuối đời của Lenin, Krupskaya đã trình bày cái gọi là "Di chúc Lenin" cho một số nhân vật cấp cao, trong đó có chỉ trích thái độ thô lỗ và chuyên quyền của Stalin, đồng thời khuyến nghị miễn nhiệm chức Tổng Bí thư của ông.
Lúc đầu Lenin đều tin cậy Trotsky và Stalin như nhau, nhưng sau này Lenin nhận ra Stalin là kẻ có tâm địa và rất ham hố quyền lực nên trong di chúc của mình ông đã viết “Stalin là kẻ không có tình đồng chí” và không thể để Stalin thay thế Lenin làm lãnh tụ đảng.
Lenin trút hơi thở cuối cùng vào tháng 1 năm 1924. Stalin cáng đáng tang sự cho vị lãnh tụ; tại tang lễ, ông là một trong những người đứng ra khiêng tiễn linh cữu của Lenin;
Trái với nguyện vọng của bà Krupskaya, Bộ Chính trị quyết định bảo quản và lưu giữ thi hài của Lenin trong lăng Quảng trường Đỏ ở Moskva. Điều này dần trở thành một phần của tục sùng bái cá nhân Lenin ở Liên Xô; Petrograd được đổi tên thành "Leningrad" cùng năm. Nhằm xây dựng hình ảnh của mình như một người Leninist tận tụy, Stalin thuyết giảng chín bài giảng mang tên "Các nền tảng của chủ nghĩa Lenin" tại Đại học Sverdlov, sau được xuất bản dưới dạng sách.
Nhưng Stalin lúc ấy đã tìm cách giấu diếm và không đưa ra bức thư ra đọc tại Bộ chính trị. Và hơn một năm sau, tại Đại hội XIII Đảng Cộng sản Nga vào tháng 5 năm 1924, "Di chúc Lenin" được đọc trước các đại biểu, khi ông ta tin rằng mình đã khống chế được các đảng viên chủ chốt trong đảng.
Bằng một sự giả tạo với những gì Lenin nói về mình trong di chúc, Stalin xin từ chức Tổng Bí thư; hành động này đã cứu vãn thể diện của ông ta, và Bộ Chính trị nhất trí để Stalin tiếp tục đảm đương chức nhiệm.
Với cái chết của Lenin, Stalin coi Trotsky là trở ngại chính đối với quyền lực của mình bên trong Đảng. Trên thực tế, trong những năm tháng Lenin ốm đau bệnh tật, Stalin đã xây dựng một bè phái chống Trotsky cùng Kamenev và Zinoviev.Tuy Zinoviev quan ngại về uy thế manh nha của Stalin, ông vẫn đứng sau ủng hộ Stalin làm đối trọng với Trotsky ở Đại hội Đảng lần thứ XIII. Phe Đối lập cánh Tả do Trotsky lập ra cho rằng NEP đang nhượng bộ quá nhiều cho chủ nghĩa tư bản; Stalin bị gán mác "hữu khuynh" vì ủng hộ chính sách này.
Đáp lại, Stalin bắt đầu gây dựng một nhóm ủy viên ủng hộ mình trong Ban Chấp hành Trung ương Đảng, còn phe Đối lập cánh Tả dần bị gạt khỏi quyền lực. Ông chiêu mộ được Bukharin về phe mình, người mà giống Stalin, cũng tin rằng các đề xuất của phe Đối lập cánh Tả sẽ khiến Liên Xô trở nên bất ổn.
Cuối năm 1924, Stalin chĩa mũi dùi vào Kamenev và Zinoviev, loại bỏ đồng minh của họ khỏi các vị trí chủ chốt. Năm 1925, Kamenev và Zinoviev trả đũa chống lại Stalin và Bukharin. Tại Đại hội Đảng lần thứ XIV vào tháng 12, hai người họ công kích bất thành bè cánh của Stalin. Đáp lại, Stalin cáo buộc Kamenev và Zinoviev chia bè kết phái hòng làm rối loạn nội bộ Đảng.
Giữa năm 1926, hai người họ hợp lực cùng những người ủng hộ Trotsky để thành lập nhóm Đối lập thống nhất chống Stalin. Tháng 10 cùng năm, phái này buộc phải giải tán do lo sợ bị khai trừ khỏi Đảng, về sau phải công khai rút lại phát ngôn dưới sức ép của Stalin. Các cuộc tranh luận bè phái tiếp diễn, khiến Stalin phải đe dọa từ chức vào tháng 10, tháng 12 năm 1926 và tháng 12 năm 1927.
Tháng 10 năm 1927, Zinoviev và Trotsky bị loại khỏi Ban Chấp hành Trung ương. Trotsky bị phát lưu tới Kazakhstan, rồi ra hẳn ngoại quốc vào năm 1929. Một số ủy viên thuộc nhóm Đối lập thống nhất sau khi thừa nhận lỗi lầm, ăn năn hối cải, được khôi phục đảng tịch và chức vụ.
(Còn tiếp)

__________________