Việc Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam công bố kỷ luật ba cựu ủy viên Bộ Chính trị là Nguyễn Xuân Phúc, Vơ Văn Thưởng và Vương Đ́nh Huệ, đánh dấu một sự kiện chính trị đáng chú ư trong tháng Bảy 2025. Tuy nhiên, sự thiếu minh bạch trong lư do và quá tŕnh xử lư lại đặt ra nhiều dấu hỏi lớn về nguyên tắc pháp quyền trong một hệ thống vốn đang rạn nứt nghiêm trọng về niềm tin của công chúng.
Dù truyền thông từng đề cập đến các nghi án lớn như Việt Á, Phúc Sơn hay Thuận An, vốn liên đới đến những nhân vật nói trên, th́ việc chỉ dừng lại ở h́nh thức “kỷ luật nội bộ” không đi kèm truy tố h́nh sự, thu hồi tài sản hay điều tra độc lập khiến nhiều người dân không khỏi hoài nghi. Phải chăng việc “hạ cánh an toàn” đang trở thành một thông lệ dành riêng cho những người từng đứng trên đỉnh cao quyền lực?
Một nhà nước pháp quyền không thể dựa vào sự tùy tiện và mập mờ. Khi chính trị được đặt lên trên luật pháp, công lư sẽ trở thành một đặc quyền, chứ không c̣n là một giá trị phổ quát mà mọi công dân đều có quyền đ̣i hỏi. Trong hệ thống đảng trị hiện nay, câu hỏi lớn đặt ra là: liệu có c̣n ranh giới giữa xử lư kỷ luật mang tính đảng và truy cứu trách nhiệm h́nh sự theo đúng pháp luật?
Việc ba nhân vật cấp cao từng là biểu tượng của quyền lực cao nhất của đảng được “hạ cánh an toàn” chỉ bằng một thông báo kỷ luật, được bảo toàn tất cả tài sản thu lợi bất chính, khiến cho công lư trở thành đặc quyền và luật pháp bị áp dụng có chọn lọc. Sự mập mờ, tùy tiện và không nhất quán của các quyết định chỉ càng khẳng định rằng, trong hệ thống đảng trị, luật pháp không nằm trên chính trị, mà chính trị đang quyết định luật pháp.
Mà nói ǵ th́ nói, Đảng Cộng sản nhà ḿnh cũng t́nh nghĩa lắm. Không bỏ ai ở lại phía sau, kể cả khi đă… “dính chàm”. Miễn là c̣n nằm trong một phe. C̣n nếu lỡ bị bật khỏi ghế mà mất thế lực chống lưng, th́ đành xin chia buồn, phi vụ kỷ luật có thể kèm thêm c̣ng số 8. Câu chuyện này thêm lần nữa chứng minh, dưới chế độc đảng hiện nay ở Việt Nam, công lư không mù, nhưng chỉ… biết nh́n bảng tên. C̣n luật pháp, xin lỗi, đang đứng nép trong góc, đợi… xin ư kiến Đảng.
Lăo Thất